Sejm uchwalił w środę nowelizację ustawy o granicy państwowej i kilka innych ustaw. Podstawowym celem pilnego rządowego projektu było zagwarantowanie możliwości utrzymania niektórych rygorów stanu wyjątkowego, obowiązującego dziś na pograniczu białoruskim.
Czytaj więcej
Gdy stan wyjątkowy w rejonach przygranicznych przestanie obowiązywać, wciąż może tam obowiązywać zakaz wstępu, nie tylko dla dziennikarzy.
Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej w podjętej uchwale przypomina, że nie kwestionując potrzeby podejmowania przez władze państwowe działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w strefie nadgranicznej, uchwalane akty prawa nie mogą naruszać porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, w tym w szczególności bezwzględnie obowiązujących przepisów Konstytucji. Nie mogą w sposób nieproporcjonalny, niekonstytucyjny naruszać praw i wolności obywatelskich.
Adwokaci zwracają uwagę, że uchwalone zmiany naruszają Konstytucję. Chodzi m.in. o wolność poruszania się po terytorium RP, cenzurę prewencyjną środków społecznego przekazu czy próby obejścia w drodze ustawy konstytucyjnych gwarancji w zakresie maksymalnego czasu trwania ograniczeń związanych z wprowadzeniem stanu wyjątkowego.
Prezydium NRA zwraca uwagę, że istnieją mechanizmy kontroli konstytucyjnej uchwalonego przez parlament prawa. - Kontrolę taką sprawują niezawisłe oraz niezależne od władzy wykonawczej i ustawodawczej sądy tak powszechne, jak i administracyjne. W procesie stosowania prawa mają one obowiązek pominięcia niekonstytucyjnych nakazów i zakazów wprowadzonych aktem prawnym rangi rozporządzenia. Sprawy takie - w przypadku wejścia w życie uchwalonych zmian – z pewnością do sądów trafią. Będą dotyczyły na przykład dziennikarzy, którym komendant straży granicznej odmówi możliwości realizacji ich obowiązków zawodowych na obszarze przygranicznym lub osób obwinionych o popełnieniem czynu zabronionego w postaci przebywania w obszarze przygranicznym mimo wprowadzonego zakazu. Adwokaci w tych sytuacjach z pewnością będą udzielać obywatelom niezbędnej pomocy prawnej w przekonaniu, że sądy - podobnie jak w przypadku „rozporządzeń covidowych” - staną po stronie Konstytucji i obywateli. – czytamy w uchwale.
