TSUE: wizerunek i odciski palców skazanych muszą znikać z baz policji

Ogólne i niezróżnicowane przechowywanie danych biometrycznych i genetycznych osób skazanych do chwili ich śmierci jest sprzeczne z prawem Unii - orzekł we wtorek Trybunał Sprawiedliwości UE.

Publikacja: 30.01.2024 11:56

TSUE: wizerunek i odciski palców skazanych muszą znikać z baz policji

Foto: Adobe Stock

Pewien mężczyzna w Bułgarii został wpisany do rejestru policyjnego w ramach dochodzenia w sprawie złożenia fałszywych zeznań. Ostatecznie uznano go za winnego tego przestępstwa i skazano na karę roku ograniczenia wolności. Po odbyciu kary mężczyzna skorzystał z zatarcia skazania, a potem wniósł o wykreślenie jego danych z rejestru policyjnego.

Zgodnie z prawem bułgarskim dane skazanych przechowywane w policyjnym rejestrze, mogą być przetwarzane przez organy, które mają do nich dostęp, bez ograniczenia czasowego innego niż śmierć osoby, której dane dotyczą. Sąd bułgarski oddalił wniosek wskazując, że prawomocny wyrok skazujący, nawet po zatarciu skazania, nie jest podstawą wykreślenia wpisu w rejestrze policyjnym.

Sprawa trafiła do najwyższego sądu administracyjnego w Bułgarii, który poprosił TSUE o rozwianie wątpliwości związanych z prawem Unii.

Czytaj więcej

Zatarte skazanie też bywa uciążliwe

Prawo do usunięcia danych: trzeba czyścić rejestry skazanych

W dzisiejszym wyroku Trybunał orzekł, że ogólne i niezróżnicowane przechowywanie danych biometrycznych (należą do nich np. wizerunek twarzy, linie papilarne, tęczówka oraz siatkówka oka, geometra twarzy, kształt ucha) i genetycznych (wzór DNA) osób skazanych za umyślne przestępstwo do chwili ich śmierci jest sprzeczne z prawem Unii.

Trybunał zauważył, że dane osobowe przechowywane w rejestrze policyjnym w Bułgarii obejmują w szczególności pobrane odciski palców, fotografie oraz próbki pobrane w celu ustalenia profilu DNA. Rejestr zawiera również dane dotyczące przestępstw popełnionych przez skazanego oraz wyroków skazujących zapadłych z tego tytułu. Dane te mogą być niezbędne do celów sprawdzenia ewentualnego udziału osoby, której dane dotyczą, w popełnieniu przestępstw innych niż to, za które została prawomocnie skazana.

- Nie jest jednak tak, że w stosunku do wszystkich tych osób istnieje taki sam stopień ryzyka udziału w popełnieniu innych przestępstw, co uzasadniałoby jednolity okres przechowywania dotyczących ich danych. Czynniki takie jak charakter i waga popełnionego przestępstwa lub brak powrotu do przestępstwa mogą skutkować tym, że ryzyko, jakie stanowi osoba skazana, niekoniecznie uzasadnia utrzymanie do chwili jej śmierci dotyczących jej danych w rejestrze policyjnym. W konsekwencji termin ten jest odpowiedni jedynie w szczególnych okolicznościach, które należycie go uzasadniają — wyjaśnił unijny Trybunał.  

Jego zdaniem tak nie jest w przypadku, gdy termin ten stosuje się w sposób ogólny i niezróżnicowany do każdej osoby prawomocnie skazanej za umyślne przestępstwo.

- Prawo Unii wymaga, aby uregulowanie krajowe przewidywało obowiązek okresowego przeglądu przez administratora danych, czy to przechowywanie jest nadal niezbędne, i przyznawało zainteresowanej osobie prawo do usunięcia tych danych, w razie gdyby tak już nie było — podkreślił TSUE.

Wyrok oznacza, że policja czy inne organy nie mogą przechowywać danych biometrycznych i genetycznych dotyczących wszystkich osób prawomocnie skazanych za umyślne przestępstwo do ich śmierci. Nawet jeśli ogólne i niezróżnicowane przechowywanie danych ma służyć zapobieganiu przestępczości, prowadzeniu śledztw, wykrywania i ścigania czynów zabronionych lub wykonywania kar, organy krajowe muszą nałożyć na administratora danych obowiązek okresowego przeglądu, czy takie przechowywanie jest nadal niezbędne, a zainteresowanemu przyznać prawo do usunięcia jego danych, gdy już tak nie jest.

sygn. akt C-118/22

Pewien mężczyzna w Bułgarii został wpisany do rejestru policyjnego w ramach dochodzenia w sprawie złożenia fałszywych zeznań. Ostatecznie uznano go za winnego tego przestępstwa i skazano na karę roku ograniczenia wolności. Po odbyciu kary mężczyzna skorzystał z zatarcia skazania, a potem wniósł o wykreślenie jego danych z rejestru policyjnego.

Zgodnie z prawem bułgarskim dane skazanych przechowywane w policyjnym rejestrze, mogą być przetwarzane przez organy, które mają do nich dostęp, bez ograniczenia czasowego innego niż śmierć osoby, której dane dotyczą. Sąd bułgarski oddalił wniosek wskazując, że prawomocny wyrok skazujący, nawet po zatarciu skazania, nie jest podstawą wykreślenia wpisu w rejestrze policyjnym.

Pozostało 80% artykułu
Podatki
Skarbówka zażądała 240 tys. zł podatku od odwołanej darowizny. Jest wyrok NSA
Prawo w Polsce
Jest apel do premiera Tuska o usunięcie "pomnika rządów populistycznej władzy"
Edukacja i wychowanie
Ferie zimowe 2025 później niż zazwyczaj. Oto terminy dla wszystkich województw
Praca, Emerytury i renty
Ile trzeba zarabiać, żeby na konto trafiło 5000 zł
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Prawo karne
Rząd zmniejsza liczbę więźniów. Będzie 20 tys. wakatów w celach