Rok 2022 w muzeach i galeriach. Nowi dyrektorzy mianowani przez ministra

To był rok nie tylko ważnych i kontrowersyjnych roszad personalnych, ale też zmian w statusie Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Publikacja: 29.12.2022 03:00

wicepremier Piotr Gliński, szef Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

wicepremier Piotr Gliński, szef Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

Z początkiem 2022 roku dyrektorski fotel Narodowej Galerii Sztuki Zachęta objął malarz Janusz Janowski, przez poprzednich osiem lat szef Związku Polskich Artystów Plastyków. Wskazał go na to stanowisko minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, nie zważając na falę krytycznych komentarzy i protestów przeciwko tej nominacji. Zarzuty dotyczyły koncepcji nie tyle nawet konserwatywnej, ile rozmijającej się z programem instytucji mającej promować całe spektrum sztuki współczesnej.

Zgodnie z wcześniejszą obietnicą przez większą część roku Janusz Janowski realizował jednak program przygotowany przez poprzednią dyrektor Hannę Wróblewską. Dopiero 11 listopada otwarta została wystawa „Kulisiewicz. Lapidarne piękno”, której obecny szef Zachęty jest kuratorem. W tej roli niezbyt się sprawdził, bo choć wystawa jest bardzo duża, to pokazuje brak zdolności selektywnego myślenia i problematyzowania tematu opowieści.

Hanna Wróblewska, której minister nie przedłużył kontraktu, objęła natomiast stanowisko wicedyrektorki ds. naukowych i wystawienniczych w powstającym Muzeum Getta Warszawskiego. Jego otwarcie planowane jest na trzeci kwartał 2025 roku.

Czytaj więcej

Muzyka poważna w 2022 roku. Sukcesy w świecie, konflikty w kraju

W listopadzie, także w atmosferze kontrowersji, objął stanowisko dyrektora Muzeum Sztuki w Łodzi Andrzej Biernacki, malarz i twórca Galerii Browarnej w Łowiczu. Najpierw, po odwołaniu z tej funkcji po 16 latach Jarosława Suchana, minister kultury powołał Biernackiego na p.o. dyrektora, a potem mianował na trzyletnią kadencję po zwycięstwie w konkursie rozstrzygniętym niemal jednogłośnie na jego korzyść. Sceptycy zarzucali mu i brak doświadczenia w kierowaniu dużą instytucją, i brak istotnych międzynarodowych kontaktów gwarantujących kontynuację świetnych tradycji Muzeum Sztuki w Łodzi.

Zmiana nastąpiła także na stanowisku dyrektorskim w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Po ponad 22 latach na emeryturę przeszedł Zbigniew Buski, a jego następczynią w wyniku konkursu ogłoszonego przez miasto i rozstrzygniętego jednogłośnie została Eulalia Domanowska, m.in. dyrektorka Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku w latach 2016–2019. Pod koniec stycznia otworzy w Sopocie obszerną wystawę z okazji 30-lecia Paszportów „Polityki”.

Czytaj więcej

2022 rok w sztuce. Geniusze i kryzys

Zapadła też decyzja o przejęciu przez miasto Warszawa i samodzielnym finansowaniu Muzeum Sztuki Nowoczesnej (stałe koszty to ok. 20 mln złotych rocznie).

W ten sposób rozwiązana została za porozumieniem stron umowa z 2006 roku pomiędzy ministerstwem kultury a urzędem miasta, w myśl której MKiDN finansował bieżącą działalność, a miasto – siedzibę muzeum, w tym budowę gmachu powstającego na placu Defilad. Umowa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 roku.

Rozstrzygnięty został konkurs ogłoszony przez Muzeum Narodowe w Warszawie (wraz ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich) na opracowanie koncepcji Centrum Konserwatorsko-Magazynowego tej instytucji. Od lat boryka się ona z problemami lokalowymi, oczekując także na wyprowadzkę Muzeum Wojska Polskiego, po którym miałaby odziedziczyć pomieszczenia. Na razie zdecydowano o budowie nowego pawilonu na tyłach Gmachu Głównego. Zwycięski projekt przygotowała pracownia architektoniczna P2PA z Wrocławia.

Z początkiem 2022 roku dyrektorski fotel Narodowej Galerii Sztuki Zachęta objął malarz Janusz Janowski, przez poprzednich osiem lat szef Związku Polskich Artystów Plastyków. Wskazał go na to stanowisko minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, nie zważając na falę krytycznych komentarzy i protestów przeciwko tej nominacji. Zarzuty dotyczyły koncepcji nie tyle nawet konserwatywnej, ile rozmijającej się z programem instytucji mającej promować całe spektrum sztuki współczesnej.

Pozostało 86% artykułu
Kultura
Dzieło włoskiego artysty sprzedane za 6 mln dolarów. To banan i taśma klejąca
Kultura
Startuje Festiwal Niewinni Czarodzieje: Na karuzeli życia
Kultura
„Pasja wg św. Marka” Pawła Mykietyna. Magdalena Cielecka zagra Poncjusza Piłata
Kultura
Pawilon Polski na Biennale Architektury 2025: Pokażemy projekt „Lary i penaty"
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Kultura
Muzeum Historii Polski na 11 listopada: Wystawa „1025. Narodziny królestwa”