O przyczyny tej sytuacji Rzecznik Praw Obywatelskich zapytał ministra sprawiedliwości-prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę.
RPO przypomina, że przedstawiając projekt ustawy Prawo o prokuraturze, uzasadniano go tym, że prokuratura utraciła instrumenty prawne umożliwiające zachęcenie prokuratorów do wytężonej i energicznej pracy. Twierdzono, że „powrót do unii personalnej Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego doprowadzi do odzyskania przez osobę kierującą prokuraturą silnej pozycji, zarówno wobec podległych prokuratorów jak i organów zewnętrznych, co stanowi niezbędny element właściwej realizacji zadań nałożonych przez ustawodawcę na tę instytucję."
Powołując się na sprawozdania z działalności prokuratury, RPO wskazuje, że od 2016 r. nastąpił znaczny wzrost liczby postępowań długotrwałych.
Ze sprawozdania z działalności prokuratury za rok 2015 wynika, że postępowań przygotowawczych, których czas trwa:
od 3 do 6 miesięcy, było 16 805,