Rozdzielność majątkowa: Fiskus ma sprawdzić, który kto płaci podatek od nieruchomości

Jeśli podatnicy podnoszą, że umownie wyłączyli wspólność małżeńską, to urzędnicy muszą to sprawdzić, a nie kierować się tylko zapisami w ewidencjach.

Publikacja: 26.05.2023 03:00

Rozdzielność majątkowa: Fiskus ma sprawdzić, który kto płaci podatek od nieruchomości

Foto: AdobeStock

Podstawowym zadaniem urzędników skarbówki jest dbanie, żeby do budżetu państwa czy samorządu trafiały należne daniny. Nie oznacza to jednak, że nie ma znaczenia, kto je zapłaci, a fiskus np. przy ustalaniu, kto jest właścicielem gruntu, może iść na skróty. Taki morał płynie z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Małżeńskie rachunki...

Sprawa dotyczyła podatków lokalnych. A spór zaczął się, gdy wójt ustalił małżonkom wysokość łącznego zobowiązania za 2022 r., tj. podatku od nieruchomości, leśnego i rolnego.

Podatnicy odwołali się od jego decyzji. Zwłaszcza mąż podnosił, że nie jest już współwłaścicielem gruntu, od którego samorządowy fiskus domaga się podatku. Nic to jednak nie dało. Samorządowe kolegium odwoławcze (SKO) nie miało bowiem wątpliwości, że małżonkowie są współwłaścicielami działki na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej. Wynika to niezbicie z zapisów księgi wieczystej i z ewidencji gruntów.

SKO tłumaczyło, że urzędnicy muszą trzymać się tego, co wynika z dokumentów. A podatnicy nie przedstawili żadnego dowodu, że ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, powstający z chwilą ślubu, został umownie albo sądownie zniesiony.

Małżonkowie poszli do sądu i wygrali. Gdański WSA przypomniał, że osobom fizycznym, na których ciąży obowiązek w podatku leśnym oraz jednocześnie od nieruchomości lub rolnym, dotyczący przedmiotów opodatkowania położonych na terenie tej samej gminy, fiskus wysokość należności w formie łącznego zobowiązania pieniężnego ustala w jednej decyzji – nakazie płatniczym. Niemniej zgodnie z ordynacją podatkową w tym przypadku zasady odpowiedzialności solidarnej stosuje się dopiero z chwilą doręczenia nakazu osobie, na którą się go wystawia. Dlatego prawidłowe ustalenie kręgu podatników stanowi kwestię fundamentalną.

...mają znaczenie

WSA podkreślił, że przy dokonywaniu wymiaru łącznego zobowiązania pieniężnego fiskus ma obowiązek wskazać wszystkich podatników. I to rzeczą fiskusa jest prawidłowe ustalenie kręgu podatników. W razie wątpliwości, które musiały się pojawić w sprawie najpóźniej po analizie odwołania, obowiązkiem urzędników było przeprowadzenie postępowania w celu ich wyjaśnienia i ustalenia, kto jest właścicielem opodatkowanych gruntów. Nawet jeśli w aktach sprawy brak jest dowodu, że między skarżącymi wyłączony został ustrój wspólności majątkowej, to w ocenie WSA należało ich wezwać do jego okazania. Fiskus tego nie uczynił, czym naruszył prawo. Wyrok nie jest prawomocny.

Sygnatura akt: I SA/Gd 1360/22

OPINIA

Michał Nielepkowicz doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Thedy & Partners

Komentowany wyrok jest bardzo istotny z perspektywy obowiązków fiskusa w postępowaniu podatkowym, zwłaszcza dowodowym. Sąd zasadnie wskazał, że przy łącznym wymiarze zobowiązania pieniężnego organ podatkowy musi wskazać wszystkich podatników, a wcześniej poczynić szczegółowe ustalenia w tym zakresie. Dlatego, jeżeli z dokumentów przedłożonych przez podatników czy też ich wyjaśnień lub pism składanych w toku postępowania wynika, że kwestionują ustalony stan faktyczny, to rolą działającego zgodnie z ordynacją podatkową urzędnika jest wezwanie ich do przedłożenia dokumentów. A także wyjaśnienie wątpliwości, jakie rysują się po analizie zebranych dowodów. Bardzo słusznie WSA podniósł, że prawidłowe ustalenie kręgu podatników to kwestia fundamentalna. Decyzja jest przecież aktem, który jednostronnie i władczo kształtuje prawa i obowiązki adresata w indywidualnej sprawie.

Podstawowym zadaniem urzędników skarbówki jest dbanie, żeby do budżetu państwa czy samorządu trafiały należne daniny. Nie oznacza to jednak, że nie ma znaczenia, kto je zapłaci, a fiskus np. przy ustalaniu, kto jest właścicielem gruntu, może iść na skróty. Taki morał płynie z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.

Małżeńskie rachunki...

Pozostało 89% artykułu
Sądy i trybunały
Po co psuć świeżą krew, czyli ostatni tegoroczni absolwenci KSSiP wciąż na lodzie
Nieruchomości
Uchwała wspólnoty musi mieć poparcie większości. Ważne rozstrzygnięcie SN
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Śmierć nastolatek w escape roomie. Jest wyrok