Rekordowo duża liczba firm nie poradziła sobie w 2022

W 2022 r. skończyły się rządowe tarcze pomocowe, za to warunki prowadzenia działalności gospodarczej znacząco się pogorszyły. Firmy zaczęły dobijać drastycznie rosnące ceny energii, inflacja, skutki wojny, wysokie koszty pracy, hamujący popyt ze strony konsumentów, spowolnienie gospodarki polskiej i europejskiej itd. Nic dziwnego, że liczba firm, które nie poradziły sobie w tak trudnych warunkach, okazała się rekordowo duża.

Fala upadłości

W całym 2022 r. niewypłacalność ogłosiły 2752 przedsiębiorstwa, co oznacza wzrost aż o 30 proc. w porównaniu z 2021 r. – pokazuje roczny raport przygotowany przez Coface, który „Rzeczpospolita” i „Parkiet” przedstawiają z wyprzedzeniem. Dane te dotyczą zarówno postępowań sądowych, jak i uproszczonej ścieżki ogłoszenia w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.

Z raportów Coface wynika, że fala upadłości i niewypłacalności przyspieszyła pod koniec roku. O ile na koniec III kw. dynamika wzrostu wynosiła 4,5 proc., o tyle w samym IV kwartale – już niemal 200 proc. Niestety też pogorszenie kondycji płynnościowej dotyka praktycznie wszystkich branż (z wyjątkiem rolnictwa).

Czytaj więcej:

Inwestycje

Potężny wzrost niewypłacalności firm. Będzie fala upadłości?

Te biznesy miały być kołami zamachowymi polskiej gospodarki – okazuje się, że przedsiębiorstwa sektora handlu i usług oraz transportu i budownictwa znalazły się pod kreską.

Pro

Największy skok niewypłacalności w ciągu roku zanotowano w transporcie – aż o 105 proc., oraz handlu i usługach (po ok. 40 proc.), a na liście upadających firm znalazły się takie znane marki jak Top Secret, Go Sport, TXM, Ordipol (marka Orsay) czy Open Finance.

Oszczędni konsumenci

Barbara Kamińska, dyrektor działu oceny ryzyka w Coface w Polsce, zauważa, że zarówno handel, jak i usługi mogą być najbardziej narażone na zmianę zachowań konsumentów przy rekordowo wysokiej inflacji. Starają się oszczędzać i ograniczać wydatki na rzeczy inne niż pierwszej potrzeby. Firmy z tych sektorów mają też ograniczone możliwości przerzucania rosnących kosztów działalności na klientów.

Niewesoło przedstawia się też sytuacja w budownictwie – w ciągu ostatniego roku liczba niewypłacalnych firm wzrosła o 37 proc., ale wydaje się, że to dopiero początek. – Branża boryka się ze splotem niekorzystnych czynników – zarówno o charakterze podażowym, jak i popytowym – zaznacza Barbara Kamińska.

Znikające firmy

To z jednej strony wysokie ceny materiałów budowlanych, odpływ pracowników w związku z mobilizacją mężczyzn na Ukrainie, presja płacowa, a z drugiej strony zapaść na rynku kredytów hipotecznych (których sprzedaż w 2022 r. spadła o ok. 50 proc.). To bardzo zły prognostyk i dla firm budujących mieszkania, i dla producentów, i dostawców materiałów wykończenia wnętrz. Za to perspektywy dla budownictwa infrastrukturalnego uzależnione są od uruchomienia unijnych (KPO) i krajowych programów inwestycyjnych, co jest jednak mocno niepewne.

W produkcji przemysłowej liczba niewypłacalności wzrosła w ciągu roku o 11 proc., przy czym w branżach energochłonnych, takich jak produkcja gumy i tworzyw sztucznych czy mebli – o ponad 50 proc.

Coface zaznacza, że raporty postępowań upadłościowych dotyczą jedynie tych prowadzonych wedle formalnych procedur, a z rynku znika co roku o wiele więcej firm. Do rejestru CEIDG w 2022 r. (do końca października) wpłynęło aż 157,7 tys. wniosków o zakończenie działalności, co oznacza wzrost o 17 proc. rok do roku.