Ursula von der Leyen i wąski krąg władzy

Korespondencja z Brukseli
Już w pierwszej kadencji przewodnicząca Komisji Europejskiej uprawiała scentralizowany, żeby nie powiedzieć autorytarny styl rządzenia. O brak kolegialności oskarżano ją nieoficjalnie, ale potem też publicznie, czego przykładem był francuski komisarz Thierry Breton.

Jej obrońcy argumentowali, że taka była konieczność. – Najpierw pandemia, potem wojna, Liczyły się czas i skuteczność. Ostatecznie kluczowe jest, czy była efektywna – mówi nieoficjalnie nasz rozmówca w KE. Ale nawet w sprawach, które nie dotyczyły wojny, czy pandemii, większość władzy była skupiona w jej gabinecie, z wielką rolą dla jego szefa Bjoerna Seiberta, z którym współpracowała jeszcze jako niemiecka minister obrony.

Doświadczenia kończącej się pierwszej kadencji von der Leyen zamierza wykorzystać w drugiej 5-latce. W sytuacji, gdy nie działa francusko-niemiecki motor UE, bo zarówno Emmanuel Macron, jak i Olaf Scholz, muszą się mierzyć z wewnętrznym kryzysem politycznym, oznacza to jeszcze większą władzę dla niemieckiej przewodniczącej.

Rezygnacja Thierry'ego Bretona. Rozczarowanie dla Francji

Przedsmak tego, jak von der Leyen zamierza rządzić Unią, daje struktura nowej KE i zakres kompetencji nowych komisarzy. To, że von der Leyen będzie silniejsza niż kiedykolwiek, można było zaobserwować już w poniedziałek, w przeddzień ogłoszenia składu nowej KE. Thierry Breton upublicznił swój list do przewodniczącej, z którego wynikało, że wycofuje swoją kandydaturę na komisarza w kolejnej kadencji wskutek jej nacisków. Miała przekonywać Macrona, żeby wycofał niepokornego Bretona i przysłał innego kandydata, a w zamian Francja może liczyć na lepszą tekę.

Czytaj więcej

Polityka

Nowa Komisja Europejska z nowym Francuzem

Ursula von der Leyen ma we wtorek przedstawić skład nowej Komisji Europejskiej. W ostatniej chwili w nietypowych okolicznościach doszło do zmiany kandydata francuskiego.

Francuski prezydent ustąpił, co było dowodem na jego obecną słabość w UE. Do KE wyznaczył swojego zausznika Stephane Sejourne, ale kolejnego dnia okazało się, że będzie on miał mniejsze kompetencje niż Breton w kończącej się teraz kadencji. Francuz w pierwszej Komisji von der Leyen zawiadywał potężną teką komisarza ds. rynku wewnętrznego, w której był także przemysł obronny, kosmiczny i cały rynek cyfrowy. Tymczasem Sejourne dostanie co prawda tekę rynku wewnętrznego, okraszoną tytułem wiceprzewodniczącego KE, ale nie będzie w tym przemysłu obronnego i kosmicznego, bo dla niego von der Leyen utworzyła nową tekę, którą obejmie Litwin Andrius Kubilius. A sprawami cyfrowymi zajmie się Finka Henna Virkunnen.

Holender Wopke Hoekstra zajmie się klimatem

Na„papierze poza von der Leyen najpotężniejsza wydaje się wiceprzewodnicząca Teresa Ribera z Hiszpanii, która ma odpowiadać za „ƒsprawiedliwą i konkurencyjną transformację”, powszechnie rozumianą jako przechodzenie do gospodarki zielonej i cyfrowej w sposób nienaruszający konkurencyjności Europy. Ale gdy wejść głębiej w jej zakres obowiązków, to widać, że nie ma w swoich rękach efektywnych instrumentów działania na rzecz tej transformacji. Inaczej niż potężny były wiceprzewodniczący KE Frans Timmermans, który bezpośrednio nadzorował dyrekcję generalną ds. klimatu, Ribera będzie miała pod sobą dyrekcję ds. konkurencji. Bardzo ważną, ale niezwiązana bezpośrednio z transformacją europejskiej gospodarki.

A klimat von der Leyen zostawiła w rękach Holendra. Wcale nie musiała, bo Wopke Hoekstra jest chadekiem, którego partia nawet nie wchodzi w skład koalicji rządzącej w jego kraju. Zresztą ta koalicja rządząca ma w swoim składzie skrajną prawicę Geerta Wildersa, więc w ogóle von der Leyen, żadnych prezentów nie musiałaby Holandii dawać. Zostawienie klimatu w rękach Hoekstry to przejaw jej osobistego zaufania dla lojalnego komisarza.

Czytaj więcej

Polityka

"Oto skład mojego gabinetu". Ursula von der Leyen przedstawiła nowych komisarzy KE

- Przedstawiam skład mojego gabinetu na najbliższe pięć lat. To zespół kompetentnych i zmotywowanych kobiet i mężczyzn, gotowych do wspólnej pracy dla silniejszej Unii Europejskiej, dla większego bezpieczeństwa Europy, dla Europy bardziej konkurencyjnej - powiedziała szefowa KE Ursula von der Leyen.

Łotysz Valdis Dombrovskis i Słowak Maros Sefcovic najbardziej zaufani

Podobnie można opisać sytuację z innym wiceprzewodniczącym Raffaele Fitto z Włoch. W tytule ma spójność i reformy, ale tak naprawdę będzie bezpośrednio zawiadywał tylko dyrekcją generalną ds. polityki regionalnej. To niewiele, biorąc pod uwagę ambicje Włoch, które chciały wpływu na kwestie gospodarcze. Te von der Leyen oddała w ręce jednego z najbardziej doświadczonych i zaufanych komisarzy – Valdisa Dombrovskisa. Łotysz będzie miał pod sobą potężną dyrekcję generalną ds. gospodarczych i monetarnych, a dodatkowo ma się zająć ważną dla von der Leyen sprawą upraszczania legislacji dla biznesu.

Drugi z jej lojalnych i sprawdzonych w boju współpracowników – Słowak Maros Sefcovic – będzie zawiadywał dyrekcją generalną ds. handlu, a także DG ds. podatków i ceł (tą drugą będzie zawiadywał wspólnie z Hoekstrą).