SIM-y do kontynuacji, ale i rewizji

Międzyresortowy zespół chce zwiększyć efektywność budownictwa społecznego i Krajowego Zasobu Nieruchomości.

Publikacja: 14.02.2024 03:00

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe to rodzaj joint ventures, które nie są nastawione na zysk. Udziało

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe to rodzaj joint ventures, które nie są nastawione na zysk. Udziałowcami są gminy i państwo – przez Krajowy Zasób Nieruchomości

Foto: Piotr Ulanowski

Zaledwie jeden blok z 40 mieszkaniami w trzy lata – to bilans Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych ogłoszony przy okazji powyborczego odwołania w poprzednim miesiącu zarządu Krajowego Zasobu Nieruchomości, instytucji odpowiedzialnej za tę sferę budownictwa.

Statystyki inwestycyjne SIM-ów, które z fazy organizacyjnej wyszły w zeszłym roku, wyglądają jednak lepiej. O dane poprosiliśmy nadzorujący KZN resort funduszy, jak i sam KZN pod nowym kierownictwem.

Czytaj więcej

Krzysztof Kukucki, wiceminister rozwoju i technologii: 100 tys. mieszkań na tani wynajem

Zespół przejrzy i oceni

Instytucje przekazały nam, że w budowie są 1802 lokale w 25 lokalizacjach. Decyzję o pozwoleniu na budowę mają 154 projekty liczące 9134 lokale (w tym projekty w budowie). W przygotowaniu jest 376 lokalizacji, obejmujących 24,7 tys. lokali.

Ponadto w tym roku planowane jest oddanie do użytku 469 mieszkań w 14 lokalizacjach.

Pytanie, co dalej z planowanymi przez SIM-y projektami oraz co z samym KZN w kontekście zarzutów Ministerstwa Funduszy o szeroko pojętą niegospodarność?

W ubiegłotygodniowym wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” wiceminister rozwoju Krzysztof Kukucki powiedział, że jednym z elementów wielokierunkowych działań planowanych w zakresie mieszkalnictwa jest uwolnienie potencjału SIM-ów – i ich rozwój nadal będzie wspierany.

Czytaj więcej

Nowe przepisy mają ukrócić patodeweloperkę. Zabraknie przez nie mieszkań?

„Co do zasady wszystkie inwestycje będą kontynuowane, jednak nowe władze KZN nie wykluczają punktowych modyfikacji, które mają służyć optymalizacji inwestycji – zarówno pod kątem budowlanym, jak i eksploatacyjnym” – przekazało nam biuro prasowe resortu funduszy. W e-mailu dodano, że planowane jest powstanie grupy roboczej, której celem będzie wypracowanie pakietu zmian legislacyjnych dotyczących w szczególności ustawy o KZN oraz ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, co z kolei ma przyczynić się do usprawnienia funkcjonowania KZN jako instytucji odpowiedzialnej za realizację zadań sprzyjających zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych oraz do zwiększenia efektywności działania SIM-ów. Grupa złożona będzie z przedstawicieli ministerstw funduszy, rozwoju, a także KZN oraz Banku Gospodarstwa Krajowego – ten ostatni zajmuje się udzielaniem preferencyjnych kredytów na budowę.

Następca programu „Mieszkania+”

SIM-y jako nowe szarpnięcie cuglami w zakresie budowy lokali na tani wynajem przez państwo – po nieudanym projekcie „Mieszkanie+” – zapowiedział jeszcze wiosną 2021 r. ówczesny szef Ministerstwa Rozwoju i wicepremier Jarosław Gowin, niedługo przed tym, jak dosięgła go kadrowa miotła. Po perturbacjach i korektach przepisów latem 2023 r. ówczesne władze KZN mówiły o przejściu z etapu przygotowań do pierwszych realizacji.

Czytaj więcej

Rośnie apetyt Polaków na mieszkania. Rosną też ceny

SIM-y to rodzaj joint ventures, które nie są nastawione na zysk. Przystępują do nich gminy oraz KZN jako koordynator. Gmina może wnieść konkretną działkę albo skorzystać z parceli KZN-u. Idea jest taka, że rola gminy ogranicza się do naboru najemców, a resztą zajmuje się SIM. W tej chwili działa pół setki SIM-ów zrzeszających kilkaset gmin.

SIM-y mogą liczyć na finansowe wsparcie państwa oraz preferencyjny kredyt SBC od BGK – tu wyzwaniem jest brak historii działalności SIM-ów i kwestia zabezpieczenia pożyczki (bywają nimi działki z zasobu KZN).

SIM-y to jednak nie powszechny program budowy mieszkań przez państwo: są głównie domeną mniejszych samorządów, gdzie jest zapotrzebowanie na lokale, ale nie tak znaczące, by zajęli się tym deweloperzy.

Mieszkania budowane przez SIM-y przeznaczone są dla osób, które nie mogą liczyć na kredyt, ale też nie kwalifikują się do otrzymania lokalu socjalnego. Zgodnie z założeniami czynsze w SIM-ach mają być mniejsze niż rynkowe, jest też przewidziane dojście do własności lokali.

Mityczny zasób mieszkan

Sam KZN to instytucja, do której wniesione zostały grunty należące do szeroko pojętego Skarbu Państwa – pierwotnie na potrzeby realizacji programu „Mieszkanie+”. Branża deweloperska od dawna apeluje o częściowe uwolnienie tego zamrożonego zasobu.

Polski Związek Firm Deweloperskich wraz z Business Centre Club i Pracodawcami RP kilka dni temu ponownie zaapelowali do ministra rozwoju w tej sprawie.

Czytaj więcej

Tani kredyt nie zatopi najmu

„Nieznany jest całościowy obraz sytuacji dotyczący gruntów Skarbu Państwa i spółek Skarbu Państwa, z fragmentarycznych informacji wynika jednak, że w rękach podmiotów gospodarujących, w szczególności KZN, znajdują się istotne zasoby gruntów nadających się na cele mieszkaniowe, których uwolnienie na rynek mogłoby zmienić dynamikę dostępności terenów inwestycyjnych” – czytamy w apelu.

Sygnatariusze oczekują podjęcia przez rząd uchwały określającej cele w zakresie wykorzystania gruntów publicznych do zwiększenia dostępności mieszkań, szybką inwentaryzację parceli oraz skierowanie ich na rynek w formule przetargowej. Podkreślili, że nie wymaga to żadnych zmian legislacyjnych, a tylko odpowiednich decyzji właścicielskich. We wspomnianym wywiadzie wiceminister Kukucki wskazał, że duża część gruntów Skarbu Państwa jest w gestii KZN czy Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, ale nie powinno się przeceniać potencjału tego zasobu.

Budownictwo mieszkaniowe w Polsce ma dwa silniki

Dane GUS od wielu lat pokazują, że mieszkania i domy w Polsce stawiają dwie grupy: spółki deweloperskie oraz inwestorzy indywidualni.
Wkład innych form w ogólny bilans jest śladowy. W 2023 r. ruszyła w całym kraju budowa ponad 189 tys. lokali, niecałe 6 proc. mniej niż rok wcześniej. W tym roku deweloperzy uruchomili projekty na 114,5 tys. mieszkań, o 0,7 proc. mniej rok do roku. Kowalscy zaczęli stawiać 69,6 tys. domów, co oznacza spadek o nieco ponad 15 proc. rok do roku.
W statystykach GUS ujęte są jeszcze mieszkania społeczne czynszowe – w 2023 r. ruszyła budowa prawie 3,5 tys. takich lokali, o ponad 180 proc. więcej niż rok wcześniej. Rozpoczęto też stawianie 966 mieszkań komunalnych (wzrost o 15 proc.), 288 spółdzielczych (spadek o 58 proc.) i 208 zakładowych (wzrost o prawie 150 proc.).

Zaledwie jeden blok z 40 mieszkaniami w trzy lata – to bilans Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych ogłoszony przy okazji powyborczego odwołania w poprzednim miesiącu zarządu Krajowego Zasobu Nieruchomości, instytucji odpowiedzialnej za tę sferę budownictwa.

Statystyki inwestycyjne SIM-ów, które z fazy organizacyjnej wyszły w zeszłym roku, wyglądają jednak lepiej. O dane poprosiliśmy nadzorujący KZN resort funduszy, jak i sam KZN pod nowym kierownictwem.

Pozostało 94% artykułu
Materiał Partnera
Nowoczesne mieszkania z ukłonem w stronę historii
Nieruchomości mieszkaniowe
Murapol po konferencji: stabilna sprzedaż, sowite marże
Nieruchomości mieszkaniowe
Murapol z bardzo agresywną promocją na koniec roku
Nieruchomości mieszkaniowe
Dom Development po konferencji: rynek zdrowy, rządowy program nie jest niezbędny
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Nieruchomości mieszkaniowe
Dom Development gwiżdże na spowolnienie. Chce sprzedać ponad 4 tys. mieszkań