Imponujący Teatr Wybrzeże otwiera się po przebudowie

Powstał wyjątkowy w skali europejskiej kompleks teatralny z nowoczesnymi rozwiązaniami, ponieważ przed przebudową modernistycznej siedziby Wybrzeża i Dużej Sceny, dyrektor Adam Orzechowski przebudował i unowocześnił Scenę Kameralną w Sopocie, na Targu Węglowym w Gdańsku zaś otworzył sceny Stara Apteka i Malarnię.

Jeszcze za dyrekcji (2000–2006) w Teatrze Polskim w Bydgoszczy inicjował powstanie Sceny Kameralnej i zapoczątkował odbywający się do dziś Festiwal Prapremier.

Czytaj więcej

Teatr

Polskie aktorki obrabowane w Pilznie podczas spektaklu

Artystki Teatru Wybrzeże, jednego z lepszych w Polsce, grały na scenie „Trojanki” w reżyserii Jana Klaty, rzecz o kobiecych ofiarach wojny, gdy nieznani sprawcy splądrowali ich garderoby.

– Miło wspominam tamtą bydgoską dyrekcję, w Bydgoszczy zaszła wtedy fundamentalna zmiana – mówi Adam Orzechowski. – Zachęcaliśmy inne teatry do zamawiania polskich prapremier, widzom zaś pokazaliśmy, jak różnorodny może być teatr, jak się rozwija i zmienia.

Cztery sceny

W Wybrzeżu Adam Orzechowski reżyserował już w latach 90., swoją zaś obecną dyrekcję rozpoczął po okresie bydgoskim w 2006 r. Remont oraz unowocześnienie kompleksu scen były koniecznością,

– Większość nie spełniała podstawowych wymogów – mówi Adam Orzechowski.

Inwestycje zaczęły się od stworzenia nowej siedziby Sceny Kameralnej przy sopockim Monte Casino, gdzie trzeba było również uporządkować sprawy własnościowe, związane z działalnością wcześniejszego kina. Przy współpracy samorządu pomorskiego i Sopotu oraz wsparciu Ministerstwa Kultury, powstała nowoczesna przestrzeń o mobilnej scenie i widowni, otwarta „Charlie bokserem” Piotra Cieplaka w 2010 r. Od reżyserów i scenografów zależy wykorzystanie tego miejsca. Granych jest tam średnio 200 spektakli rocznie, które może oglądać do 200 widzów jednorazowo.

Pierwszą inwestycją w siedzibie na Targu Węglowym w Gdańsku było wybudowanie sceny Stara Apteka w miejscu, gdzie wcześniej działała gastronomia i były magazyny.

– Własność dzieliliśmy w połowie z Energą, dzięki jej życzliwości doszliśmy do porozumienia w sprawie kabli wysokiego napięcia i transformatorów ulokowanych obecnie pod wewnętrznym dziedzińcem, które zasilają część Gdańska – mówi dyrektor Wybrzeża. Z drugiego europejskiego rozdania środków finansowych na kulturę otrzymaliśmy 5 mln euro w programie wykorzystania przestrzeni zabytkowych na działalność artystyczną. Wcześniej zainwestowaliśmy kilka mln zł w część podziemną. Od początku wiedzieliśmy, że Stara Apteka będzie częścią większego kompleksu Malarni i Dużej Sceny.

Foyer Teatru Wybrzeże

Foto: Nate Cook Photography

Jedna z zabytkowych ścian łączy teatr z Wielką Zbrojownią z 1600 r. Stara Apteka, zwana kiedyś pigularnią, powstała 30 lat później. Jej zabytkowe mury i okna zostały wkomponowane w nowoczesną przestrzeń z betonu i szkła. Na amfiteatralnej widowni mieści się 136 osób.

Kolejnym krokiem dyrektora Orzechowskiego było stworzenie sceny Malarnia, sfinansowanej dotacją 15 mln zł przez samorząd województwa pomorskiego.

– Zmiany wymagało wszystko, poczynając od podniesienia podłogi, by stworzyć dobrą komunikację między wszystkimi naszymi scenami. Zyskaliśmy mobilną przestrzeń dla 100 widzów z oknem sceny o szerokości tej dużej, co usprawnia proces prób – mówi dyrektor Orzechowski.

Prace związane z przebudową Dużej Sceny zaczęły się w 2014 r., a po zwycięskim konkursie realizował je Warsztat Architektury Krzysztofa Kozłowskiego. Teraz przez imponującą szklaną taflę fasady widać na parterze czerwono-złote okno szatni, a także spiralne schody, utrzymane w klimacie złoceń art déco. Prowadzą z parteru na ogromne górne foyer, gdzie zawisły trzy lekkie, ażurowe kule rzeźbiarskich żyrandoli. W przeszklonej fasadzie przeglądają się zabytki Targu Węglowego. Ponad nią, tuż przed charakterystyczną kopułą, zbudowano taras widokowy, który może być sceną plenerową, także dla koncertów oglądanych z placu przed teatrem.

– Dosłownie wypatroszyliśmy cały budynek, skruszyliśmy nawet fundament sceny obrotowej, w pewnym momencie stały tylko cztery ściany – mówi Adam Orzechowski. – Przy okazji odkopaliśmy pierwszy kamienny fundament teatru z 1801 r. wykorzystany także w powojennym budynku z 1967 r. Zabytek będziemy pokazywać w dni otwarte.

Mocna inauguracja w Teatrze Wybrzeże

Chociaż Teatr Wybrzeże jest współprowadzony przez resort kultury, cała inwestycja została sfinansowana przez samorząd województwa pomorskiego (dotacja 30,5 mln zł i 25 mln zł w formie pożyczki na 15 lat z PFR) oraz samorząd Gdańska (10 mln zł). Na scenie, również obrotowej, zapadnie będą działać we wszystkich strefach. Ze względu na niewłaściwą akustykę oraz słabą widoczność, zrezygnowano z balkonów na rzecz widowni amfiteatralnej (ok. 350 miejsc)