Trójka sędziów z Izby Pracy trzyma linię „starych” izb SN

Ocena, czy udział w składzie nowego sędziego prowadzi do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności, wymaga dokonania ustaleń według kryteriów z motywów uchwały połączonych izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń w głośnej sprawie z 23 stycznia 2020 r.

Publikacja: 05.04.2022 19:42

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy

Foto: Fotorzepa / Jerzy Dudek

To sedno wtorkowej uchwały trójki sędziów Izby Pracy SN, wydanej pod przewodnictwem byłego prezesa tej izby Józefa Iwulskiego. Jak podano, zapadła większością głosów.

Pytania do SN skierował gdański Sąd Apelacyjny w osobie sędziego Michała Bobera. Pytał, czy po kolejnych wyrokach TSUE i ETPC, w których pojawiały się kolejne zastrzeżenia do powołań tzw. nowych sędziów, dla ustalenia, że w sprawie orzeka sąd nieustanowiony ustawą (nie spełnia testu z art. 45 ust.1 Konstytucji RP, art. 47 Karty Praw Podstawowych UE i art. 6 ust. 1 konwencji o ochronie praw człowieka), trzeba przeprowadzać test wskazany w uchwale trzech izb SN (a dokładniej dwóch i pół, bo nowa część IC nie została dopuszczona do orzekania).

Kwestia ta wynikła w typowej sprawie pracowniczej, w której powód domagał się od spółki-pracodawcy odszkodowania rekompensującego mu obniżenie wynagrodzenia, które sąd okręgowy uwzględnił w całości, ale przy rozpoznawaniu apelacji SA powziął wątpliwości, czy prawidłowy był skład orzekający w SO składający się z sędzi powołanej do SO na nowych zasadach, po konkursie w nowej KRS.

Czytaj więcej

Nowi sędziowie SN osądzili uchwałę starych

Stanowisko SA podzielał pełnomocnik pozwanej spółki adwokat Mateusz Janion. Jak wskazał, od czasu wydania pamiętnej uchwały trzech izb SN zapadło szereg wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, kwestionujących powołanie nowych sędziów. Jak dodawał, stwierdzenie tego faktu pozwala orzec nieważność postępowania bez przeprowadzanie testu wskazanego przez trzy izby.

W tezie 47 uzasadnienia ich uchwały wskazuje się, że mechanizm kontroli dochowania standardu bezstronności i niezawisłości sędziego powinien polegać na ocenie zarówno stopnia wadliwości poszczególnych postępowań konkursowych, jak i okoliczności odnoszących się do samych sędziów biorących w nich udział oraz charakteru spraw, w których orzekają lub orzekały sądy z ich udziałem.

Ma to być ocena obserwatora mającego dostateczne rozeznanie w istotnych dla takich ocen okoliczności i nie może być przy tym utożsamiona z subiektywną oceną dokonywaną przez strony postępowania, ani też z opinią publiczną w konkretnej sprawie.

SN orzekł, że „test trzech izb” trzeba stosować. W uzasadnieniu sędzia Iwulski przede wszystkim przypomniał, że po drodze Trybunał Konstytucyjny orzekł, że uchwała trzech izb jest niezgodna z prawem, ale obowiązuje nadal jako uchwała o randze zasady prawnej. Ale wiąże ona tylko inne składy SN, ale nie sądy powszechne. Jeżeli jednak sąd zadaje SN pytanie, to nie może być innej odpowiedzi niż ta, że powinna być stosowana.

Dodajmy, że uchwały SN są stosowane też siłą autorytetu i faktu, że nigdy nie wiadomo, czy dana sprawa nie trafi do SN i będzie musiała być zastosowana.

Sygnatura akt: III UZP 1/22

To sedno wtorkowej uchwały trójki sędziów Izby Pracy SN, wydanej pod przewodnictwem byłego prezesa tej izby Józefa Iwulskiego. Jak podano, zapadła większością głosów.

Pytania do SN skierował gdański Sąd Apelacyjny w osobie sędziego Michała Bobera. Pytał, czy po kolejnych wyrokach TSUE i ETPC, w których pojawiały się kolejne zastrzeżenia do powołań tzw. nowych sędziów, dla ustalenia, że w sprawie orzeka sąd nieustanowiony ustawą (nie spełnia testu z art. 45 ust.1 Konstytucji RP, art. 47 Karty Praw Podstawowych UE i art. 6 ust. 1 konwencji o ochronie praw człowieka), trzeba przeprowadzać test wskazany w uchwale trzech izb SN (a dokładniej dwóch i pół, bo nowa część IC nie została dopuszczona do orzekania).

Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach