Kim są najwięksi dłużnicy Kremla? Hojna pomoc Putina dla sojuszników

Całkowite zadłużenie obcych krajów wobec Rosji w 2022 roku wzrosło o 2,3 miliarda dolarów (tj. 8,7 proc.) i na koniec ubiegłego roku osiągnęło poziom 28,9 miliarda dolarów – podał Bank Światowy (BŚ) w swojej corocznej publikacji dotyczącej statystyk zadłużenia krajów rozwijających się.

Czytaj więcej

Atom

Węgry na atomowym pasku Rosji. Ujawniono szczegóły rosyjskiego kredytu

Kreml ratyfikował protokół o kredycie dla rządu Viktora Orbana na rozbudowę przez Rosatom elektrowni atomowej. Będzie on słono Węgrów kosztował.

Białoruś na pasku Kremla

Według Banku Światowego na koniec 2022 roku łącznie 37 państw miało niespłacone zadłużenie wobec rosyjskich wierzycieli. Faktyczne zobowiązania wobec Kremla mogą być dużo wyższe, bowiem dane są niepełne. Brakuje m.in. wysokości długów jakie w Moskwie na Kuba i Wenezuela - dwa reżimy, dla których Rosja jest głównym kredytodawcą. Ostatnie publikowane przed wojną (na 1 stycznia 2022 r.) dane Banku Rosji mówią o 49 mld dol. wierzytelności zagranicy.

Największymi dłużnikami Kremla na koniec 2022 roku były:

Białoruś – 8,24 mld dolarów;

Bangladesz – 5,86 miliarda dolarów;

Indie – 3,75 miliarda dolarów;

Egipt – 1,82 miliarda dolarów;

Wietnam – 1,39 miliarda dolarów.

BŚ podkreśla, że niektóre długi wobec Rosji, np. Jemenu, sięgają początków lat 90. XX wieku. Część długów jest od wielu lat zamrożona w bazie BŚ na tym samym poziomie (np. Kambodża – 458 mln dolarów – od 2007 r., Syria – 525 mln dolarów – od 2011 r.). Brak dokładnych danych może mieć wpływ na wielkość obecnego zadłużenia: np. dla Syrii wskaźniki są szacunkami pracowników Banku Światowego (sam kraj takich danych nie podaje) - wynika z dokumentacji Banku Światowego, przytaczanej przez gazetę RBK.

Czytaj więcej

Finanse

Ile pieniędzy Rosja jest winna światu?

Rosja jest zadłużona za granicą na 481,5 mld dol. W ciągu roku dług zagraniczny Rosji urósł o blisko 6 procent. Organy władzy federalnej zwiększyły zadłużenie o 58 proc.

Lwią część całkowitego zadłużenia (28 mld dolarów) na koniec 2022 r. stanowiło zadłużenie długoterminowe, czyli o terminie wymagalności za rok lub dłużej (tj. począwszy od 2024 r.). Z drugiej strony zdecydowana większość całkowitego długu (prawie 28 miliardów dolarów) to „państwowy i gwarantowany przez państwo dług, w tym pożyczki od rządów (w tym przypadku rządu rosyjskiego – red) i ich agencji, organów autonomicznych i oficjalnych agencji kredytów eksportowych.” 

Dotowanie przez zarządzanie

Jeśli chodzi o zadłużenie wobec rosyjskich wierzycieli prywatnych, w tym banków komercyjnych, w bazie BŚ znajdują się jedynie informacje o istnieniu takiego zobowiązania na koniec 2022 roku po stronie dłużników w Argentynie (ok. 8 mln dolarów), Wybrzeżu Kości Słoniowej (41 mln dolarów) i Turcji (50 mln dolarów). To jednak dane niepełne i zaniżone. Rosyjskie firmy państwowe jak np. Rosatom budują w ubogich państwach inwestycje (tu siłownie jądrowe) za rosyjskie pieniądze.

Tak jest np. w wypadku Białorusi, gdzie elektrownię atomową w Ostrowcu (projekt wart 10,5 mld dolarów) finansowali Rosjanie, którzy dali Białorusi kredyt na 25 lat. Przez ten czas to Rosatom de facto decyduje o cenie produkowanego przez siłownię prądu. Także w Wietnamie elektrownia budowana jest za rosyjskie pieniądze, Podobnie było w Iranie, gdzie Rosjanie siłownią zarządzają.

Czytaj więcej

Gospodarka

Rosja może splajtować podobnie jak Wenezuela

Analitycy Morgan Stanley twierdzą, że najwcześniejsza możliwa data technicznego bankructwa Rosji to 15 kwietnia 2022 r.

Jak wynika z danych Banku Światowego, w 2022 r. rosyjscy pożyczkodawcy przekazali państwowym i quasi-państwowym (w ramach gwarancji państwowych) pożyczkobiorcom około 4,26 mld dolarów, w tym:

1,5 miliarda dolarów – Bangladesz;

1,3 miliarda dolarów – Białoruś;

867 mln dolarów – Egipt;

505 milionów dolarów – Indie;

około 100 milionów dolarów – Serbia, Turcja i Uzbekistan.

W wypadku Indii, które po rosyjskiej agresji na Ukrainę i sankcjach na rosyjską ropę stały się jej największym importerem, można domniemywać, że tu też Kreml współfinansował indyjskie zakupy swojej ropy.

Białoruś pozostaje dziś najbardziej uzależniona od rosyjskich pieniędzy. Według Banku Światowego Rosja finansuje 43 proc. białoruskiego długu państwowego i gwarantowanego przez państwo. Dla Jemenu jest to 18 proc., Somalii i Syrii po 15 proc. Bangladeszu - 8 proc.. w wypadku Serbii – 4 proc., Wietnamu – 3 proc. a Indii - 2 proc.

BŚ zauważa, że w 2022 roku Białorusini pożyczyli 1,3 mld dolarów, to w tym samym okresie spłacili 1,6 mld dolarów, co spowodowało zmniejszenie ich całkowitego zadłużenia wobec Rosji (z prawie 8,5 mld dolarów do 8,24 mld dolarów).

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Wojna zwiększa zadłużenie Rosji. Kreml mówi o wzroście gospodarczym

W ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2023 roku dług publiczny Rosji wzrósł o blisko 12 proc. i stanowi 17 proc. PKB. Kreml chwali się, że rosyjski dług jest wciąż jednym z najniższych na świecie.

Chiny dają najwięcej w zamian za surowce

Rosyjskie ministerstwo finansów nie ujawnia danych na temat konkretnych krajów -dłużników. Bank Rosji ostatni raz opublikował informację o zadłużeniu nierezydentów wobec organów władzy rosyjskiej na dzień 1 stycznia 2022 r. – szacowano je wówczas na ok. 49 mld dolarów. Jak pisała gazeta RBK w 2021 r., Rosja znalazła się na piątym miejscu na liście największych suwerennych wierzycieli krajów rozwijających się. Niekwestionowanym liderem są Chiny.

Jak pisze Bank Światowy w nowym raporcie, na koniec 2022 roku suwerenni i quasi-państwowi pożyczkobiorcy z krajów o niskich i średnich dochodach byli winni Chinom 180 miliardów dolarów, przy czym kwota ta nie uwzględnia zobowiązań Rosji wobec Chin, „które mogą być znaczące” – podkreśla Bank Światowy. Większość tych długów dotyczy dużych wspólnych projektów infrastrukturalnych lub zaangażowania Chin w rozwój zasobów naturalnych w innych krajach (takich jak Angola, Pakistan itp.).