Małe firmy mają kłopot z cyfryzacja. Jest jeden problem

Choć mikro-, małe i średnie firmy mają świadomość nieuchronności cyfryzacji, to większość z nich jest w początkowej fazie transformacji cyfrowej. Co piąta nie korzysta z narzędzi cyfrowych.

Publikacja: 21.02.2024 03:00

Małe firmy mają kłopot z cyfryzacja. Jest jeden problem

Foto: Adobe Stock

Stan cyfryzacji mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w Polsce i ich stosunek do transformacji cyfrowej zbadał Bank Gospodarstwa Krajowego. Wnioski zebrał w raporcie „Cyfryzacja w sektorze MŚP – szanse i ograniczenia”.

– Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że świadomość nieuchronności cyfryzacji jest w sektorze polskich MŚP dość powszechna. Co więcej, większość firm spodziewa się pozytywnego wpływu procesu cyfryzacji na swoją działalność. Mimo to, co piąta badana firma nadal nie korzysta z żadnych narzędzi cyfrowych – komentuje Mateusz Walewski, główny ekonomista, dyrektor Departamentu Badań i Analiz BGK.

16 proc. firm to liderzy

Okazuje się, że przedsiębiorstwa innowacyjne w obszarze cyfryzacji, tzw. liderzy cyfryzacji, to 16 proc. mikro-, małych i średnich firm w naszym kraju. Nieco ponad 27 proc. MŚP to firmy adaptujące technologie cyfrowe. Największą grupę, bo aż 57 proc., tworzą przedsiębiorstwa znajdujące się w początkowej fazie transformacji cyfrowej. Średnio, jak dotąd, udało im się wdrożyć zaledwie jedną z dziewięciu analizowanych technologii. Aż co piąta firma z sektora nadal nie korzysta jednak z żadnych narzędzi cyfrowych. Są to niemal wyłącznie mikroprzedsiębiorstwa.

O ile średnie i małe firmy w znacznej mierze już wdrożyły przynajmniej część rozwiązań cyfrowych, o tyle mikroprzedsiębiorstwa, niezależnie od branży, w większości znajdują się w początkowej fazie transformacji cyfrowej (wyjątek do pewnego stopnia stanowi jedynie sektor działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej).

Czytaj więcej

Wicepremier wymienił doradców ds. cyfryzacji. Na czele menedżerka z T-Mobile

Technologią cyfrową wykorzystywaną najczęściej przez polskie mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa są media społecznościowe. Połowa badanych firm już dziś promuje swoją działalność, korzystając z tego kanału, a kolejne 33 proc. planuje podjąć takie działania w ciągu najbliższych dwóch lat. Co trzecia badana firma wykorzystuje social media również do rekrutacji pracowników, a w ciągu najbliższych dwóch lat taka praktyka ma szansę stać się standardem – jej wdrożenie planuje kolejne 41 proc. respondentów. Jest to forma cyfryzacji, której wdrożenie jest najczęściej planowane w sektorze MŚP w relatywnie krótkim czasie.

Dość popularne jest także korzystanie z usług przetwarzania danych w chmurze – stosowanie tej technologii deklaruje dwie piąte badanych firm (39 proc.), a kolejne 24 proc. planuje wdrożenie. Co trzecia firma wykorzystuje specjalistyczne oprogramowanie do współpracy wewnątrz firmy. Możliwe, że w tym przypadku większość uświadomionych potrzeb została już niemal w pełni zaspokojona, gdyż tylko 4 proc. firm rozważa implementację tego typu narzędzi w nieodległej przyszłości. Fakturowanie elektroniczne oferuje obecnie co czwarta firma (24 proc.), a kolejne 11 proc. rozważa wdrożenie takiej funkcjonalności. To o tyle ciekawe, że wystawianie faktur elektronicznych w systemie KSeF ma być wkrótce obowiązkowe.

Tylko nieliczne firmy wykorzystują w swojej działalności sztuczną inteligencję (5 proc.), handlują za pośrednictwem strony internetowej, korzystają ze specjalistycznego oprogramowania do monitorowania działań firmy lub analizują duże zbiory danych (po 3 proc.). Wszystkie te technologie, choć potencjalnie mogą mieć bardzo szerokie zastosowanie, są obecnie stosowane niezwykle rzadko. Wygląda jednak na to, że sztuczna inteligencja ma szansę znacznie zyskać na popularności. Jej wdrożenie w ciągu dwóch najbliższych lat deklaruje 32 proc. respondentów.

Czytaj więcej

Polskie firmy coraz bardziej cyfrowe. Zwłaszcza duże

Hierarchia popularności poszczególnych narzędzi cyfrowych stosowanych przez firmy wygląda podobnie, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa. Różni się w zależności od sektora działalności MŚP. Media społecznościowe są popularnym rozwiązaniem wykorzystywanym do promocji w hotelarstwie i gastronomii oraz w edukacji i kulturze.

Również w tych branżach, obok działalności profesjonalnej, częściej niż w pozostałych korzysta się z usług przetwarzania danych w chmurze.

Rekrutacja z wykorzystaniem social media to rozwiązanie szczególnie popularne w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, w przypadku której relatywnie częściej niż w innych obszarach wykorzystuje się też internet w celach sprzedażowych (rozwiązanie stosowane również w handlu) oraz specjalistyczne oprogramowanie do monitorowania działań firmy. Wynika to zapewne z faktu, że działalność profesjonalna może być często realizowana z różnych miejsc świata przez indywidualnych ekspertów. Internet jest w tym przypadku koniecznym i naturalnym narzędziem komunikacji.

Czytaj więcej

Lauko: Ogromny potencjał cyfryzacji w Polsce i regionie

Bariery cyfryzacji

Największą przeszkodą w cyfryzacji mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw okazała się niedostateczna liczba informatyków na rynku (43 proc. wskazań). Niemal równie istotnym problemem jest brak odpowiednich możliwości finansowania niezbędnych inwestycji (41 proc.).

Ponad jedna czwarta firm (28 proc.) postrzega wyzwania związane z bezpieczeństwem jako poważną przeszkodę na drodze do cyfryzacji, a jedna piąta (21 proc.) wskazuje na problemy związane ze zmieniającymi się standardami informatycznymi. Nieco mniejsze obawy przedsiębiorców dotyczą przygotowania kompetencyjnego pracowników (18,4 proc.) oraz jakości łącza internetowego (17 proc.). Przedstawiciele MŚP z reguły nie obawiają się wewnętrznego oporu pracowników przed zmianą – takie zagrożenie dostrzega jedynie 13 proc. przedsiębiorców.

– Pomimo powszechnej wiedzy o pozytywnym wpływie transformacji cyfrowej, nadal co piąta firma nie wykorzystuje technologii do zwiększenia swojej efektywności.

Ograniczony dostęp do finansowania to jedna z najczęściej wymienianych barier w procesie transformacji cyfrowej mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Co ciekawe, odpowiedzi przedsiębiorców wskazują, że problem ten dotyka w takim samym stopniu wszystkich badanych firm, bez względu na ich wielkość. Sugeruje to konieczność lepszego dostosowania wsparcia finansowego do potrzeb związanych z wdrażaniem technologii cyfrowych w MŚP – komentuje Ksawery Stojak, ekspert BGK ds. transformacji cyfrowej przedsiębiorstw.

Czytaj więcej

Rząd rozdaje miliardy na szybki internet. Kto je dostanie?

Programy wsparcia

Na rynku dostępne są programy wsparcia cyfryzacji firm. Pożyczkę na cyfryzację ma w swojej ofercie BGK. Adresowana jest do firm z sektora MŚP, które mogą ją przeznaczyć na sfinansowanie inwestycji dotyczących zwiększenia zastosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych. Wysokość wsparcia może sięgnąć 1,5 mln zł, wysokość oprocentowania to 2 proc. w skali roku, a okres spłaty – do siedmiu lat. Nie ma prowizji za udzielenie pożyczki, możliwa jest natomiast sześciomiesięczna karencja w jej spłacie.

Do uruchomienia nowego projektu grantowego o nazwie „Dig.IT. Transformacja cyfrowa polskich MŚP” przygotowuje się Agencja Rozwoju Przemysłu. Projekt ma mieć wsparcie z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021–2027, a granty mają umożliwić finansowanie procesu transformacji cyfrowej przedsiębiorstw.

Obejmują one zakup nowoczesnych technologii cyfrowych, środków trwałych oraz szkolenia dla pracowników. ARP nie podała jeszcze daty rozpoczęcia projektu.

Stan cyfryzacji mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w Polsce i ich stosunek do transformacji cyfrowej zbadał Bank Gospodarstwa Krajowego. Wnioski zebrał w raporcie „Cyfryzacja w sektorze MŚP – szanse i ograniczenia”.

– Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że świadomość nieuchronności cyfryzacji jest w sektorze polskich MŚP dość powszechna. Co więcej, większość firm spodziewa się pozytywnego wpływu procesu cyfryzacji na swoją działalność. Mimo to, co piąta badana firma nadal nie korzysta z żadnych narzędzi cyfrowych – komentuje Mateusz Walewski, główny ekonomista, dyrektor Departamentu Badań i Analiz BGK.

Pozostało 92% artykułu
Biznes
Polska Moc Biznesu: w centrum uwagi tematy społeczne i bezpieczeństwo
Biznes
Zyski z nielegalnego hazardu w Polsce zasilają francuski budżet? Branża alarmuje
Materiał Promocyjny
Kongres Polska Moc Biznesu 2024: kreowanie przyszłości społeczno-gospodarczej
Biznes
Domy po 1 euro na Sardynii. Wioska celuje w zawiedzionych wynikami wyborów w USA
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Biznes
Litwa inwestuje w zbrojeniówkę. Będzie więcej pocisków dla artylerii