Jakie zabytki zniszczyła powódź na południu Polski?

Narodowy Instytut Dziedzictwa potwierdził uszkodzenie przez powódź co najmniej 40 zabytkowych obiektów. Wśród nich są najcenniejsze, czyli wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Publikacja: 11.10.2024 04:30

Powódź uszkodziła barokową kaplicę św. Onufrego w Stroniu Śląskim

Foto: NID

Marek Kozubal

Pracownicy terenowych oddziałów Narodowego Instytutu Dziedzictwa oraz wojewódzkich urzędów ochrony zabytków oceniają straty, jakie dotknęły zabytki na Dolnym Śląsku, Opolszczyźnie, a także w woj. lubuskim i śląskim. Na terenach, gdzie został wprowadzony stan klęski żywiołowej, znajduje się aż 20 tys. takich obiektów.

– Jest to obszar bardzo bogaty w zabytki. Mamy tam 33 pomniki historii, z których pięć jest wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO – powiedziała „Rzeczpospolitej” Marlena Happach, p.o. dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Woda porwała figurę św. Jana Nepomucena

Symbolem zniszczeń popowodziowych jest uszkodzony most w Lądku-Zdroju. Woda porwała z niego figurę św. Jana Nepomucena wzniesioną w 1565 roku na wzór figury patrona Czech, która stoi na moście Karola w Pradze. Marlena Happach mówi nam, że na razie rzeźba ta nie została odnaleziona.

Eksperci zebrali już informacje o 2851 obiektach zabytkowych, z czego ponad tysiąc znajdujących się w rejestrze i ewidencji zabytków zostało zalanych wodą.

Czytaj więcej

Ubezpieczenia i odszkodowania

Odszkodowanie za powódź jednak bez podatku. Będzie specjalna ulga

Przedsiębiorca dotknięty powodzią nie zapłaci podatku od odszkodowań, ani za towary, ani za środki trwałe. Minister finansów przygotował specjalne rozporządzenie.

– Już wiadomo, że co najmniej 40 zabytków zostało uszkodzonych – dodała. Wśród nich znalazł się Kościół Pokoju w Jaworze wpisany na listę UNESCO.

Uszkodzony dach Kościoła Pokoju w Jaworze

Wichura towarzysząca powodzi uszkodziła na nim drewniany dach, woda zalała wnętrza. Powódź spowodowała także spustoszenie w zabytkowych Barokowych Ogrodach Opata w Kamieńcu Ząbkowickim, na terenie klasztoru cysterskiego, a piwnice budynków poklasztornych ciągle są zalane. Trwa osuszanie krypty i baptysterium kościoła farnego znajdującego się w Nysie. Ucierpiał też klasztor ojców franciszkanów w Kłodzku, gdzie woda sięgnęła w głównym kościele aż trzech metrów.

Zniszczony jest też park zamkowy i obiekty architektury drewnianej w Pszczynie na Śląsku. Woda zburzyła ścianę w barokowej kaplicy św. Onufrego w Stroniu Śląskim. Podmyła też budynki radiostacji Gliwice oraz sztolni Fryderyk w zabytkowej kopalni w Tarnowskich Górach. W Ścinawce Średniej uszkodzony został gotycki Kościół pw. Bożego Ciała, z kolei w Bardzie powódź uszkodziła zabytkowe kamienice. Uszkodzone zostały też zabytkowe budynki w Bukowcu, Ciszycy, Karpnikach, a także pałac Schaffgotschów w Cieplicach.

– Trudno dzisiaj oszacować straty, bowiem ciągle nie znamy ich skali. Niektóre budynki nie zostały jeszcze osuszone – zastrzega Marlena Happach. To nie tylko obiekty jednostkowo wpisane do rejestru zabytków, ale także będące w wojewódzkiej czy gminnej ewidencji zabytków. W terenie ciągle są eksperci NID, ale też pracownicy z wojewódzkich urzędów ochrony zabytków. Ich prace koordynuje dr Joanna Banik, która kieruje oddziałem terenowym NID w Opolu.

Pomoc państwa na odbudowę uszkodzonych przez powódź zabytków

Na posiedzeniu sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu przedstawiciele Ministerstwa Kultury poinformowali, że na zabezpieczenie doraźne uszkodzonych zabytków resort na razie przekazał 6 mln zł. Niezależnie od tego uruchomiony został ministerialny program „Ochrona zabytków”, z którego środki mają trafić m.in. na odbudowę obiektów, które ucierpiały na skutek powodzi. Podmioty zarządzające zabytkami, które ucierpiały wskutek powodzi, będą mogły składać wnioski o dofinansowanie od 1 stycznia do 31 stycznia 2025 r. Bożena Żelazowska, wiceminister w Ministerstwie Kultury oraz generalna konserwator zabytków, poinformowała, że na ten cel zostało zaplanowanych na razie 100 mln zł.

Czytaj więcej

Region podkreśla, że skutki powodzi nie dotknęły wielu popularnych atrakcji turystycznych

Regiony

Dolny Śląsk zaprasza turystów. Szczególnie teraz

Rusza nowa akcja zachęcająca do wsparcia regionu dotkniętego powodzią. Tym razem samorząd województwa i regionalne atrakcje jednoczą siły w apelu: wspieraj Dolny Śląsk, by nie dotknęła go kolejna dramatyczna w skutkach fala odwołanych rezerwacji.

Jeszcze przed powodzią Narodowy Instytut Dziedzictwa zajmował się m.in. dokumentowaniem zabytków, co teraz może pomóc w ich odbudowie. Przygotował też instrukcję ochrony zabytków po powodzi, można ją pobrać ze strony NID. Tworzy też bazę ekspertów, którzy mogą ocenić straty w zabytkowej tkance. Instytucja ta ciągle czeka też na zgłoszenia obiektów, które zostały zalane lub uszkodzone w czasie kataklizmu. Informacje można wysyłać na adres e-mail: sos@nid.pl.

Polityka Rząd Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kościół Klęski Żywiołowe Powodzie Miejsca Polska lubuskie opolskie śląskie Osoby Donald Tusk Organizacje UNESCO Sejm Dolny Śląsk zabytki Bożena Żelazowska Kultura Hanna Wróblewska

Pozostało 88% artykułu

Premier Donald Tusk, wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz oraz szef MSWi

Polityka

Sondaż: Jak rząd poradził sobie z powodzią? Ponad połowa Polaków uważa, że dobrze

Ponad połowa respondentów dobrze ocenia działania rządu w sprawie powodzi, której skutki najbardziej są odczuwalne w południowo-zachodniej Polsce.

Materiał Promocyjny

Nowe Audi a5 już tu jest! Wylicz swoją ratę w leasingu 100% online!

Premier Donald Tusk podczas sztabu kryzysowego w Głogowie na Dolnym Śląsku

Komentarze

Marek Kozubal: Po godzinach pracy urzędu nikt się nie zajmuje zarządzaniem kryzysowym

Transmitowane na żywo posiedzenia sztabu kryzysowego w sprawie powodzi pokazują prawdę o zarządzaniu kryzysowym w Polsce. Niestety, znajduje się ono w głębokim kryzysie.

Klęski żywiołowe

Płonie dawna fabryka mebli w Sulechowie. Kłęby dymu nad miastem

Kilkudziesięciu strażaków walczy z dużym pożarem dawnej fabryki mebli w Sulechowie. Ewakuowano pobliski blok mieszkalny

Klęski żywiołowe

Klienci i pracownicy galerii handlowej w Krakowie ewakuowani. Wybuchł pożar

Do groźnego pożaru doszło we wtorkowy wieczór w Krakowie. W Centrum Handlowym Krokus przy ul. Bora-Komorowskiego zapaliła się stacja ładowania rowerów elektrycznych.

Materiał Promocyjny

Big data pomaga budować skuteczne strategie

Dane na temat przemieszczania się ludności, czy zagęszczenia mieszkańców, pomagają firmom i miastom podejmować odpowiednie decyzje.

Klęski żywiołowe

Pożar w technikum gastronomicznym. Ok. 450 osób musiało się ewakuować

Około 450 osób zostało ewakuowanych w czwartek rano z technikum gastronomicznego w Poznaniu. Okazało się, że w budynku szkoły pojawił się ogień.

Materiał Promocyjny

Seat to historia i doświadczenie, Cupra to nowoczesność i emocje

Hiszpanie udowodnili, że niezawodność i stabilny rozwój są kluczem do zaufania, jakim obie marki darzą klienci.

Świat

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 993

24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Korea Północna ratyfikowała umowę o partnerstwie strategicznym z Rosją.

Konflikty zbrojne

Czarny scenariusz Borisa Johnsona. Brytyjskie wojska na Ukrainie?

Jeśli Ukraina upadnie, to będziemy musieli stawić czoła jeszcze większemu zagrożeniu na naszych granicach, granicach kontynentu europejskiego, gdziekolwiek demokracje stykają się z Rosją - powiedział były premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson w rozmowie z GB News.

Atom

Amerykanie chcą potroić moce w atomie. Trump może poprzeć plany Bidena

Administracja prezydenta Joe Bidena przedstawia plany potrojenia przez USA mocy w elektrowniach jądrowych do 2050 r. Prezydent elekt, Donald Trump - jak donosi Bloomberg - będzie kontynuował te plany, mimo, że wcześniej wypowiadał się krytycznie o kosztach budowy nowych elektrowni jądrowych.

Żołnierze w czołgu M1A1 Abrams na defiladzie z okazji Święta Wojska Polskiego 15 sierpnia 2024 r.

Fundusze europejskie

Pieniądze na amunicję i infrastrukturę obronną zamiast na regiony

UE potrzebuje pieniędzy na wzmocnienie obronności. Zamiast nowego funduszu Bruksela proponuje na razie przesunięcie pieniędzy z polityki regionalnej.

Polityka

Radosław Sikorski w "Kropce nad I". Żąda „przywrócenia standardów dziennikarskich”

Rafał Trzaskowski był dobrym kandydatem w wyborach prezydenckich w 2020 r., ale dzisiaj sytuacja się zmieniła - stwierdził w "Kropce nad I" minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. Szef MSZ oburzony pytaniem Moniki Olejnik.

Kościół

Arcybiskup Canterbury rezygnuje. W tle największa pedofilska afera w Kościele Anglii

Arcybiskup Canterbury Justin Welby, przywódca anglikanów na całym świecie, złożył rezygnację. Decyzję spowodował niekorzystny dla duchownego raport, z którego wynika, że nie zapewnił należytego dochodzenia w sprawie najpoważniejszego skandalu pedofilskiego w Kościele Anglii.

Maria Kalesnikawa w chwili ogłaszania wyroku, sąd w Mińsku, 6 września 2021

Polityka

Maria Kalesnikawa spotkała się z ojcem. Los białoruskiej opozycjonistki był nieznany od 500 dni

Białoruska opozycjonistka, skazana na 11 lat łagru za rzekomy udział w spisku mającym na celu "przejęcie władzy", po raz pierwszy od półtora roku spotkała się z rodziną.

Polityka

Podcast "Rzecz w Tym": Polska zbroi się na nowo – co oznacza druga kadencja Trumpa dla naszego bezpieczeństwa?

W najnowszym odcinku „Rzecz w Tym” Bogusław Chrabota rozmawia z Pawłem Zalewskim, wiceministrem obrony narodowej, o wpływie drugiej kadencji Donalda Trumpa na bezpieczeństwo Polski i przyszłość NATO. Czy rosnące wydatki na zbrojenia sprawią, że Ameryka wzmocni wsparcie dla Europy? Jakie szanse i zagrożenia niesie transakcyjna polityka Trumpa?