Prokurator może ukrócić poczynania Daniela Obajtka

Daniel Obajtek, były prezes Orlenu, nie stawia się na wezwania sejmowej komisji śledczej i prokuratury. Świadek, który uporczywie unika wizyt w prokuraturze lub na posiedzeniach sejmowej komisji śledczej, może zostać zatrzymany i do nich doprowadzony. Odpowiada za to policja.

Aktualizacja: 05.06.2024 06:22 Publikacja: 05.06.2024 04:30

Daniel Obajtek, były prezes Orlenu. Komisja śledcza może go dyscyplinować

Daniel Obajtek, były prezes Orlenu. Komisja śledcza może go dyscyplinować

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

W środę sejmowa komisja śledcza do spraw afery wizowej podejmie kolejną próbę wysłuchania Daniela Obajtka. Z zapowiedzi słychać, że raczej nie pojawi się w gmachu przy Wiejskiej.

Wniosek o ukaranie Daniela Obajtka

Po pierwszej nieobecności komisja wystąpiła do Sądu Okręgowego w Warszawie o ukaranie byłego prezesa Orlenu karą porządkową w wysokości 3 tys zł. Jeśli nie przyjdzie także w środę, grozi mu już nie tylko kara grzywny, ale – jak zapowiada komisja – może się też pojawić wniosek o zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie.

Przypomnijmy, że art. 287 kodeksu postępowania karnego przewiduje sankcje za uchylanie się od obowiązków w postępowaniu karnym. Stanowi on, że kara pieniężna, zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie stosuje się odpowiednio do osoby, która bezpodstawnie uchyla się od złożenia zeznania, wykonania czynności biegłego, tłumacza lub specjalisty, złożenia przyrzeczenia, wydania przedmiotu, dopełnienia obowiązków poręczyciela itd. Z kolei art. 285 k.p.k. stanowi, że na świadka, biegłego, tłumacza lub specjalistę, który bez należytego usprawiedliwienia nie stawił się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie albo bez zezwolenia tego organu oddalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem, można nałożyć karę pieniężną w wysokości do 3 tys. zł. Przepis ten stosuje się także odpowiednio do obrońcy lub pełnomocnika, w wypadkach szczególnych, ze względu na ich wpływ na przebieg czynności. W postępowaniu przygotowawczym karę pieniężną, na wniosek prokuratora, nakłada sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie.

W razie uporczywego niestawiennictwa – także świadka – można ponadto zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie na rozprawę.

Czytaj więcej

Michał Szczerba zapowiada wniosek o zatrzymanie Daniela Obajtka

Obajtek prowadzi kampanię ale na wezwanie się nie stawił

W przypadku Daniela Obajtka sytuacja jest o tyle kuriozalna, że w ramach prowadzenia kampanii wyborczej przebywa w kraju, ale nie pod wskazanym adresem. W miniony poniedziałek nie stawił się także na wezwanie prokuratury.

Co można zrobić więc w jego sprawie?

– Decyzję o zatrzymaniu i przymusowym doprowadzeniu świadka może podjąć prokurator. Nie ma tu mowy o żadnym liście gończym, bo ten środek nie dotyczy świadka w postępowaniu karnym, a taki status ma dziś Daniel Obajtek – mówi „Rzeczpospolitej” adwokat Jacek Dubois.

Zasada jest prosta. Zleca się policji ustalenie miejsca pobytu świadka, zatrzymanie go i doprowadzenie na przesłuchanie. Na końcu możliwe jest także tymczasowe aresztowanie w celu wykonania czynności. W najbliższych dniach do doprowadzenia jednak raczej nie dojdzie, bo ustalono już kolejny termin wezwania do prokuratury.

Komisja śledcza może dyscyplinować Obajtka

– W przypadku komisji śledczej sytuację należy ocenić nieco inaczej. Komisja może dyscyplinować świadków uporczywie uchylających się od stawiennictwa na jej posiedzeniu za pośrednictwem Sądu Okręgowego w Warszawie – wyjaśnia „Rzeczpospolitej” prof. Zbigniew Ćwiąkalski. I dodaje, że doniesienia medialne na temat zachowań świadków, którzy lekceważą stawiennictwo na wezwanie czy to komisji śledczej, czy prokuratury, deprecjonują rolę organów wymiaru sprawiedliwości.

– To w uproszczeniu „granie na nosie” oraz próba ośmieszenia i wyraz lekceważenia komisji śledczej i prokuratury – uważa prof. Ćwiąkalski.

Zastrzega także, że skala i intensywność działań prokuratury może ulec zmianie w przypadku np. zmiany statusu konkretnej osoby – ze świadka na podejrzanego.

Aby móc sięgnąć po najcięższe konsekwencje, zarówno prokuratura, jak i komisja śledcza muszą właściwie poinformować świadka o wezwaniu na konkretny termin i godzinę, podając także miejsce przesłuchania. Nie wystarczy, że data i godzina jest podawana w mediach, bo nie jest to powiadomienie we właściwym trybie.

Czytaj więcej

Obajtek reaguje na ultimatum prokuratury i zapowiada pozew w trybie wyborczym

W środę sejmowa komisja śledcza do spraw afery wizowej podejmie kolejną próbę wysłuchania Daniela Obajtka. Z zapowiedzi słychać, że raczej nie pojawi się w gmachu przy Wiejskiej.

Wniosek o ukaranie Daniela Obajtka

Pozostało 95% artykułu
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach