Inflacyjny szok na koniec roku. GUS podał najnowsze dane

Jak obliczył wstępnie GUS (szczegółowe dane poda w połowie miesiąca), wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI) wzrósł w grudniu o 6,1 proc. rok do roku po zwyżkach o 6,6 proc. w październiku i listopadzie. Ankietowani przez „Parkiet” ekonomiści przeciętnie szacowali, że inflacja wyhamowała tylko nieznacznie, do 6,5 proc. rocznie. Spośród 22 uczestników (zespołów analitycznych i indywidualnych ekonomistów) tej ankiety tylko trzech liczyło się z wynikiem na poziomie 6,2 proc. lub niższym.

W stosunku do poprzedniego miesiąca CPI wzrósł w grudniu o 0,1 proc. po zwyżce o 0,7 proc. w listopadzie.

Do wyhamowania inflacji w największym stopniu przyczynił się wolniejszy wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych. Towary z tej kategorii podrożały w grudniu o 5,9 proc. rok do roku, najmniej od października 2021 r., po 7,3 proc. w listopadzie. W stosunku do poprzedniego miesiąca podrożały o 0,2 proc. – mniej niż zakładała większość ekonomistów.

W grudniu przyspieszył też spadek cen na stacjach benzynowych. Paliwa do prywatnych środków transportu potaniały o 6 proc. rok do roku po 5,7 proc. w listopadzie. W porównaniu do poprzedniego miesiąca ceny paliw zmalały o 1,8 proc.

Spadek inflacji dzięki niższym cenom gazu, prądu i opału

Spadek inflacji ograniczył natomiast wzrost cen nośników energii o 9,8 proc. rok do roku po zwyżce o 7,9 proc. w listopadzie. W ujęciu miesiąc do miesiąca nośniki energii (gaz, prąd, opał) potaniały jednak o 0,3 proc.

Na podstawie piątkowych danych GUS ekonomiści szacują, że tzw. inflacja bazowa, która nie obejmuje cen żywności, paliw i energii, wyhamowała w grudniu do 6,8-7 proc. rok do roku z 7,3 proc. w listopadzie. Co znamienne, szacunki te nie różnią się od tych formułowanych przed wstępnymi danymi o CPI, choć te okazały się niespodzianką. To potwierdza, że ekonomistów zaskoczyły głównie ceny żywności.

W całym 2023 r. inflacja wynosiła średnio 11,6 proc. po 14,3 proc. w 2022 r. Ekonomiści zgodnie oceniają, że w 2024 r. będzie średnio jeszcze niższa. Uczestnicy noworocznej ankiety „Parkietu” przeciętnie prognozowali, że CPI będzie rósł w tempie 5,3 proc., a więc nawet wolniej niż w grudniu. Z drugiej strony, wiele scenariuszy zakłada U-kształtny przebieg inflacji. O ile na przełomie I i II kwartału, dzięki wysokiej bazie odniesienia sprzed roku, inflacja może znaleźć się w okolicy 3 proc. rok do roku, o tyle później prawdopodobnie znów wzrośnie.

Czytaj więcej

Gospodarka

Polska gospodarka może w 2024 roku błyszczeć na tle strefy euro

To będzie rok skokowego wzrostu dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych. Odbicie konsumpcji rozpędzi polską gospodarkę pomimo słabej koniunktury u partnerów handlowych.

Inflacje napędzi wzrost płac

- Według nas na przełomie I i II kwartału inflacja osiągnie dołek w okolicy 3 proc., a więc już w szeroko definiowanym celu inflacyjnym (2,5 proc. +/- 1 pkt proc. – red.). Ale potem, jak oczekujemy, będzie się odbudowywała, na koniec 2024 r. znajdzie się między 4 a 5 proc. Wychodzi nam, że średnio w 2024 r. inflacja wyniesie nieco poniżej 5 proc. W porównaniu to 2023 r., gdy przeciętna inflacja wyniosła 11,5 proc., to bardzo duża zmiana, ale wciąż nie można powiedzieć, że w procesach inflacyjnych wszystko już jest w porządku. Nasza prognoza na 2025 r. na razie nie jest niższa od prognozy na 2024 r. Wciąż będziemy się więc mierzyli z inflacją wyraźnie powyżej celu NBP – tłumaczyła kilka dni temu na antenie Parkiet TV Marta Petka-Zagajewska, dyrektorka biura analiz makroekonomicznych w PKO BP.