W czasie konwencji Koalicji Obywatelskiej Tusk oświadczył, że elementem nowej strategii migracyjnej rządu będzie „czasowe zawieszenie terytorialne prawa do azylu”. Tusk argumentował to tym, że „prawo do azylu jest wykorzystywane dokładnie wbrew istocie prawa do azylu” przez Władimira Putina, Aleksandra Łukaszenkę i przemytników ludzi. Powoływał się też na przykład Finlandii, która – ze względu na presję migracyjną na swoją wschodnią granicę - wprowadziła przepisy ograniczające czasowo możliwość skorzystania z prawa do azylu.
Strategia migracyjna Polski: Na czym ma polegać zawieszenie prawa do azylu, o którym mówi Donald Tusk?
Słowa Tuska wywołały krytykę organizacji broniących praw człowieka, a także polityków Nowej Lewicy. Zwracano uwagę, że prawo do azylu zapisane jest w konstytucji, a jego gwarancje dają też konwencje międzynarodowe, których stroną jest Polska. Wobec Tuska pojawiły się zarzuty łamania przez niego praw człowieka.
Czytaj więcej
Donald Tusk otworzył furtkę dla zawieszenia prawa do azylu w UE. Swoim autorytetem wzmocnił skręt na prawo w unijnej polityce migracyjnej.
O prawie do azylu mówi artykuł 56 konstytucji. Głosi on, że „cudzoziemcy mogą korzystać z prawa azylu w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w ustawie” oraz że „cudzoziemcowi, który w Rzeczypospolitej Polskiej poszukuje ochrony przed prześladowaniem, może być przyznany status uchodźcy zgodnie z wiążącymi Rzeczpospolitą Polską umowami międzynarodowymi". Prawo do azylu (ochrony międzynarodowej) gwarantuje też Konwencja genewska z 1951 roku, której stroną jest Polska.
Rząd przyjął strategię migracyjną na wtorkowym posiedzeniu, przy czterech zdaniach odrębnych ministrów Nowej Lewicy. Tusk wyjaśniał potem w Sejmie, że zawieszenie prawa do azylu oznacza w istocie „ nieprzyjmowaniu wniosków azylowych od ludzi, którzy zorganizowani przez Łukaszenkę nielegalnie przekraczają granicę”. Z kolei wiceszef MSWiA, Maciej Duszczyk, zapewnił, że prawa do azylu nie zostaną na mocy wprowadzanych przez Polskę rozwiązań pozbawieni uciekający przed wojną Ukraińcy czy uciekający przed reżimem Aleksandra Łukaszenki Białorusini.