Sondaż: Czy Polska powinna domagać się reparacji od Niemiec? Znamy zdanie Polaków

W czasie wizyty kanclerza Niemiec, Olafa Scholza w Warszawie, w związku z polsko-niemieckimi konsultacjami rządowymi, na konferencji prasowej polskiego premiera i niemieckiego kanclerza zapytano o kwestię reparacji od Niemiec za II wojnę światową.

Reparacje od Niemiec za II wojnę światową: Niemcy uważają, że Polska się ich zrzekła

- Pamięć i przepracowanie historii to jest coś, co się nigdy nie skończy. Niemcy są świadome swojej historycznej odpowiedzialności, dlatego rząd federalny stoi w tej sprawie w bliskim kontakcie z rządem Polski i pracujemy wspólnie nad tym, aby uzyskać poprawę w tym kontekście. W kwestii reparacji wiadomo jaka jest pozycja rządu federalnego, ale to nic nie zmienia, jeśli chodzi o poprawę sytuacji. Proponujemy działania i są to nasze władze inicjatywy — odpowiedział Scholz.

Czytaj więcej

Plus Minus

Michał Szułdrzyński: Czego nie rozumieją historycy za plecami Tuska

Część liberalnej inteligencji, w przeciwieństwie do Donalda Tuska, jest pozbawiona społecznego słuchu.

Niemcy wielokrotnie sygnalizowały, że temat reparacji jest dla nich zamknięty deklaracją z 1953 roku, w której Polska zrzekła się reparacji wojennych wobec Niemiec.  Rząd Marka Belki w 2004 roku potwierdził to stanowisko.

W 2019 roku premier Morawiecki, w rozmowie z dziennikarzami niemieckiej grupy medialnej Funke stwierdził jednak, że deklaracja z 1953 roku była "układem między Polską a NRD", którego jego rząd nie uznaje. Polska w 1953 roku nie była krajem suwerennym a politykę zagraniczną prowadziła pod dyktando ZSRR.

PiS wprowadził temat reparacji do polskiej debaty publicznej ponownie 1 lipca 2017 roku. Na konwencji PiS w Przysusze prezes PiS, Jarosław Kaczyński mówił m.in. że "Polska się nigdy nie zrzekła tych odszkodowań".

Czytaj więcej

Komentarze

Jerzy Haszczyński: Rząd Olafa Scholza nie ma wyobraźni w sprawie zadośćuczynienia dla Polaków

Reparacji nie będzie. Osiem dekad po wojnie wciąż czekamy na coś w zamian od Niemców.

Polska była jednym z państw najciężej dotkniętych skutkami działań wojennych w czasie II wojny światowej. W czasie okupacji Polski przez Niemcy zginęło ok. 6 mln obywateli przedwojennej II Rzeczpospolitej (w tym ok. 3 mln osób pochodzenia żydowskiego). W czasie powstania warszawskiego i po jego stłumieniu Niemcy doszczętnie zniszczyli stolicę Polski.

Reparacje: Ile Niemcy powinni wypłacić Polsce według PiS?

1 września 2022 roku na Zamku Królewskim w Warszawie przedstawiono raport stworzonego przez PiS Parlamentarnego Zespołu ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II wojny światowej. Pracami zespołu kierował Arkadiusz Mularczyk. Zgodnie z raportem Polska powinna uzyskać od Niemiec tytułem reparacji 6 bilionów 220 mld zł tytułem reparacji.

Czytaj więcej

Historia

Reparacje, czyli jak rozprawić się z Polską Ludową

Cywilizowane narody tak robią: debatują o swojej historii, szukając porozumienia i kompromisu, eksponując to, co łączy i jest wspólnym narodowym doświadczeniem, zostawiając historykom spory o to, co dzieli.

Scholz w Warszawie zaproponował, by — w ramach zadośćuczynienia za krzywdy, jakich Polska doznała w czasie II wojny światowej — Niemcy udzieliły wsparcia żyjącym jeszcze ofiarom wojny (nie przedstawił jednak żadnych konkretów). Scholz mówił też o stworzeniu w Berlinie miejsca pamięci — Domu Polsko-Niemieckiego (Niemcy zapowiadali to już wcześniej).

. Nie ma takich gestów, które by usatysfakcjonowały Polki i Polaków. Nie ma takiej sumy pieniędzy, która by zrównoważyła to wszystko, co stało się w czasie II wojny światowej. Między nami nie ma sporu. W sensie prawnym problem reparacji został opisany w traktatach i decyzjach rządowych, ale różne konsekwencje można wyciągać z tego, co tak naprawdę to oznacza. Dla mnie ważne jest to, że usłyszałem dziś słowa i deklaracje, które potwierdzają powszechne przekonanie w Polsce, że wymuszone historią zrzeczenie się reparacji nie zmienia faktu, o którym też otwarcie mówił kanclerz, ile tragicznych strat w ludziach, w majątku, w terytorium Polska straciła w wyniku napaści Niemiec — mówił z kolei Donald Tusk.

Słowa Tuska o zrzeczeniu się reparacji wywołały reakcję prezydenta Andrzeja Dudy. - Ja nie podzielam stanowiska o tym, że kiedykolwiek polskie władze w sposób skuteczny, jakiekolwiek polskie władze, czy to komunistyczne, czy inne, skutecznie zrzekły się prawa i roszczeń do zadośćuczynienia nam za krzywdy, które stały się udziałem polskiego narodu i polskiego państwa w okresie II wojny światowej - stwierdził prezydent.

W sprawie głos zabrał również prezes PiS, Jarosław Kaczyński, który mówił, że zrzeczenie się reparacji przez Polskę nigdy nie miało miejsca. - Ten akt został ogłoszony w "Trybunie Ludu", z punktu widzenia prawnego ta uchwała rządu, zresztą nie przez wszystkich członków rządu podpisana, nie ma żadnego znaczenia - ocenił.

Sondaż: 64 proc. osób w wieku 35-49 lat uważa, że Polska powinna ubiegać się o reparacje

Uczestników sondażu SW Research dla rp.pl spytaliśmy czy — ich zdaniem — Polska powinna domagać się od Niemiec reparacji za II wojnę światową.

Na tak zadane pytanie 58,2 proc. badanych odpowiedziało „tak”.

20 proc. respondentów odpowiedziało „nie”.

21,9 proc. badanych nie ma zdania w tej sprawie.

(liczby te nie sumują się do 100 proc. ze względu na zaokrąglenie ich do pierwszego miejsca po przecinku)

- Potrzebę ubiegania się o reparacje dostrzega 2 na 3 mężczyzn i co druga kobieta. Ze względu na wiek domaganie się rekompensaty za straty wojenne najczęściej popierają badani w wieku od 35 do 49 lat (64%). Polska powinna ubiegać się o reparacje zdaniem ponad 2/3 respondentów z wykształceniem zasadniczym zawodowym (67%) i nieco wyższego odsetka osób, których miesięczny dochód przekracza 7000 zł netto (68%). Biorąc pod uwagę wielkość miejscowości ubieganie się o reparacje jest najbardziej popularne wśród respondentów z miast liczących nie więcej niż 20 tys. osób (66%) - komentuje wyniki badania Dorota Cywińska, senior project manager w SW Research.