Jaki zwrot za pełnomocnika dla małżonków?

Dwoje powodów wygrało z bankiem. Czy sąd ma zasądzić każdemu z nich wydatek na adwokata? – pyta szczeciński sąd.

Publikacja: 26.05.2023 03:00

Jaki zwrot za pełnomocnika dla małżonków?

Foto: Adobe Stock

Kwestia ta dotyczy wszelkich spraw cywilnych, teraz chyba najczęściej frankowych, gdy powodami są często małżonkowie, czasem nawet z rodzicami, i tzw. koszty zastępstwa procesowego, czyli zwrotu za wydatki dla adwokata, są wysokie. Można wydatek na prawnika finalnie zmniejszyć.

Małżonkowie i jeden prawnik

W sprawie z powództwa małżonków H. przeciwko bankowi sąd zasądził im od banku jako wygrywającym 8100 zł kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. W uzasadnieniu wskazał, że wygrali postępowanie odwoławcze o ustalenie nieważności umowy kredytu, natomiast przegrali w części żądania zapłaty, a reprezentował ich jeden pełnomocnik.

Powodowie zaskarżyli to rozstrzygnięcie, powołując się na art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Paragraf 3 stanowi z kolei, że do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata (radcę) zalicza się jego wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż określone w tzw. taksie adwokackiej – w tym wypadku właśnie 8100 zł.

Podwójny przeciwnik

Owa taksa określa stawki, jakie sąd zasądza dla strony wygrywającej od przeciwnika, a w razie częściowego wygrania, odpowiednio je zmniejszając. Często pokrywa wynagrodzenie prawnika, które klient i prawnik określają w umowie, ale często prawnik ustala wyższe honorarium i wtedy zasądzona kwota ten wydatek rekompensuje w części stronie.

W ocenie kredytobiorców przez termin „przeciwnik”, o którym mowa w art. 98 k.p.c., należy rozumieć wszystkie osoby występujące w charakterze powodów w danym postępowaniu. Przyjęcie przeciwnego stanowiska oznaczałoby, że sąd byłby uprawniony wyłącznie do zasądzenia jednej wspólnej kwoty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w każdej sprawie, w tym takiej, w której po stronie wygrywającej występowałoby wiele osób. Gdyby wola ustawodawcy była inna, zaznaczyłby to, jak w art. 105 k.p.c., że współuczestnicy sporu zwracają koszty procesu w częściach równych.

Pojawiły się wątpliwości

Rozpatrując to zażalenie, SA w osobie sędziego Tomasza Sobieraja powziął wątpliwości, jak refundować wygrywającym koszty pomocy prawnej, które zawarł w dwóch pytaniach do Sądu Najwyższego: czy w przypadku wygrania sprawy przez współuczestników (materialnych w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c.) reprezentowanych przez tego samego adwokata lub radcę zwrot kosztów zastępstwa procesowego powinien być przyznany w wysokości wynagrodzenia jednego pełnomocnika, czy też jego wielokrotności, w zależności od liczby współuczestników, których reprezentował? W przypadku przyjęcia, że ma obejmować wynagrodzenie jednego pełnomocnika, w jaki sposób należy zasądzić te koszty współuczestnikom będącym w związku małżeńskim, w szczególności, czy na rzecz każdego z nich odrębnie, czy też na rzecz obojga solidarnie lub łącznie?

Sygnatura akt: III CZP 29/23

OPINIA

Marcin Szymański adwokat, kancelaria Drzewiecki Tomaszek i Wspólnicy

Sąd powinien mieć możliwość elastycznego podejścia. Reprezentowanie więcej niż jednego ze współuczestników materialnych to często więcej pracy, ale też zazwyczaj nie tyle razy więcej, ile jest współuczestników. Umowa pomiędzy pełnomocnikiem a reprezentowanymi przez niego współuczestnikami może to uwzględniać. Powinien też uwzględnić to sąd, orzekając o zwrocie kosztów. Nie biorąc tego pod uwagę, narusza prawo strony do zwrotu uzasadnionych kosztów obrony swych praw. Z doświadczenia wiem jednak, że sądy najczęściej zasądzają wynagrodzenie tej samej minimalnej wysokości bez względu na liczbę osób reprezentowanych przez jednego pełnomocnika.

Kwestia ta dotyczy wszelkich spraw cywilnych, teraz chyba najczęściej frankowych, gdy powodami są często małżonkowie, czasem nawet z rodzicami, i tzw. koszty zastępstwa procesowego, czyli zwrotu za wydatki dla adwokata, są wysokie. Można wydatek na prawnika finalnie zmniejszyć.

Małżonkowie i jeden prawnik

Pozostało 93% artykułu
Sądy i trybunały
Po co psuć świeżą krew, czyli ostatni tegoroczni absolwenci KSSiP wciąż na lodzie
Nieruchomości
Uchwała wspólnoty musi mieć poparcie większości. Ważne rozstrzygnięcie SN
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Śmierć nastolatek w escape roomie. Jest wyrok