Sąd Najwyższy: renta na koszty powypadkowej opieki z podatkiem

A jeśli towarzystwo ubezpieczeń kwestionuje wybór poszkodowanego co do odpłatnych czynności leczniczych czy rehabilitacyjnych, to na nim spoczywa udowodnienie, że takie same jakościowo usługi były dostępne jako świadczenia ze środków publicznych.

To sedno orzeczenia Sądu Najwyższego.

Sądy: do renty z tytułu zwiększonych potrzeb należy przyjąć stawki netto zamiast brutto

Kwestia ta wynikała w sprawie, w której powód domagał się od towarzystwa ubezpieczeniowego zadośćuczynienia i renty za liczne obrażenia ciała, jakich doznał w wypadku (jego sprawca został prawomocnie skazany). Po wypadku poszkodowany był rehabilitowany przez NFZ i prywatnie, wymagał też pomocy rodziców praktycznie we wszystkich czynnościach.

Sądy Okręgowy, a następnie Apelacyjny w Gdańsku uznały, że do renty z tytułu zwiększonych potrzeb należy przyjąć stawki netto zamiast brutto przy obliczeniu kosztów opieki nad powodem przez osoby trzecie.

W skardze kasacyjnej jego pełnomocnik Mariusz Sadowski, radca prawny z kancelarii prawnej Eventum, kwestionował to stanowisko, wskazując, że koszty opieki osób trzecich powinny być określone przy uwzględnieniu godzinowej stawki wynagrodzenia za pracę w kwocie brutto, a także nie wymagały od poszkodowanego wykazania, że sfinansowanie wydatków medycznych przez NFZ było niecelowe lub utrudnione.

Przypomnijmy, że art. 444 § 2 kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Czytaj więcej

Ubezpieczenia i odszkodowania

Sąd Najwyższy: ubezpieczyciel zapłaci za opiekę rodziny nad poszkodowanym

Poszkodowany może domagać się odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie - głosi najnowsza uchwała Sądu Najwyższego w składzie siedmiu sędziów.

Gdy renta ma kompensować zwiększone potrzeby

Sąd Najwyższy: sędziowie Marcin Łochowski, Maciej Kowalski i Oktawian Nawrot, uwzględnił skargę i zwrócił sprawę SA do ponownego rozpoznania, wskazując w uzasadnieniu:

– Przy ustalaniu wysokości renty mającej kompensować utratę przez poszkodowanego dochodów należy uwzględnić, że przychody poszkodowanego ze stosunku pracy, działalności gospodarczej lub podobnych źródeł podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W tej sytuacji szkoda polega na utracie przychodu pomniejszonego o należny podatek i renta powinna uwzględniać jedynie wysokość środków, które nie wejdą do majątku poszkodowanego, a więc utracony dochód.

Inaczej jest natomiast, w ocenie SN, gdy renta ma kompensować zwiększone potrzeby, a więc wydatki ponoszone przez poszkodowanego, tj. środki wychodzące z majątku poszkodowanego, w tym przeznaczone na koszty opieki ponoszone na rzecz osób trzecich. W takim wypadku to osoba trzecia (udzielająca pomocy), a nie poszkodowany jest ewentualnie podatnikiem podatku, nie ma więc powodu, aby wysokość wydatków na koszty takiej opieki, ustalanych na potrzeby wyliczenia wysokości renty, miałyby być określane w wysokości netto, a więc po odliczeniu należnego podatku.

– Z perspektywy poszkodowanego, który miałby pokrywać te koszty w wysokości rynkowej, a więc obejmującej także kwotę pozwalającą osobie trzeciej na zapłatę podatku dochodowego, rozwiązanie takie naruszałoby zasadę pełnego odszkodowania. Byłby to mechanizm niezrozumiały, krzywdzący poszkodowanego – wyjaśnił Sąd Najwyższy.