Data Governance Act (DGA) to rozporządzenie unijne dotyczące udostępniania i ponownego wykorzystania danych chronionych z sektora publicznego. Chodzi tu o informacje, które objęte są ochroną np. ze względu na tajemnicę handlową czy zawodową, albo własność intelektualną osób trzecich i z tego powodu nie mogą być udostępniane na ogólnych zasadach. Choć akt ten obowiązuje już od września 2023 r., to niezbędne jest uchwalenie przepisów określających przede wszystkim właściwe organy do realizacji zadań z DGA oraz procedury ich działania. Jednym z takich organów będzie Główny Urząd Statystyczny. O pomoc będą się mogły zwracać do niego podmioty, do których wpłynie wniosek o udostępnienie wspomnianych danych. Wniosek taki będzie wiązał się także z wniesieniem pewnej opłaty, której wysokość będzie każdorazowo określana przez organ, do którego złożono pismo.
– Opłaty nie mają na celu zwrotu potencjalnej wartości danych, a jedynie kosztów administracyjnych – mówi Jan Oleszczuk-Zygmuntowski z Polskiej Sieci Ekonomii. – Przygotowanie danych wymaga czynności administracyjnych, które wiążą się z kosztami – dodaje.
Urząd Ochrony Danych Osobowych zyska nowe kompetencje
Liczne nowe kompetencje zyska także Urząd Ochrony Danych Osobowych. Będzie on właściwy w zakresie przekazywania danych nieosobowych do państw trzecich, zgłaszania usług pośrednictwa danych, a także rejestrowania organizacji altruizmu danych (podmiotów umożliwiających dobrowolne przekazanie danych i udostępniające je na rzecz interesu społecznego). Będzie także sprawował nadzór w omawianym zakresie i wymierzał kary.
– Te zmiany w istocie przekształcają prezesa UODO w nowy organ, który zajmie się danymi zarówno osobowymi, jak i nieosobowymi – tłumaczy prof. Grzegorz Sibiga, adwokat i partner w Kancelarii Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy. Podkreśla, że dla urzędu oznacza to konieczność ustrojowych zmian, reorganizacji i powiększenia aparatu urzędniczego, poszerzenia kompetencji eksperckich urzędników.
– Wyzwaniem będzie też zapewnienie sprawności nowego urzędu, w tym w prowadzeniu indywidualnych spraw administracyjnych, biorąc pod uwagę obecne problemy z terminowym załatwianiem skarg w zakresie ochrony danych osobowych i zakończeniem innych postępowań administracyjnych – dodaje prof. Sibiga.