Pytanie o to, czy przed i po szczepieniu można spożywać alkohol, jest jednym z najczęściej zadawanych przez pacjentów na całym świecie. Ostatnio zadają je w kontekście szczepienia przeciw covid, zarówno w kontekście świętowania, jak i spożywania alkoholu „do kolacji". Odpowiedź na to pytanie znalazła się na stronach zdrowotnych agencji rządowych na całym świecie. I choć żadna z nich nie daje definitywnej odpowiedzi, czy alkohol może zmniejszać działanie szczepionki, każda radzi powstrzymać się od spożywania napojów alkoholowych w nadmiarze.
– Co do zasady doniesienia naukowe mówią, ze alkohol przyjmowany w niewielkich ilościach nie ma wpływu na działanie szczepionek. Większość ekspertów stoi na stanowisku, że jeden drink, szklaneczka wina czy dwie nie stanowią zagrożenia. Inaczej jest w przypadku pacjentów uzależnionych, przyjmujących duże ilości alkoholu, u których układ odpornościowy jest uszkodzony – mówi Michał Byliniak, wiceprezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, prezes Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie i były prezydent Grupy Farmaceutycznej Unii Europejskiej.
Dodaje, że alkohol co do zasady jest trucizną, a poza działaniem na nastrój, które jest powodem jego spożywania, ma mnóstwo działań niepożądanych. – Jednym z nich jest wpływ na krzepliwość krwi. W pewnym momencie rozgorzała dyskusja na temat działania szczepionek wektorowych i w charakterystyce produktu leczniczego (ChPL), w polu „działania niepożądane", pojawiły się możliwe przypadki zakrzepicy. Mechanizm krzepliwości jest bardzo skomplikowany. Należy podkreślić, że alkohol jest czynnikiem wpływającym na możliwość wystąpienia zakrzepicy. Przyjmując alkohol przed przyjęciem szczepionki lub po, możemy spowodować przypadek zakrzepicy, który niekoniecznie będzie związany z przyjęciem szczepionki – ostrzega Michał Byliniak.
Na stronie serwisu Szczepienia.info, prowadzonej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego–Państwowy Zakład Higieny (NIZP–PZH), czytamy, że choć nie badano wpływu alkoholu na odpowiedź poszczepienną, a picie alkoholu jako takie nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia, nieliczne badania dotyczące innych szczepionek wykazały, że spożycie alkoholu może spowodować gorszą odpowiedź poszczepienną. „Celem szczepienia jest uzyskanie jak najwyższego poziomu uodpornienia przeciw Covid-19, dlatego należy zminimalizować działanie wszystkich możliwych czynniki zewnętrznych, które mogą osłabiać działanie szczepionki" – czytamy.
Specjaliści z NIZP–PZH dodają, że powstrzymanie się od picia alkoholu przed szczepieniem i w krótkim czasie po nim jest ważne także ze względu na możliwość wystąpienia objawów złego samopoczucia związanych z alkoholem, które mogą nakładać się na potencjalne niepożądane odczyny poszczepienne (NOP), utrudniając ich interpretację. „Zdecydowana większość działań niepożądanych po szczepieniu występuje w ciągu pierwszych dwóch–trzech dni po szczepieniu. Ponadto wystąpienie NOP może wymagać stosowania paracetamolu, a łączenie go z alkoholem nie jest wskazane" – dodają.
