Abp Michalik odchodzi

Papież Franciszek przyjął rezygnację abp. Józefa Michalika z funkcji metropolity przemyskiego.

Arcybiskup będzie pełnił swój urząd do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego w kwietniu 2016 roku i wyznaczenia następcy.

O przyjęcie rezygnacji abp Michalik prosił papieża dwukrotnie. Pierwszy raz w maju 2014 r. po 50. rocznicy święceń kapłańskich. Nie informował wówczas o swoim liście do Franciszka. Papież jednak odmówił. Po raz drugi list w tej sprawie abp Michalik napisał w czerwcu tego roku. Poinformował także oficjalnie wiernych. W specjalnym liście pasterskim pisał, że „idą nowe czasy i potrzebni są nowi ludzie”. Zaapelował również o modlitwę w intencji wyboru następcy.

Jak wynika z informacji "Rzeczpospolitej" decyzja o rezygnacji została przez papieża przyjęta już w listopadzie. Ale dopiero we wtorek arcybiskup wydał w tej sprawie komunikat. Poprosił w nim o modlitwę w intencji nowego biskupa dla Przemyśla.

"Wspomnijcie też czasem w modlitwach o mnie, abym zdołał zgodnie z wolą Bożą dopełnić swoją posługę” – napisał.

Jak nieoficjalnie dowiedziała się "Rzeczpospolita" ruszyła już procedura wyłaniania następcy arcybiskupa. – Nuncjusz poprosił już kilku biskupów oraz samego arcybiskupa o wskazanie mu potencjalnych kandydatów. Rozpoczął już także konsultacje ze świeckimi – mówi nam duchowny znający kulisy funkcjonowania dyplomacji watykańskiej. – Z przedstawionej mu listy kandydatów nuncjusz wybierze trzy nazwiska, które wyśle do Watykanu.

Abp Michalik: Tęsknię za śmiercią

W maju 2014 roku arcybiskup Józef Michalik obchodził 50. rocznicę święceń kapłańskich. Kilka dni później napisał do papieża list z prośbą o zwolnienie go z funkcji metropolity przemyskiego. Poniższa rozmowa o odchodzeniu na emeryturę, przemijaniu i śmierci powstała latem 2014 roku. Umieściłem ją w wydanej jesienią 2015 roku przez wydawnictwo WAM biografii abp. Michalika „Nie mam nic do stracenia".

Po co ta rezygnacja? Zamarzyło się księdzu przejść do historii jak papież Benedykt XVI?

Nawet przez myśl mi to nie przeszło. Nie czuję się też jakoś specjalnie zmęczony. Ale widzę, że przyszedł czas na młodszych, by oni przejęli ster. A ja będę się teraz po prostu modlił.

Nie będzie się ksiądz nudził na emeryturze?

Nareszcie będę mógł poświęcić się bez reszty temu, co chciałem robić na początku mojej kapłańskiej drogi. Będę tylko duszpasterzem. Będę spowiadał w katedrze, rozmawiał z ludźmi, a w wolnym czasie może napiszę jakieś wspomnienia.

Boi się ksiądz śmierci?

Nie. Chociaż jestem świadomy moich słabości i grzechów, to się jej nie boję. Czekam na śmierć. Modlę się i każdego dnia myślę o tym. Nawet tęsknię za tym dniem.

Naprawdę?

Tak. Ja nigdy nie spodziewałem się tego, że będę żył tak długo. Moje rodzeństwo poumierało nie dożywszy przecież pięćdziesięciu lat. Matka zmarła przed siedemdziesiątką. Jedynie ojciec żył prawie osiemdziesiąt lat. Dlatego dziś dziękuję Bogu za każdy dzień, który mi daje, i czekam na śmierć. Nie wiem, w którym momencie ona nadejdzie. Nie wiem, jaka to będzie śmierć, ale mam nadzieję, że przejdę to godnie i że będę właściwie przygotowany. Jest to dla mnie czekanie na nową rzeczywistość. Przecież ja po to żyję. Nawet wydaje mi się czasem, że za mało przeżywam obecność Pana Jezusa, że za mało znam Boga. Chciałbym więcej. Próbuję go poznać jeszcze za życia, ale pełne poznanie będzie przecież dopiero po śmierci.

Strachu nie ma, bo od dziecka oswajał się ksiądz ze śmiercią?

Matka mnie jakoś na to przygotowywała. Czuwało się przy konającym, potem przy zwłokach. U wielu bliskich umierających trzymałem gromnicę. To było coś normalnego, że człowiek odchodził wśród najbliższych. Ciekawe, że ci wszyscy prości ludzie wiedzieli, kiedy zbliża się ten moment, jak doświadczeni lekarze, chociaż żadnego wykształcenia nie mieli. Dopiero gdy śmierć była blisko, gdy czuli jej obecność, wtedy wołali. Schodzili się przyjaciele, znajomi, modliliśmy się. Gromnica była w pogotowiu, by można było ją dać do ręki umierającemu. Ja ją często przytrzymywałem jako dziecko. W taki sposób umierał też Jan Paweł II. Na oczach całego świata dał przykład godnego odejścia. A wcześniej podobnie umierał także prymas Wyszyński. Dziś to wszystko zanika. Ludzie umierają w samotności w szpitalach, domach starców.

Był ksiądz przy śmierci rodziców?

Tak. I ich odchodzenie było dla mnie wielka lekcją umierania. Ojciec całe życie był zdrów, nigdy nie chorował, ale później nagle upadł, znalazł się w szpitalu. Ja wtedy byłem w Stanach Zjednoczonych. Dostałem telegram o wypadku, przerwałem pobyt i wróciłem. Z ojcem było już źle, ale w szpitalu w Łomży próbowano mu jeszcze pomóc. Ale on już wiedział, że śmierć się zbliża. Wyspowiadał się, przyjął ostatnie namaszczenie. Któregoś dnia byłem u niego i poprosił, żebym pojechał po matkę. Pojechałem po nią, przyjechała też siostra. Siedzimy, rozmawiamy, w pewnym momencie ojciec mówi, że chce zostać tylko z mamą. Siostra chciała im towarzyszyć, ale ją odciągnąłem. Zostali sami. Chyba się wtedy pożegnali. Potem – a było to niedzielne popołudnie – z Zambrowa zaczęli przyjeżdżać sąsiedzi i przyjaciele. Na drugi dzień umarł.

A mama?

Też umierała bardzo świadomie. Od kilku miesięcy pracowałem już wtedy w Rzymie. Kiedy trafiła do szpitala, przyjechałem i byłem przy jej śmierci. Ona na mnie czekała. Wiedziała, że umiera, ale chciała się pożegnać. Z bratem też zdążyłem się pożegnać przed wyjazdem do Rzymu. Nie było mnie tylko przy odchodzeniu siostry. A dziś sam mam świadomość tego, że Bóg już przygotowuje mnie do przejścia na drugą stronę.

Jest ksiądz ciekawy, co tam jest?

Ja to wiem.

Na razie chyba ksiądz w to wierzy...

Ale to oznacza, że wiem. Skoro wierzę Jezusowi, to wiem. Chociaż to na razie jest wiedza zakryta, misterium. Wiem jednak na pewno, że to, co jest po drugiej stronie, przerośnie moje najśmielsze oczekiwania. Bóg jest przecież nieskończony.

I chyba nie zdajemy sobie z tego sprawy, że w istocie mało o nim wiemy?

To prawda. Mówimy, że Bóg jest piękny, wielki i miłosierny, ale nie mamy wyobrażenia nieskończoności. Święta Teresa Wielka mówiła, że jeśli ktoś chce umrzeć, to wcale nie dlatego, że zmęczył się życiem. Chce odejść z tęsknoty za Bogiem, za nową rzeczywistością.

Żeby tak mówić o śmierci, potrzeba bardzo silnej wiary.

Naszą wiarę sprawdzają nasze czyny. Mamy być dobrzy i dążyć do świętości. Musimy jednak ufać miłosierdziu Bożemu, Jezusowi i krzyżowi. Krzyż jest lekcją miłości Boga do człowieka, ale też prawdziwą lekcją miłosierdzia. Jednym z patronów archidiecezji przemyskiej jest święty Łotr...

Ten, który wisiał obok Jezusa na Golgocie?