Ani z art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, ani z przepisów żadnej innej ustawy nie wynika upoważnienie dla rady gminy do formułowania w regulaminach cmentarzy komunalnych zapisów zakazujących przebywania na ich terenie dzieci poniżej dziesięciu lat bez opieki osoby dorosłej. Tak wynika z prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, stwierdzającego nieważność części postanowień uchwalonego przez radę gminy Żary regulaminu cmentarzy komunalnych (nr XXII/220/12). W § 7 regulaminu radni zawarli listę zakazów obowiązujących na cmentarzach komunalnych obejmującą m.in. spożywanie alkoholu, zakłócanie ciszy, porządku i powagi miejsca, wprowadzanie zwierząt, niszczenie urządzeń cmentarnych i nagrobków oraz właśnie przebywanie dzieci poniżej dziesięciu lat bez opieki.

§ 7 uchwały zaskarżył do WSA w Gorzowie Wielkopolskim prokurator. Zarzucił m.in., że zakaz przebywania na terenie cmentarzy komunalnych dzieci do lat dziesięciu (bez opieki) jest niezgodny z konstytucją, a konkretnie z jej art. 52 ust. 1 i 3, zgodnie z którym każdemu zapewnia się wolność poruszania się po terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wolność ta może podlegać ograniczeniom określonym w ustawie.

WSA w Gorzowie Wielkopolskim ze stanowiskiem prokuratora się zgodził. Wskazał, że uchwały takie jak regulamin cmentarzy komunalnych podejmowane są na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 gminnej ustawy ustrojowej, który stanowi, iż na podstawie niniejszej ustawy organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie: zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. – Przepis ten nie upoważnia do formułowania w regulaminach cmentarzy zapisów zakazujących przebywania dzieci poniżej dziesięciu lat bez opieki osoby dorosłej. Ograniczenie bowiem prawa do przebywania w miejscach publicznych, jako element wolności człowieka oraz prawa poruszania się, chronionych w art. 31 ust. 1 i 52 ust. 1 konstytucji, wymaga zgodnie z art. 31 ust. 3 i art. 52 ust. 3 konstytucji ustawowego upoważnienia – uzasadniał Michał Ruszczyński, sędzia WSA w Gorzowie Wielkopolskim.

W ocenie sądu również inne skarżone przez prokuratora przepisy zostały uchwalone z naruszeniem prawa, a to m.in. dlatego, że zapisy penalizujące takie zachowania jak spożywanie alkoholu, zakłócanie ciszy, porządku i powagi miejsca czy niszczenia urządzeń cmentarnych i nagrobków powtarzają zapisy zawarte w kodeksie wykroczeń. —cyran

sygnatura akt: II SA/Go 13/17