Ranking wydziałów prawa: najlepsze kliniki prawa

Idea rankingu klinik prawa i metodologia obliczania pozycji została tak opracowana, by poradnie nie rywalizowały ze sobą. Doceniamy tych, którzy zdobywają maksimum punktów w każdej kategorii. Poprawa pozycji danej poradni w rankingu nie przesuwa innej na niższe miejsce.

– Ranking jest opracowywany na podstawie danych i informacji zbieranych przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych w dorocznych podsumowaniach statystycznych. Jednocześnie dane liczbowe i osiągnięcia, które stoją u podstaw rankingu, bazują na danych z poprzedniego roku akademickiego, a nie tego, który jeszcze się nie zakończył i nie został podsumowany – informuje Filip Czernicki, prezes zarządu Fundacji Uniwerstyteckich Poradni Prawnych.

W czasach pandemii wiele poradni uruchomiło pomoc zdalną czy to przy wykorzystaniu narzędzi komunikowania się na odległość, czy przy wykorzystaniu tradycyjnych listów, czy choćby poczty elektronicznej.

Trzeba też pamiętać, że wojna w Ukrainie spowodowała lawinę uchodźców. Niemal w każdej studenckiej poradni natychmiast zorganizowano także konsultacje prawne dla uchodźców. Z pomocą przyszli sami ukraińscy studenci, którzy pomagają w komunikacji po ukraińsku z klientami.

– Co ważne, polskie kliniki prawa posiadają funkcjonującą od lat specjalną platformę do komunikacji i wymiany spraw z zaprzyjaźnioną z nami siecią klinik prawa, działającą na wydziałach prawa w Ukrainie. Dzięki temu rozwiązaniu możemy wspierać klientów nie tylko w sprawach związanych z polskim prawem, ale także w rozwiązywaniu spraw objętych regulacjami prawa ukraińskiego – mówi Filip Czernicki.

Metodologia: Każda kategoria miała znaczenie

Ranking studenckich uniwersyteckich poradni prawnych (inaczej: kliniki prawa) został opracowany w oparciu o metodologię uwzględniającą cztery, kluczowe w działalności klinik prawa, kryteria. Należą do nich: współczynnik liczby studentów udzielających się w klinikach do liczby opiekunów, miejsce klinik w strukturach uczelni, działalność w zgodzie ze standardami określonymi przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych oraz działalność wykraczającą poza podstawowe zadania klinik. Każda z tych kategorii ma takie samo znaczenie, gdyż za każdą z nich można było maksymalnie otrzymać 25 punktów. Jednakże od razu należy wyjaśnić, że powyższe kryteria zostały zaszeregowane do dwóch grup. Do pierwszej należą te, które mają charakter „zerojedynkowy”, tzn. albo występują albo nie, co oznacza, że można było otrzymać albo 25 punktów albo 0.

Wynika to przede wszystkim z charakteru tych kryteriów i ich znaczenia dla przyszłości i dalszego rozwoju idei praktycznego nauczania prawa w klinikach. Do tej grupy zaliczyliczone zostao miejsce klinik w strukturach uczelni oraz realizacj standardów określonych przez Fundację. W przypadku standardów sprawa jest oczywista, można je albo spełniać albo nie. Warto przy tym zaznaczyć, że weryfikacji zgodności działalności poradni ze standardami dokonuje, na wniosek samej kliniki, Zarząd Fundacji, co następnie jest potwierdzane uchwałą Rady Fundacji. Uznana zgodność działalności ze standardami podlega okresowej weryfikacji przez Zarząd Fundacji.

Czytaj więcej

Prawnicy

Gdzie uczą najlepszych prawników w Polsce? Ranking wydziałów prawa 2024

Liderem rankingu uczelni publicznych ponownie został Uniwersytet Jagielloński. Pierwsze miejsce na podium wśród uczelni niepublicznych przypadło w tym roku Uczelni Łazarskiego z Warszawy.

Natomiast druga z kategorii, tj. miejsce kliniki w strukturze uczelni jest bardziej złożonym kryterium. Dziś niemal wszystkie wydziały prawa zdecydowały się włączyć zajęcia kliniczne do swoich programów studiów i dlatego samo przyznawanie punktów ECTS za zaliczenie takiego przedmiotu nie wystarcza aby przyznać 25 punktów w tej kategorii. Chcąc zmotywować dziekanów wydziałów prawa do uregulowania statusu klinik prawa w strukturze uczelni Fundacja zdecydowała się przyznawać na zasadzie oceny „zerojedynkowej” (co automatycznie oznacza albo przyznanie 25 punktów, albo 0) o ile klinika prawa na danej uczelni posiada status jednostki w strukturze wydziału (np. katedra, zakład, pracownia, laboratorium). Tym samym to kryterium stawiane jest jako jedno z ważniejszych różnicujących pozycję danej kliniki w rankingu. Pozostałe dwa kryteria, tj. współczynnik liczby studentów do liczby opiekunów oraz działalność dodatkowa były oceniane odmiennie. Współczynnik studentów do liczby opiekunów w danej poradni został opracowany na podstawie corocznych raportów przesyłanych do Fundacji. Na tej podstawie ustalone zostało ilu studentów przypada na jednego opiekuna w danej poradni, z tym że liczba studentów przypadająca na jednego opiekuna była przeliczana w kolejnym kroku wedle następujących widełek: jeśli jeden opiekun sprawuje opiekę nad więcej niż przewidziana w Standardach grupa 16 studentów, wówczas przyznawane jest 5 pkt., zaś jak sprawuje opiekę nad grupą mniej niż 8 studentów to otrzymuje maksymalną punktację 25 pkt, a jak mieści się w widełkach pomiędzy 9 do 15 studentów wówczas dostają punktację na poziomie 15 pkt.

Dzięki takiej metodologii można było docenić przede wszystkim te poradnie gdzie nadzór nad studentami jest najefektywniejszy, niezależnie od tego czy jest to duża czy też mała poradnia. Ważnym kryterium oceny jest także kwestia tzw. działalności dodatkowej. W ramach tego kryterium opracowowane zostało pięć kategorii, które uznane zostały za najważniejsze, tj.:

- organizacja konferencji poświęconych pomocy prawnej i nauczaniu prawa poprzez praktykę, albo współpraca międzynarodowa obejmująca wizyty studyjne i wszelkie inne projekty międzynarodowe,

- prowadzenie warsztatów, szkoleń oraz spotkań z praktykami dla studentów działających w poradniach, dzięki którym mogli oni stale podnosić swoje umiejętności,

- nawiązanie współpracy z organizacjami pozarządowymi i instytucjami publicznymi,

- organizacja symulacji rozpraw, co znacząco wpływa na podniesienie kompetencji studentów oraz

- wszelka pozostała działalność zwiększającą świadomość społeczną na temat prawa; do ostatniej kategorii zaliczyliśmy także inną działalność dodatkową, która nie mieściła się w wymienionych kategoriach, a która – naszym zdaniem – powinna zostać doceniona.

Informacje na temat działalności dodatkowej zaczerpniete zostały z corocznych sprawozdań poszczególnych poradni oraz z wiedzy Zarządu Fundacji na temat działalności wszystkich studenckich poradni prawnych w Polsce. Za aktywność w ramach każdej z tych podkategorii można było maksymalnie otrzymać 5 pkt, co łącznie daje 25 punktów. W ten sposób mogliśmy nagradzać najlepszych, którzy nie ograniczają się tylko do działalności podstawowej, ale także robią coś więcej, co ma na celu albo podnoszenie kompetencji studentów pracujących w poradniach, albo promowanie idei pomocy prawnej i świadomości prawnej obywateli.