Sztuka na święta

W Muzeum Narodowym w Warszawie polecamy wystawę „Przesilenie. Malarstwo Północy 1880–1910”. Ta pierwsza przekrojowa u nas wystawa sztuki nordyckiej przełomu XIX i XX wieku pozwala poznać bliżej artystów z Danii, Norwegii, Szwecji, Finlandii i Islandii

Główny wielki temat w malarstwie Północy to pejzaż i relacje człowieka z naturą. Na wielu prezentowanych obrazach można podziwiać piękno rodzimej przyrody, surowej i tajemniczej; krajobrazy z jeziorami, rzekami, fiordami, skałami, zielonymi lub zaśnieżonymi lasami. Piękno i potęga natury Północy wprawia w stan kontemplacji. I przywraca zagubione w rozwoju cywilizacji poczucie jedności z nią. Obrazy skandynawskich artystów emanują poczuciem równowagi i harmonii.

Naturę przedstawiają w różnorodnych stylistykach. Realistycznie, np. na płótnach z rybakami na morzu, malowanych przez Duńczyków Michaela Anchera i Pedera Severina Krøyera oraz Szweda Oscara Björcka. Impresjonistycznie, jak w obrazie „Letni wieczór na południowej plaży” Pedera Severina Krøyera ze spacerującymi kobietami w białych sukniach wzdłuż morskiego brzegu. Symbolicznie, czego przykładem z kolei wspaniałe syntetyczne krajobrazy islandzkiego malarza Þórarinna B. Þorlákssona.

Inne tematy chętnie podejmowane przez Skandynawów to: sceny we wnętrzach – w zaciszu domowym lub w atelier, mity i legendy narodowe, „wnętrze” człowieka i mroczne zakamarki jego duszy. Z muzeum Muncha w Oslo przyjechał obraz „Melancholia” najsławniejszego malarza Północy Edvarda Muncha, prekursora ekspresjonizmu. .

Pokaz wzbogaca kilkanaście wybranych obrazów polskich artystów, m.in. Wojciecha Weissa, Józefa Mehoffera, Olgi Boznańskiej, Józefa Chełmońskiego, Konrada Krzyżanowskiego, zachęcając do porównań podobnych motywów.

Kto dotychczas nie znalazł jeszcze czasu do obejrzenia wystawy „Bernardo Bellotto. W 300. rocznicę urodzin malarza” na Zamku Królewskim w Warszawie, ma ostatnią szansę to nadrobić, bo czynna jest jeszcze tylko do 8 stycznia. Ta wyjątkowa ekspozycja, pierwsza tak duża monografia znakomitego XVIII-wiecznego artysty, nadwornego malarza króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w ostatnich 13 latach, a wcześniej działającego ponad 20 lat na dworze saskim w Dreźnie.

Na wystawie można podziwiać dzieła ze wszystkich okresów twórczości Canaletta. Prace z czasu młodości spędzonej w Wenecji i z okresu podróży do innych miast włoskich: Florencji, Mediolanu, Rzymu, Werony. Obrazy, które malował w Dreźnie A także prace powstałe w Wiedniu i Monachium.

Sprowadzano je specjalnie na wystawę na Zamku Królewskim z całej Europy, a także ze Stanów Zjednoczonych. Doskonałym ich uzupełnieniem jest zespół 22 widoków Warszawy i okolice, znajdujący się na stałe w Sali Canaletta na Zamku Królewskim.

Na Zamku warto także odwiedzić Bibliotekę Królewską, gdzie jest prezentowana wystawa „Abakanowicz. Konfrontacje”. Możemy się przekonać, że rzeźby najbardziej rozpoznawalnej współczesnej polskiej artystki zyskują w zabytkowym wnętrzu interesujący kontekst historyczny (Biblioteka jest jedynym miejscem w obrębie zabytkowego kompleksu Zamku Królewskiego, który nie został zburzony w czasie II wojny światowej). Obiekty - m.in.: „Tłum III”, „Plecy”, Ugłowione”, „Gry wojenne” - zostały wyeksponowane jedynie przy użyciu światła, co potęguje dramaturgię ich egzystencjalnej, uniwersalnej, a także antywojennej wymowy. Ostatnia nabiera szczególnej aktualności wobec toczącej się obecnie wojny w Ukrainie.

Prace pochodzą z Fundacji Marty Magdaleny Abakanowicz Kosmowskiej i Jana Kosmowskiego, Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz Krupa Gallery we Wrocławiu.

Polecane wystawy są otwarte w drugi dzień świąt.

Malarstwo

Pozostało 81% artykułu