W Aarhus wielka inauguracja z udziałem królowej Małgorzaty II odbyła się 21 stycznia. Miasto przeobraziło się podczas ceremonii w rozkołysane morze ze statkami wikingów i pochodami mieszkańców. Epickim opowieściom towarzyszyły chóry i muzycy, uczestniczący także w finałowym koncercie w Aarhus Harbour. Autorem scenariusza był dyrektor artystyczny duńskiej inauguracji ESK Nigel Jamieson, znany twórca teatralnych i masowych imprez, m.in. „Tin Symphony” na otwarcie igrzysk olimpijskich w Sydney w 2000 roku i inauguracji Europejskiej Stolicy Kultury Liverpool 2008.
28/29 stycznia odbyła się z kolei inauguracja w Pafos. Widowisko na centralnym placu miasta nawiązywało do antycznego mitu. Opowiadało o Pigmalionie, który wyrzeźbił idealną kobietę Galateę. Statuę ożywiła boską mocą Afrodyta, poruszona uczuciem Pigmaliona. A ze związku rzeźbiarza z Galateą urodziła się Pafos, której imię nosi cypryjska stolica kultury.
W obydwu uroczystościach – w Pafos i Aarchus uczestniczyli przedstawiciele Wrocławia z prezydentem miasta Rafałem Dutkiewiczem i dyrektorem generalnym ESK 2016 Krzysztofem Majem. Polska delegacja symbolicznie przekazała tytuł Europejskiej Stolicy swoim następcom, wręczając Statuetkę Iglicy. Ten puchar przechodni ESK zaprojektował wybitny polski designer Oskar Zięta (jej forma nawiązuje do Iglicy wrocławskiej – stalowej konstrukcji sprzed Hali Stulecia, symbolu miasta). Statuetka symbolicznie podkreśla unikatowość kultur narodowych, tworzących Europejską Stolicę Kultury, tożsamość korzeni i wspólne dążenie do ideałów. I jest znakiem ciągłości i nierozerwalności kultury europejskiej, przypominającym o jej roli w procesie integracji.
Oba miasta – Aarhus i Pafos prezentują się pod wspólnym hasłem: „Łączyć kontynenty – dzielić się kulturą". Jednocześnie każde ma własne motto programowe. Aarhus: „Let's rethink!” - „Przemyślmy to!”, co oznacza, że sztuka i kultura ma służyć przemyśleniom na temat wyzwań przyszłości (czyli zrównoważonego rozwoju - kulturalnego, społecznego i gospodarczego). A Pafos: „Open Air Factory”, co bezpośrednio odnosi się do artystycznych działań w przestrzeni otwartej, a szerzej do otwartego myślenia, wymiany kulturowej i dialogu. Ta misja wynika z położenie miasta między Bliskim Wschodem i kontynentalną Europą.
330-tysieęczne Aarhus jest drugim co do wielkości miastem Danii po Kopenhadze. Jest to najstarsze duńskie miasto, któremu początek dała historyczna osada wikingów na Półwyspie Jutlandzkim, sięgająca VIII wieku (tamtym czasom poświęcone są ekspozycje w Muzeum Wikingów i muzeum etnograficzno-archeologicznym Moesgaard). A zarazem to współczesne miasto, duże centrum akademickie. Działa tu Opera Jutlandzka, Orkiestra Symfoniczna Miasta Aarhus oraz wiele galerii sztuki. Powstanie tu największa publiczna biblioteka w Skandynawii.