Wątpliwa zmiana Konstytucji RP: Nie będzie 102 senatorów

Senat wycofuje się z pomysłu nowelizacji ustawy zasadniczej po tym, gdy zmiażdżyli go eksperci.

Aktualizacja: 13.12.2018 07:48 Publikacja: 12.12.2018 18:41

Wątpliwa zmiana Konstytucji RP: Nie będzie 102 senatorów

Foto: Fotorzepa, Bartosz Jankowski

Obecnie izba refleksji liczy 100 senatorów. Miałoby być ich 102, z czego dwoje wybieranych za granicą. Taki pomysł przedstawił w październiku marszałek Senatu Stanisław Karczewski z PiS. Projekt zmiany konstytucji złożyli senatorowie PiS, ale szanse uchwalenia zmalały do zera. Powód? Jest niekonstytucyjny.

Taki wniosek płynie z opinii, które na zlecenie Kancelarii Senatu przygotowali konstytucjonaliści: prof. Anna Łabno, dr hab. Bogumił Szmulik i dr hab. Jarosław Szymanek. Zgodnie krytykują pomysł, by dwóch senatorów wybierały nie tylko mieszkające za granicą osoby z polskim obywatelstwem, ale także posiadacze tzw. Karty Polaka.

Zdaniem dr hab. Szmulika ta propozycja narusza artykuł konstytucji mówiący o tym, że „władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu". „Osoba, która identyfikuje się z Narodem Polskim, ale nie posiada polskiego obywatelstwa, może posiadać polskie pochodzenie lub też mieć stwierdzoną ustawowo przynależność do Narodu Polskiego. Nie jest jednak członkiem Narodu Polskiego w rozumieniu przepisów Konstytucji RP, co oznacza, iż nie powinna posiadać czynnego prawa wyborczego" – wywodzi prawnik.

Czytaj także: Konstytucja: źródło wiedzy o najważniejszych wartościach

W podobny sposób pomysł ocenia prof. Łabno. „Na gruncie obowiązującej zasady suwerenności Narodu nie istnieje możliwość rezygnacji z przesłanki obywatelstwa polskiego" – pisze.

A dr hab. Szymanek ocenia: „prawo wyborcze jest zawsze prawem politycznym, korelowanym z faktem obywatelstwa, a zmiana tego stanu rzeczy byłaby istnym przewrotem kopernikańskim (...), dla którego (...) nie ma chyba podstaw".

Skąd pomysł, by dać prawo wyborcze posiadaczom Karty Polaka? – Są wyjątkowo pokrzywdzeni. Mieszkają głównie w krajach, gdzie nie było możliwości podwójnego obywatelstwa, bo w 1939 roku obywatelstwo odebrała im Rada Najwyższa ZSRR – wyjaśnia senator PiS Stanisław Gogacz. – Bierzemy pod uwagę opinie ekspertów. Chcemy zwołać jakąś konferencję i przemyśleć nasze działania – dodaje.

Kłopoty projektu zaczęły się jednak jeszcze zanim senatorowie zapoznali się z opiniami konstytucjonalistów. Na początku grudnia zajęły się nim wspólnie senacka Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz Komisja Ustawodawcza. Na posiedzeniu od projektu zaczęli się dystansować nawet senatorowie PiS. Przykładowo senator Jerzy Czerwiński z PiS narzekał, że projekt zgłoszono za późno, by mógł być uchwalony, szczególnie że trzeba by znowelizować też kodeks wyborczy.

A o tym, że bez zmiany kodeksu wykonanie nowych przepisów konstytucji byłoby niewykonalne, świadczy z kolei opinia, którą do Senatu wysłała Państwowa Komisja Wyborcza. Zwróciła uwagę, że zgłoszenie kandydata na senatora musi być obecnie poparte podpisami co najmniej 2 tys. wyborców, na stałe mieszkających w danym okręgu wyborczym. Zdaniem PKW po zmianie konstytucji weryfikacja list poparcia byłaby praktycznie niemożliwa.

– Ten projekt został przygotowany na kolanie, by marszałek Karczewski mógł czymś błysnąć podczas spotkania z Polonią w Mołdawii, gdzie przedstawił ten pomysł – uważa senator PO Jerzy Fedorowicz.

Nie zgadza się z tym senator Gogacz. – Istnieje duże oczekiwanie Polonii i Polaków za granicą, by mieć reprezentację w takich miejscach jak Senat. Widać to w opiniach organizacji, które spływają do Senatu – mówi.

Obecnie izba refleksji liczy 100 senatorów. Miałoby być ich 102, z czego dwoje wybieranych za granicą. Taki pomysł przedstawił w październiku marszałek Senatu Stanisław Karczewski z PiS. Projekt zmiany konstytucji złożyli senatorowie PiS, ale szanse uchwalenia zmalały do zera. Powód? Jest niekonstytucyjny.

Taki wniosek płynie z opinii, które na zlecenie Kancelarii Senatu przygotowali konstytucjonaliści: prof. Anna Łabno, dr hab. Bogumił Szmulik i dr hab. Jarosław Szymanek. Zgodnie krytykują pomysł, by dwóch senatorów wybierały nie tylko mieszkające za granicą osoby z polskim obywatelstwem, ale także posiadacze tzw. Karty Polaka.

Pozostało 81% artykułu
Polityka
„Zrobię im posiedzenie 24 grudnia”. Szymon Hołownia ostrzega posłów ws. Wigilii
Polityka
Kampania prezydencka ruszy na początku przyszłego roku. Podano dokładną datę
Polityka
Sondaż: Czarnek czy Nawrocki? Obaj przegrywają z Trzaskowskim, Sikorskim i Hołownią
podcast
Prezydenckie zamieszanie w głównych partiach. Czy Sikorski przegrzał temat wojny?
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Polityka
PiS ogłosi decyzję w sprawie poparcia kandydata na prezydenta