Fiskus nie opodatkuje rodzinnej darowizny. Jest jeden ważny warunek

Rodzinne darowizny są zwolnione z podatku. Trzeba jednak pamiętać o formalnościach, zwłaszcza że przelew musi trafić na konto obdarowanego. Inaczej skarbówka zakwestionuje ulgę.

Publikacja: 12.03.2024 14:27

Fiskus nie opodatkuje rodzinnej darowizny. Jest jeden ważny warunek

Foto: Adobe Stock

Przepis o zwolnieniu z podatku dla rodzinnych darowizn obowiązuje już osiemnasty rok. Ciągle jednak są z nim problemy. Wiele osób popełnia błędy przy przekazywaniu pieniędzy, a fiskus je wykorzystuje.

Darowizny od najbliższej rodziny zwolnione z podatku

Chodzi o zwolnienie dla tzw. zerowej grupy, o którym stanowi art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tym przepisem bez daniny są darowizny dla małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochy. Jeśli wartość darowizny nie przekracza 36 120 zł,  nie trzeba jej zgłaszać skarbówce (przy liczeniu limitu sumujemy wartość majątku nabytego od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie oraz w ciągu pięciu poprzednich lat). Powyżej limitu składamy w urzędzie formularz SD-Z2 (chyba że nabycie następuje w formie aktu notarialnego). Mamy na to sześć miesięcy. Przy darowiźnie pieniężnej jest dodatkowy warunek – jeśli przekroczy 36 120 zł, musi być potwierdzona przelewem. Przepisy mówią o udokumentowaniu jej dowodem przekazania na rachunek nabywcy lub przekazem pocztowym.

Interpretacje fiskusa o podatku od rodzinnych darowizn

I z tym warunkiem jest najwięcej kłopotów. Oto najnowszy przykład. Córka dostała od matki pieniądze na samochód. Zostały przelane z konta matki na rachunek dealera. Urzędnikom się to nie spodobało. Aby zastosować zwolnienie środki pieniężne muszą zostać przekazane w ściśle określony sposób: na rachunek nabywcy bądź przekazem pocztowym – podkreślił fiskus. Jego zdaniem literalne brzmienie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie pozwala na ulgę, jeśli wpłata jest dokonana na rzecz osoby trzeciej.

Skarbówka dodała, że konkluzja mogłaby być inna, gdyby pieniądze zostały przekazane na wyodrębnione dla obdarowanego subkonto. W opisanej sprawie jednak do tego nie doszło. Dlatego otrzymana przez córkę darowizna jest opodatkowana na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do pierwszej grupy podatkowej. Powinna złożyć zeznanie na formularzu SD-3 i wykazać w nim otrzymaną kwotę (interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0111-KDIB2-3.4015.1.2024.1.ASZ).

Podobnie było w sprawie sprzed kilku miesięcy. Syn dał matce na mieszkanie 180 tys. zł. Pieniądze przelał od razu na konto sprzedawcy, bo matka nie miała własnego. I przez to fiskus nie zgodził się na ulgę. „Jeżeli przedmiot darowizny został przekazany bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek wierzyciela osoby obdarowanej (w tym przypadku sprzedającego lokal mieszkalny), zwolnienie określone w art. 4a ustawy nie będzie miało zastosowania” – stwierdziła skarbówka (interpretacja nr 0111-KDIB2-3.4015.133.2023.1.BD).

Przed takim podejściem fiskusa przestrzegaliśmy na łamach „Rzeczpospolitej” wiele razy. Wskazywaliśmy też, że jest sprzeczne z interpretacją ogólną ministra finansów sprzed dwunastu lat (nr PL/LM/834/10/BNJ/12/41). Stwierdzono w niej, że warunek udokumentowania darowizny pieniężnej jest spełniony także wtedy, gdy nabywca ma dowód przekazania środków bezpośrednio na rachunek dewelopera w wykonaniu zawartej z nim umowy. Wynika z tego, że nie powinno mieć znaczenia, czy pieniądze wpłynęły najpierw na konto obdarowanej osoby, a potem sprzedawcy (nieruchomości, samochodu czy innych rzeczy), czy też od razu na rachunek tego drugiego. W interpretacji ogólnej nie wspomniano też o konieczności przelania środków na wyodrębnione subkonto.

Czytaj więcej

Dostałeś darowiznę od rodziny w gotówce? Będziesz musiał zapłacić podatek

Jak przekazać darowiznę, żeby skorzystać ze zwolnienia z podatku

Na swoją obronę podatnicy mają orzecznictwo sądowe. Przykładowo, w wyroku z 27 czerwca 2018 r. (sygn. II FSK 1873/16) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że warunek ulgi jest spełniony, jeśli środki zostaną przelane na wskazany przez obdarowanego rachunek bankowy innego podmiotu w wykonaniu zobowiązania ciążącego na obdarowanym.

Aby jednak uniknąć niepotrzebnych sporów z fiskusem, warto pamiętać o jego wymaganiach. Obdarowany powinien więc zadbać o to, aby pieniądze najpierw wpłynęły na jego konto. A potem już zrobi sobie z nimi, co chce.

Czytaj więcej

Pułapki na rodzinne darowizny. Jak przekazać pieniądze by skorzystać z ulgi

Przepis o zwolnieniu z podatku dla rodzinnych darowizn obowiązuje już osiemnasty rok. Ciągle jednak są z nim problemy. Wiele osób popełnia błędy przy przekazywaniu pieniędzy, a fiskus je wykorzystuje.

Darowizny od najbliższej rodziny zwolnione z podatku

Pozostało 94% artykułu
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach