Raport PIE. Co nam dało członkostwo w UE? Gdzie mamy największe zaległości?

Dla państw Europy Środkowej wejście do Unii Europejskiej w 2004 r., wpłynęło pozytywnie na poziom życia mieszkańców - analizuje Polski Instytut Ekonomiczny w raporcie „Wielkie rozszerzenie. 20 lat członkostwa Europy Środkowej w UE”.

Większy udział w gospodarce unijnej

Łącznie osiem państw regionu (Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry) osiągnęło wzrost PKB per capita o 27 proc. wyższy niż w scenariuszu braku akcesji. Przy czym relatywnie największe zyski z członkostwa osiągnęły Polska, Litwa i Słowacja, a najmniejsze – Estonia i Słowenia, które silnie odczuły koszty kryzysu finansowego w Europie. W Polsce PKB w przeliczeniu na mieszkańca, z uwzględnieniem siły nabywczej, jest o 40 proc. wyższy dzięki akcesji.

Czytaj więcej

Biznes

Są unijne kary za łamanie sankcji wobec Rosji. Więzienie i ogromne grzywny

Po półtora roku sporów i dyskusji Unia Europejska ma w końcu jednolite przepisy o karaniu za łamanie sankcji. Dotkną nie tylko firmy i obywateli Wspólnoty, ale też Rosjan. Kary mogą sięgnąć 12 lat więzienia i 40 mln euro.

Te wnioski współgrają z danymi za ostatnie 20 lat: Polska, Słowacja i Litwa były liderami wzrostu gospodarczego w latach 2004–2022 wśród ośmiu badanych państw i to one w największym stopniu zmniejszały dystans rozwojowy do Europy Zachodniej. Udział tych państw w gospodarce unijnej zwiększył się z 6 do 8,5 proc.

Polska i Litwa zwiększyły wartość generowaną w produkcji przemysłowej w tym okresie, podczas gdy UE odnotowała ponad 1 pkt proc. spadku w latach 2004–2022.

Europa Środkowa – nowe centrum eksportowe

- Jednym z najistotniejszych czynników było wpisanie się Europy Środkowej w unijne łańcuchy dostaw, co przyniosło napływ inwestycji zagranicznych, doprowadziło do pięciokrotnego wzrostu wartości eksportu towarowego i zwiększyło poziom jego zaawansowania – zauważa Marek Wąsiński, kierownik zespołu gospodarki światowej PIE, cytowany w komunikacie.

Integracja z UE stworzyła z Europy Środkowej centrum eksportowe. Chociaż większość produktów i usług była dostarczana do UE, niemal połowa wartości dodanej trafiała ostatecznie – dzięki pośredniemu eksportowi – na rynki całego świata. W każdym 1 USD eksportu państw UE-8, 63 centy były generowane wewnątrz tych państw.

Poprawa jakości życia

Rozszerzenie UE poza korzyściami ekonomicznymi, przyniosło nowym członkom również sukces społeczny. We wszystkich ośmiu państwach regionu znacząco wzrosły wartości wskaźników mierzących jakość życia. Dotyczy to oczekiwanej długości życia, skolaryzacji, czyli długości lat przeznaczanych na naukę, i poziomu dochodu na mieszkańca. Najwyższy poziom wskaźnika HDI ma obecnie Słowenia (23. miejsce na świecie), zaś najniższy Węgry (46. miejsce). Wartość HDI dla Polski wyniosła 0,875, co daje jej 34. miejsce spośród 191 ocenianych państw.

Dodatkowo, zagrożenie ubóstwem spadło poniżej średniej unijnej w pięciu z ośmiu analizowanych państw członkowskich, a percepcja korupcji zmalała wszędzie poza Węgrami i Słowenią. Poprawie uległ też poziom życia na wsi.

Czytaj więcej

Gospodarka

Zagraniczne firmy zaczęły nieco lepiej oceniać Polskę. Stanęliśmy na podium

W dorocznym badaniu izb, zrzeszonych w International Group of Chambers of Commerce, Polska znalazła się na trzecim miejscu najbardziej atrakcyjnych krajów regionu, za Estonią i Litwą.

Sektor usług IT dwa razy większy

Państwa regionu Europy Środkowej w latach 2008-2021 niemal podwoiły wartość dodaną generowaną w sektorze usług ICT z 24,4 mld EUR do 45,1 mld EUR. W odniesieniu do całości PKB, w całej UE nastąpił wzrost udziału usług ICT z 3,4 proc. do 4,1 proc.