Marcin Ociepa: Prawica (od)nowa. 10 przykazań

Rok 2021 musi być dla polskiej prawicy rokiem odnowy. Najwyższy czas nadać nową formę naszym tradycyjnym pryncypiom, które od wieków inspirowały postęp ludzkości.

1. Wolność

Po pierwsze wolność. Prawica będzie atrakcyjna dopóty, dopóki będzie uosobieniem wolności. W innym przypadku, ze swoją naturalną skłonnością do fetyszyzowania porządku, hierarchii i bezpieczeństwa, będzie się kojarzyć z ryzykiem zniewolenia. To zaś znacząco ogranicza jej potencjał wyborczy i niemal całkowicie wyklucza zdolność do pozyskiwania młodego pokolenia. Młodzi zawsze buntują się w obronie wolności. Wielkim sukcesem prawicy było skanalizowanie tego buntu u schyłku rządów SLD w obronę elementarnej uczciwości w życiu publicznym, a u schyłku PO–PSL dodatkowo w sprzeciw wobec polityki ciepłej wody. W tym drugim przypadku udało się wyzwolić w kontrze do „orła z czekolady" wielką energię społeczną w ramach inicjatyw patriotycznych, takich jak pamięć o żołnierzach wyklętych. Dlaczego? Dlatego, że symbolem wolności dla młodego pokolenia stała się suwerenna Ojczyzna. Klęską polskiej prawicy jest to, że po pięciu latach dla wielu nastolatków miarą wolności jest aborcja.

Właśnie dlatego prawica musi na nowo najwyżej ze swoich sztandarów podnieść ten wolnościowy, pod którym jest miejsce zarówno dla wolnorynkowców, jak i zwolenników punktowego interwencjonizmu państwa w gospodarkę. Zarówno patriotów skupionych na obronie suwerenności, jak i euroatlantyckich optymistów, którzy cenią członkostwo w UE i NATO właśnie za to, że sytuują Polskę w świecie cywilizacji Zachodu. Wolność osobista, gospodarcza, religijna, narodowa. To więcej niż hasła. To oś, wokół której prawica powinna organizować wyobraźnię.

2. Odpowiedzialność

Dlaczego „nasza", prawicowa wolność jest lepsza od wolności „róbta co chceta" i „aborcja jest okej" lewicy? Bo jest bardziej ambitna, poprzez bezwzględne powiązanie z pojęciem odpowiedzialności. To nas różni od lewicy i definiuje prawicę jako siłę prowadzącą człowieka ku spełnieniu, w przeciwieństwie do nihilistycznego wypalenia i pustki oraz spenglerowskiego zmierzchu Zachodu.

Odpowiedzialność to także szacunek do instytucji państwa i prawa. Bez względu na to, jak bardzo mieliśmy rację przez ostatnie pięć lat, warto sobie uświadomić, że nawet wyborcy prawicy nie ufają wielu instytucjom publicznym. Owszem, nasi oponenci wykorzystali szereg apolitycznych z definicji instytucji państwowych (vide: Sąd Najwyższy, rzecznik praw obywatelskich) do walki z nami, ale i my nie byliśmy bez skazy. Koniec końców to my, konserwatyści, ponosimy klęskę jako strażnicy siły państwa, bo przecież lewicy niemal w ogóle na niej nie zależy.

Odpowiedzialność powinna nas także mobilizować do odzyskania dla prawicy agendy ekologicznej zielonego konserwatyzmu. Zdrowie człowieka, a także dbałość o zwierzęta, w tym ich ochrona przed cierpieniem, to imperatyw moralny wypływający z naszej chrześcijańskiej tradycji.

3. Moralność

Trzecim znakiem rozpoznawczym prawicy musi być bowiem moralność, rozumiana jako pochwała przyzwoitości w życiu codziennym i jednoznaczne potępianie zła. Tak jak prawica słusznie kojarzy się z walką z przestępczością i korupcją, tak powinna zacząć kojarzyć się z bezwzględną walką z pedofilią oraz przemocą domową. Tak jak broni wartości chrześcijańskich i tradycyjnego modelu rodziny, tak musi jednoznacznie opowiadać się przeciwko nierówności płac, a także agresji i pogardzie wobec mniejszości, także seksualnych. Spór z aktywistami LGBT nie powinien bowiem dotyczyć wartościowania preferencji seksualnych, lecz sprzeciwu wobec definiowania człowieka przez ich pryzmat. Moralność prawicy będzie o tyle wiarygodna, o ile będzie konsekwentna.

4. Solidarność

To zaś łączy się z trzecim sztandarem prawicy – solidarnością. W ślad za chlubną tradycją ochrony życia nienarodzonego nasz obóz musi wykonać gigantyczną pracę, by wesprzeć tych, którzy zdołali się urodzić, ale z różnych powodów są niepełnosprawni, w tym szczególnie tych niesamodzielnych oraz ich opiekunów. Musimy stać się także obrońcami seniorów, którzy z każdym dniem słabnąc, ciągle muszą mierzyć się ze zbyt dużą liczbą barier – architektonicznych w naszych miastach, systemowych w naszych urzędach czy mentalnych w naszych umysłach. To samo dotyczy ubóstwa, szczególnie dzieci, którego ciągle nie brakuje, a które nas, którzy nie cierpimy niedostatku, hańbi, jeśli pozostajemy bezczynni. Na tym polu jako prawica osiągnęliśmy w przeciągu ostatnich pięciu lat gigantyczne postępy, więc tym bardziej jesteśmy w tym postulacie wiarygodni. Prawica musi być prawicą solidarności międzypokoleniowej i ekonomicznej. Solidarności silnych i zdrowych ze słabszymi.

5. Przedsiębiorczość

W żadnym wypadku nie może owa solidarność stawać w sprzeczności z wiarą w rozwiązania wolnorynkowe, pochwałą przedsiębiorczości i szacunkiem wobec etosu życia z pracy własnych rąk i umysłu. Stąd prawica musi jeszcze mocniej stawiać na deregulację, ograniczenie biurokracji, patriotyzm gospodarczy i niskie podatki, jeśli chce pozostać naturalnym wyborem politycznym dla polskich przedsiębiorców i ambitnej, pragnącej wolności gospodarczej młodzieży.

6. Innowacyjność

To zaś wiąże się ściśle z koniecznością aspiracji Polski do roli jednego z liderów światowej rewolucji cyfrowej. Cyfryzacja, robotyzacja i automatyzacja – nie tylko produkcji – a także ich niespotykane wcześniej tempo, sprawiają, że kraje będą się dzielić na te w czołówce tych procesów i te pozostające na ich marginesie. Będzie to niejako nowy podział na imperia i pozostające wobec nich w pełnej zależności kolonie. Prawica ze swoim zdrowym rozsądkiem musi być siłą polityczną, która te procesy rozumie i jest w stanie nimi zarządzać w taki sposób, by nowoczesność nie stała w sprzeczności z rozwojem tradycyjnych branż, ale była ich siłą napędową. Tak jak Europejski Zielony Ład i neutralność klimatyczna UE mają być przemyślanym źródłem przewagi konkurencyjnej Europy, nie zaś lewicową fanaberią i kulą u nogi w rywalizacji z Chinami.

7. Europejskość

Globalizacja powinna być dla nas także oczywistą przesłanką przyjęcia perspektywy globalnej w polityce zagranicznej. Prawdziwy patriotyzm wymaga dziś, by Polska „myślała Europą", czyli w sposób maksymalnie efektywny wykorzystywała członkostwo w UE jako dźwignię w relacjach z dużo większymi partnerami, od których polityki trudno abstrahować, nawet jeśli są oddaleni o wiele tysięcy kilometrów od Warszawy. I to bez względu na to, czy są to kraje szans (jak USA) czy zagrożeń (Rosja), czy jednych i drugich (Chiny). Do tego jednak Polska musi być partnerem dla swoich sojuszników w UE, a więc jako duży kraj mieć swoje kompetencje i politykę wobec basenu Morza Śródziemnego, Bałkanów, Bliskiego Wschodu czy Ameryki Południowej, tak jak chcemy być rozumiani w temacie polityki wschodniej. Dla prawicy tak podmiotowo i globalnie pojęta europejskość powinna stać się znakiem rozpoznawczym.