Do tej pory obywatele Białorusi legitymujący się Kartą Polaka otrzymywali wizę oznaczoną w naklejce wizowej numerem 18. Przez to reżim mógł ich łatwo zidentyfikować, a w konsekwencji – represjonować.
– Wystarczy raz przekroczyć granicę na podstawie takiej wizy, by znaleźć się na celowniku władzy. Reżim tworzy bazy osób z Kartą Polaka. Takie osoby mogą mieć chociażby nieprzyjemności w pracy, zwłaszcza jeśli pracują w sektorze publicznym, np. w oświacie czy na uczelni. Polska mniejszość narodowa stanowi zagrożenie dla reżimu – komentuje Anna Matsiyeuskaya, ekspertka z kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr, Co-head of Eastern Desk. I podkreśla, że zmiany idą w dobrym kierunku. Osoby z Kartą będą mogły korzystać z uprawnień w Polsce, ale bez ryzyka ujawnienia tego faktu wobec władz białoruskich.
Zmiany przewiduje projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wiz dla cudzoziemców. Stanowi on reakcję na wzrost intensywności działań represyjnych białoruskich organów władzy publicznej wobec obywateli Republiki Białorusi, którzy są posiadaczami Kart Polaka. Po zmianach w naklejce wizowej będzie im przyporządkowany numer 23. Takie wizy są wydawane m.in. uczestnikom programu „Poland Business Harbour”, członkom ich rodzin, a także podróżującym w innych celach nienazwanych w rozporządzeniu.
Do wniosków złożonych i nierozpatrzonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia będzie stosowało się nowe przepisy.
Nie wszyscy cudzoziemcy, którzy są posiadaczami Kart Polaka, są objęci obowiązkiem wizowym. Na przykład obywatele Mołdawii, którzy posiadają biometryczne dokumenty podróży, mogą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przebywać bez konieczności posiadania wiz w wymiarze do 90 dni w okresie 180 dni, i w czasie takich pobytów również realizować uprawnienia wynikające z posiadania Kart Polaka.