Dokąd uciekną użytkownicy Twittera?

Warta 44 mld dol. inwestycja twórcy SpaceX i Tesli już odbija mu się czkawką. Kontrowersyjny miliarder był na tyle pewny siebie, iż nie spodziewał się, że zwolnienie ponad połowy załogi, w tym zespołów odpowiedzialnych za moderację, a także ogłoszenie planów płatnych subskrypcji czy deklaracja nieskrępowanej wolności słowa, stanowiącej ukłon w stronę środowisk skrajnie prawicowych, spowoduje istny exodus. Chaos wprowadzony przez Elona Muska w przejętej firmie sprawił, że magnes jego osoby, który zadziałał m.in. w przypadku sukcesów Tesli, tym razem nie przyciąga, a odpycha. W konsekwencji, zamiast ruchu „do” platformy, jesteśmy świadkami masowej migracji – wręcz efektu kuli śnieżnej. Twittera porzucają zarówno zawiedzeni i rozgoryczeni użytkownicy, jak i liczni menedżerowie dbający o bezpieczeństwo i standardy czy reklamodawcy. Ci ostatni zapewniali dotychczas niemal 90 proc. przychodów platformy, które w ubiegłym roku sięgnęły 5 mld dol. Teraz nawet jedna trzecia tej kwoty może wyparować.

Wizja bankructwa za 8 dol. miesięcznie

Użytkownikom i reklamodawcom nie spodobał się sam sposób działania Muska. Progi „ćwierkającej” firmy zdążyli opuścić już kluczowi pracownicy, jak Yoel Roth, który odpowiadał za walkę z mową nienawiści i spamem w serwisie, Lea Kissner, dyrektorka ds. bezpieczeństwa informacji, i Damien Kieran, główny specjalista ds. prywatności.

Czytaj więcej

Globalne Interesy

Musk ma dość i szuka nowego szefa Twittera. Chaos, wycisk, fałszerstwa

Nowy właściciel wciąż ogłasza kolejne kontrowersyjne decyzje dotyczące Twitter. Teraz chce zmusić pracowników do dłuższej pracy i szukać dla firmy nowego kierownictwa.

Sytuację pod lupę zdecydowała się wziąć Federalna Komisja Handlu (FTC). Twitter, co prawda, osiągnął z FTC porozumienie w sprawie kwestii prywatności jeszcze w maju, ale po odejściach m.in. Robina Wheelera, który szefował działowi rozwiązań klienckich, i Marianne Fogarty, dyrektor ds. zgodności, regulatorzy mają obawy o wypełnienie uzgodnień. Tym bardziej że bez pracowników (pracę miało stracić nawet 4,4 tys. osób), ale i pieniędzy funkcjonowanie platformy stoi dziś pod znakiem zapytania. A strumień pieniędzy płynących do tego serwisu społecznościowego wyraźnie wysycha – swoje kampanie zawiesili m.in. motoryzacyjni giganci Volkswagen i General Motors, farmaceutyczny potentat Pfizer, linie lotnicze United, koncerny spożywcze Mondolez International oraz General Mills czy luksusowy dom mody Balenciaga.

Jak pisze „The Wall Street Journal”, agencje reklamowe w Stanach Zjednoczonych, np. Omnicom, zalecają markom wstrzymywanie wydatków na promocję na Twitterze. Sytuacja stała się już na tyle poważna, że Musk oficjalnie przestrzegł przed bankructwem. W liście do pracowników przyznał, że firma nie będzie w stanie „przetrwać nadchodzącego spowolnienia gospodarczego”, o ile nie zrównoważy spadających dochodów z reklam (Twitter, głównie przez odpływ reklamodawców, traci ponad 4 mln dol. dziennie) większymi przychodami z subskrypcji.

Z kolei wizja płacenia za „ćwierkanie” zniechęca dotychczasowych twitterowiczów. Koncept niebieskiego znacznika Twitter Blue (początkowo użytkownicy mieli płacić za taką subskrypcję 20 dol. miesięcznie, ale ostatecznie Elon Musk obniżył stawkę do 8 dol.) okazał się klapą. Zmasowane akcje m.in. amerykańskich celebrytów, podszywających się pod samego Muska czy Donalda Trumpa, ale też oszustów tworzących fikcyjne profile firm Eli Lilly, Nintendo, Tesla czy Lockheed Martin pokazały, że płatna weryfikacja kont to humbug. Projekt Twitter Blue czasowo więc zawieszono.

Harry Potter pójdzie po rozum do głowy?

Z serwisu od kilku tygodni rezygnują też zwykli użytkownicy. Według firmy analitycznej Bot Sentinel tylko w ciągu czterech dni od przejęcia Twittera swoje konta usunęło 875 tys. osób, a kolejne 0,5 mln zostało zablokowanych. A te liczby wciąż rosną. Christopher Bouzy, założyciel Bot Sentinel, twierdzi, że użytkownicy są rozgoryczeni zachowaniem Muska. – To dlatego w proteście zdecydowali się dezaktywować swoje konta – przekonuje na łamach „MIT Technology Review”. Podobnie uważa Manoel Ribeiro, naukowiec z EPFL Lausanne w Szwajcarii, który wskazuje, że wiele osób próbuje przenieść się na inne platformy. Ale swoje profile likwidują też firmy i różnego rodzaju instytucje, jak choćby popularny za oceanem przewodnik teatralny Playbill. Na pożegnanie zatweetował: „Z powodu tolerancji dla nienawiści, negatywnych postaw i dezinformacji (po akwizycji Twittera przez Elona Muska – red.) nasz czas na tej platformie dobiegł końca”.

Dr hab. Jacek Wasilewski z Katedry Antropologii Mediów Uniwersytetu Warszawskiego nie wierzy jednak, by doszło do znaczącego odpływu osób z bazy Twittera (dziś w serwisie tweetuje aż 238 mln aktywnych użytkowników). Powód? – Twitter jest wygodny jako agora – przekonuje.

Jego zdaniem działań Muska też nie można oceniać jednoznacznie negatywnie. – Chciał podkreślić wolność owej agory, odwołując się do zachodnich wartości. Te, w jego wydaniu, są jednak całkiem bezużyteczne wobec zorganizowanej propagandy, farm trolli i wzbudzaniu sztucznego ruchu zaburzającego debatę, w której wolność słowa miała być wartością – tłumaczy Wasilewski.

Czytaj więcej

Globalne Interesy

Polemizował, więc zwolnił go na oczach milionów. Czy Elon Musk się pogubił?

Dopiero co miliarder opublikował zdjęcie z przywróconymi do pracy w Twitterze, których omyłkowo zwolnił. Jak tweetował, potrafi przyznać się do błędu. Jednak po chwili wdał się na platformie w dyskusję z innym pracownikiem, po czym go zwolnił.

Według niego miliarder zatrzyma swoje rewolucyjne plany i porzuci „niedochodowe ideały”. – Spuści pomyje wylane na niego we wniesionej do Twittera umywalce i będzie po wszystkim. Musk jest bohaterem popkultury, Harrym Potterem technologii, który nie wie za wiele o wojnach, także tych informacyjnych. Dziś Twitter ledwo się domyka finansowo, a nawet chwilowe odejście reklamodawców sprawi, że nowy właściciel szybko pójdzie po rozum do głowy, tak jak poszedł, gdy okazało się, że wyrzucił potrzebnych pracowników z firmy – komentuje ekspert.

Wycofanie się ze zmian rakiem mogłoby zminimalizować straty, ale nie będzie to proste. Jak pisze „WSJ”, rozpoczął się właśnie okres, gdy negocjowane są tradycyjnie przyszłoroczne kontrakty reklamowe, a firmy już zaczęły przenosić swoje kampanie z Twittera do TikToka, Instagrama i Google’a.

A dokąd mogą migrować dotychczasowi użytkownicy Twittera?

Toot zamiast tweeta

Żyjemy w społeczeństwie platform, a to oznacza, że istnieje wiele konkurencyjnych rozwiązań. O ich wyborze decydować będą m.in. oczekiwania dotyczące zawartości prezentowanych treści, formy komunikacji, czy to tekstowa, wizualna bądź audiowizualna, a także dostępności, użyteczności oraz aktywności społeczności danego medium – mówi dr Krzysztof Kuźmicz, medioznawca z Katedry Nauk Społecznych Akademii Leona Koźmińskiego. I wskazuje, że twitterowicze swoje pierwsze kroki mogą kierować do takich aplikacji, jak Tumblr, LinkedIn, Plurk, Soup, Reddit, Discord czy Mastodon.

Zwłaszcza ta ostatnia platforma zyskuje. Specjaliści twierdzą, iż to naturalna alternatywa dla serwisu kupionego przez Muska. – Mastodon w swych funkcjonalnościach jest podobny do Twittera, jednak nie jest centralnie hostowany, a każdy serwer ma swoją politykę moderacyjną, jakby swój ring MMA ze zbiorem zasad. No i nie można go sprzedać, bo to spółka „non profit” – wskazuje istotne różnice Wasilewski.

Za mikroblogiem Mastodon stoi 30-letni Eugen Rochko, a właściwie Jewgienij, rosyjski Żyd, który wyemigrował na Zachód w wieku 11 lat. Zamieszkał w Jenie, gdzie na tamtejszym Friedrich-Schiller University studiował informatykę. Mastodona stworzył w 2016 r. jako projekt hobbystyczny. Programista w wywiadzie dla „Esquire” powiedział, że celem było stworzenie „przestrzeni, którą nie rządziłaby komercja i byłaby lepiej usystematyzowana” niż Twitter. Rozwiązanie Rochko oparte jest na oprogramowaniu open source, którego kod źródłowy jest powszechnie dostępny, a serwis pozbawiony jest reklam.

Z poziomu użytkownika zauważalne różnice będą odczuwalne już przy zakładaniu konta – wymaga to akceptacji moderatora i wcale nie jest powiedziane, że użytkownik zostanie zatwierdzony. W serwisie zamiast tweetów publikuje się tooty. Co ważne, podobnie jak na Twitterze można używać hashtagów, aby wyszukiwać tematy i osoby (wśród nowicjuszy ten najpopularniejszy to #TwitterMigration). Już powstały cyfrowe narzędzia, jak np. Twitodon, których można użyć do znalezienia znajomych z Twittera na Mastodonie. I trudno się dziwić – serwis Rochko przyjął największą falę migracji twitterowiczów (w ciągu ledwie dwóch tygodni liczba użytkowników niszowej platformy urosła o prawie 0,5 mln, a dziś konta w tej aplikacji ma grubo ponad 1 mln osób).

Na Mastodonie nie tworzymy jednego konta, logując się e-mailem i hasłem, lecz wybieramy jeden z wielu interesujących nas serwerów. I to właśnie na nim zakładamy profil. Gdy chcemy przenieść się do innego serwera, rejestrację należy powtórzyć. Warto jednak zaznaczyć, że rejestracja na danym serwerze nie oznacza, że czytać będziemy wyłącznie wpisy osób tylko tam zarejestrowanych. Mastodon pozwala śledzić użytkowników różnych serwerów.

Czytaj więcej

Globalne Interesy

Ponad milion użytkowników „wyparowało” z Twittera w kilka dni

Po akwizycji popularnej platformy społecznościowej przez Elona Muska nastąpił istny exodus dotychczasowych użytkowników.

Mastodon opiera się na wolontariuszach. Aplikacja strukturą bardziej przypomina Reddit – ma 3 tys. serwerów, każdy z własnymi ustawieniami prywatności, zespołem moderującym treść i wytycznymi dla społeczności (użytkownicy na różnych serwerach mogą komunikować się ze sobą w ramach grup tematycznych zarządzanych przez organizacje non profit, indywidualnych administratorów i hobbystów). W efekcie – w odróżnieniu od Twittera – pojedyncza osoba nie ma kontroli nad całą siecią.

Mikroblogi w natarciu

Trudno wskazać jednego wygranego słabości nowego nabytku Muska. Ruch migracji „zbuntowanych” wobec Twittera przejmuje wiele platform – Gab i Parler przyciągają skrajnie prawicowe środowiska, z kolei dane firmy analitycznej Sensor Tower pokazują, że rośnie liczba instalacji niszowych aplikacji Metatext, Substack, Tootle, CocoFun, Tribel, nFollowers i CounterSocial. Fala rozlewa się więc dość szeroko po serwisach społecznościowych.

Nieznacznie zyskują też bardziej rozpoznawalni rywale – Tumblr, LinkedIn i Pinterest. Ten pierwszy w ciągu dwóch tygodni od przejęcia Twittera przez Elona Muska odnotował ponad 300 tys. pobrań, a to prawie dwa razy więcej niż zazwyczaj. Ta bezpłatna platforma mikroblogowa, którą David Karp powołał do życia w 2007 r., a więc rok po narodzinach Twittera, pozwala użytkownikom tworzyć wpisy z wykorzystaniem tekstu, grafik oraz klipów wideo i audio. W praktyce ten swoisty miks WordPressa i rozwiązań znanych z Facebooka czy Instagrama daje możliwość tworzenia blogów i udostępniania ich obserwującym na wielu platformach społecznościowych. Do zalogowania potrzebny jest jedynie e-mail i hasło.