Wysoka inflacja pogłębiła w Polsce lukę płacową

Do 17,6 proc. zwiększyła się w ubiegłym roku na korzyść mężczyzn różnica w przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu. To o 3 pkt więcej niż w 2020 r.

Publikacja: 17.10.2023 03:00

Kobiety wciąż zarabiają mniej od mężczyzn, na tych samych stanowiskach

Kobiety wciąż zarabiają mniej od mężczyzn, na tych samych stanowiskach

Foto: Adobe Stock

Finanse i ubezpieczenia, pozostałe usługi oraz ICT (informacja i komunikacja) to trzy sektory, w których przewaga płacowa mężczyzn jest w Polsce największa. Ich przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto jest tam o ponad jedną trzecią wyższe od wynagrodzenia kobiet – wynika z najnowszego opracowania GUS dotyczącego struktury wynagrodzeń według zawodów.

Raport, który bazuje na danych z października 2022 r., dowodzi, że przewaga płacowa mężczyzn jest widoczna niemal w każdej z dużych grup zawodowych (poza rolnictwem i leśnictwem, gdzie mediana wynagrodzenia jest wyższa u kobiet ). W finansach i ubezpieczeniach różnica na korzyść mężczyzn sięga 39 proc., w pozostałych usługach –38 proc., zaś w ICT – 34 proc.

Jak dowodzą dane GUS, ta przewaga nie zmniejszyła się, a wzrosła w ciągu ostatnich dwóch lat. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto Polaków (7,6 tys. zł) było w październiku minionego roku o 17,6 proc. wyższe od mediany miesięcznej płacy Polek (6,4 tys. zł). Ta różnica, czyli nieskorygowana luka płacowa, była więc prawie o 3 pkt proc. większa niż w poprzedniej edycji badania, dwa lata wcześniej, gdy wynosiła 14,6 proc. Podobnie jest w przypadku przeciętnego godzinowego wynagrodzenia, które u mężczyzn było jesienią ub.r. wyższe o 12,1 proc. od przeciętnego godzinowego wynagrodzenia kobiet, podczas gdy w 2020 r. ta różnica wnosiła 8,9 proc.

Czytaj więcej

To nie są drobne różnice. Nowe badanie pokazało, jak luka płacowa dotyka kobiety na wysokich stanowiskach

Do zwiększenia nierówności płacowych mogła przyczynić się pandemia, która nie tylko zwiększyła obowiązki domowe kobiet, ale i podbiła inflację. – Luki płacowe pogłębiają się w okresach wysokiej inflacji, gdy wynagrodzenia w „męskich” zawodach rosną szybciej – przypomina Krzysztof Gugała, dyrektor w firmie doradczej WTW. Zaznacza jednocześnie, że nieskorygowana luka płacowa, która porównuje wynagrodzenia wszystkich kobiet i mężczyzn, informuje raczej o strukturze zatrudnienia niż o prawdziwych nierównościach płac ze względu na płeć. – Jej wysokość zależy głównie od tego, gdzie w strukturze firmy i na jakich stanowiskach pracują kobiety, a gdzie mężczyźni – tłumaczy Gugała.

Dlatego też zarówno WTW, jak też badacze analizujący różnice płac ze względu na płeć skupiają się na skorygowanej luce płacowej, która bierze pod uwagę znacznie więcej czynników, w tym kategorie stanowisk, kwalifikacje, staż i jakość pracy. Nie bez powodu – przyjęta w czerwcu tego roku unijna dyrektywa o równości i przejrzystości wynagrodzeń (którą mamy wdrożyć do czerwca 2026 r.) nakłada na firmy obowiązek upubliczniania danych związanych z luką płacową dla każdej z kategorii stanowisk, przy czym firmy powyżej 250 pracowników będą musiały robić to co roku, a mniejsze (od 100 osób) co trzy lata.

Czytaj więcej

Regulacje pomogą zasypać lukę płac

Jak przypomina Iga Magda, wiceprezeska Instytutu Badań Strukturalnych, kobiety częściej pracują w niżej płatnych zawodach i sektorach (edukacja, zdrowie), a rzadziej w tych wysokopłatnych (jak sektor finansowy). Widać to w badaniu GUS: największe różnice w wysokości przeciętnego wynagrodzenia na korzyść mężczyzn występują m.in. wśród specjalistów (31 proc.) i menedżerów (29 proc.)

Istotną rolę odgrywa też macierzyństwo: kobiety częściej korzystają z urlopów macierzyńskich i rodzicielskich, co przekłada się na przerwy w życiu zawodowym.

Finanse i ubezpieczenia, pozostałe usługi oraz ICT (informacja i komunikacja) to trzy sektory, w których przewaga płacowa mężczyzn jest w Polsce największa. Ich przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto jest tam o ponad jedną trzecią wyższe od wynagrodzenia kobiet – wynika z najnowszego opracowania GUS dotyczącego struktury wynagrodzeń według zawodów.

Raport, który bazuje na danych z października 2022 r., dowodzi, że przewaga płacowa mężczyzn jest widoczna niemal w każdej z dużych grup zawodowych (poza rolnictwem i leśnictwem, gdzie mediana wynagrodzenia jest wyższa u kobiet ). W finansach i ubezpieczeniach różnica na korzyść mężczyzn sięga 39 proc., w pozostałych usługach –38 proc., zaś w ICT – 34 proc.

Pozostało 81% artykułu
Wynagrodzenia
Najbardziej zadowoleni z zarobków są mężczyźni, a wśród kobiet – przedsiębiorczynie
Wynagrodzenia
Spada tempo wzrostu wynagrodzeń w polskiej gospodarce. Są świeże dane GUS
Wynagrodzenia
Nadchodzą zmiany w płacy minimalnej. Polska musi się dostosować do unijnych wymagań
Wynagrodzenia
Polacy na szarym końcu pod względem zarobków w Unii Europejskiej. Nowe dane Eurostatu
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Wynagrodzenia
Odcięcie premii zmniejszyło różnicę między medianą wynagrodzeń a średnią płacą