– Na polsko-litewskiej granicy kończy się Europa – mówi „Rzeczpospolitej” ambasador Estonii w Polsce Miko Haljas, który często jeździ autem do kraju. Ma na myśli nie gospodarkę czy politykę, ale stan dróg. Bo gdy zaczyna się Litwa, trasa się zwęża, mnożą korki. Nieraz trzeba jechać przez wsie, omijać dziury, zatrzymywać na światłach. W wielu miejscach trasa ma po jednym pasie ruchu w każdą stronę. I tak z przerwami do Tallina.
Trasa ekspresowa, która docelowo ma mieć 970 km, w jednej trzeciej (320 km) przebiega przez Polskę: trasą S8 z Warszawy do Ostrowi Mazowieckiej, a dalej S61 do Budziska na granicy. W poniedziałek zostanie oddany (na zasadzie przejezdności) brakujący odcinek: 13 km obwodnicy Łomży. Kierowcy dotrą ze stolicy do granicy w trzy godziny.
Kiedy będzie gotowy litewski odcinek Via Carpatia
W Wilnie zapewniają, że litewski odcinek, liczący 270 km, będzie gotowy w 2030 r. Niewielu w to jednak wierzy. Od 2018 r. można przejechać autostradą z Kowna do Mariampola (70 km), teraz trwają prace na 40-kilometrowym odcinku do Budziska. Dużo gorzej wygląda postęp prac na terenie Łotwy, gdzie trasa ma docelowo mieć niemal 200 km. Jest do tego stopnia źle, że zirytowane władze Estonii interweniowały w Rydze w sprawie będącego w tragicznym stanie mostku na rzece Salaca, wąskiego gardła na trasie między Tallinem a Warszawą (trwa już budowa nowej przeprawy). Jednak zdaniem cytowanego przez agencję ERR szefa estońskich władz drogowych Priita Sauka w Estonii powstało niewiele ponad jedna piąta z planowanych 190 km autostrady.
Czytaj więcej
Bez połączenia Litwy, Łotwy i Estonii autostradą i szybką koleją z Polską wielkim wyzwaniem będzie obrona przez NATO krajów bałtyckich przed ewentualnym rosyjskim atakiem. 33 lata od odzyskania niepodległości trzem państwom wciąż nie udało się ich zbudować.
Dla Polski Via Baltica nie jest trasą najważniejszą: wcześniej zbudowano wiele tysięcy kilometrów innych szybkich dróg. A jednak nasz kraj wywiązał się i z tego zadania. Czemu nie udało się to Litwie, Łotwie i Estonii, choć to dla nich pępowina łącząca z Zachodem?