Sprzedaż alkoholu: rada gminy określa liczbę punktów

- Rada gminy, uzupełniając zasady rozmieszczenia punktów sprzedaży alkoholu w gminie, chce ustalić wymagania dotyczące wyglądu ogródków piwnych w centrum miasta. Czy przysługuje jej takie uprawnienie?

Nie. W art. 18 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej u.w.t.) przewidziano, że detaliczna sprzedaż napojów alkoholowych, przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży, może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży. Takie zezwolenia wydaje się oddzielnie na następujące rodzajów napojów: do 4,5% zawartości alkoholu i na piwo, powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa) oraz powyżej 18% zawartości alkoholu. Wójt wydaje zezwolenie po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji danego punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, w których ustalono liczbę punktów sprzedaży alkoholu i ich usytuowanie (art. 18 ust. 3a oraz art. 12 ust. 1 i 2 u.w.t.).

W orzecznictwie podkreśla się, że decyzja w sprawie omawianego zezwolenia jest decyzją częściowo związaną, o ograniczonym zakresie uznania administracyjnego. Spełnienie przez wnioskodawcę warunków określonych w u.w.t. wiąże się z koniecznością wydania zezwolenia. Tylko w sytuacji, gdy wnioskodawca nie uzyska pozytywnej opinii gminnej komisji, możliwa jest decyzja odmawiająca udzielenia zezwolenia (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 15 kwietnia 2015 r., sygn. I SA/Bk 19/15, LEX nr 1712839). W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 maja 2016 r. (sygn. II GSK 2995/14, LEX nr 2065419) podkreślono, że zakres opinii wydawanej przez gminną komisję wynika z art. 18 ust. 3a u.w.t. Odnosi się ona tylko do kwestii zgodnościlokalizacji punktu sprzedaży z aktami prawa miejscowego. Komisja nie może brać pod uwagę żadnych innych przesłanek.

W myśl art. 12 ust. 1 i 2 u.w.t. rada gminy ustala, w drodze uchwały:

- dla terenu gminy (miasta) liczbę punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży oraz

- zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.

Przyjęte rozwiązania powinny być dostosowane do potrzeb ograniczania dostępności alkoholu, określonych w gminnym programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Uchwały rady gminy wydawane w tym zakresie mają charakter przepisów prawa miejscowego, które przy wydawaniu zezwoleń na sprzedaż alkoholu wiążą zarówno przedsiębiorcę, jak i organy władzy publicznej (wyrok NSA z 18 września 2014 r., sygn. II GSK 1159/13, LEX nr 1572611). W orzecznictwie podkreśla się, że uchwalając zasady usytuowania punktów sprzedaży (np. ogródków piwnych) w określonej odległości np. od szkół, czy obiektów kultu religijnego, trzeba dokładnie określić sposób mierzenia tej odległości - od jakiego do jakiego punktu, po jakiej linii (por. np. wyrok WSA w Łodzi z 11 stycznia 2017 r., sygn. III SA/Łd 910/16, LEX nr 2201165). Ustalona liczba punktów sprzedaży powinna dotyczyć całego obszaru gminy/miasta, a nie jej poszczególnych części – np. odrębnie dla poszczególnych dzielnic (por. np. wyrok WSA w Krakowie z 11 marca 2016 r., sygn. III SA/Kr 1557/15, LEX nr 2027363).

Podkreśla się również, że uchwała rady gminy wydana na podstawie upoważnienia zawartego w art. 12 ust. 2 u.w.t. nie może określać rodzajów lokali, w jakich możliwe jest prowadzenie sprzedaży alkoholu (wyrok NSA z 20 listopada 2013 r., sygn. II GSK 1200/12, LEX nr 1617767). Rada nie może ustalić jak ma wyglądać miejsce sprzedaży i podawania alkoholu ani tym bardziej określić warunków budowy takich punktów, czy wymogów sanitarnych, jakie powinny spełniać. Rada nie ma kompetencji do określenia warunków prowadzenia ogródków piwnych, wykraczających poza ich położenie (por. np. wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 6 lutego 2014 r., sygn. II SA/Go 16/14, LEX nr 1525612).

podstawa prawna: art. 12, art. 18 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 487 ze zm.)

Decyzje Ustrój i Kompetencje Samorządu