Nowoczesne lotnisko i szybka kolej

Materiał powstał we współpracy z CPK

Spółka Centralny Port Komunikacyjny planuje rozpoczęcie prac budowlanych przed końcem 2023 r. Wcześniej musi przygotować, m.in. przy udziale doradcy strategicznego, masterplan dla tej inwestycji.

Doradca strategiczny

– Ponieważ Polska nie realizowała dotychczas inwestycji o tej skali, spółka CPK postanowiła skorzystać z doświadczeń międzynarodowych, angażując do projektu kompetencje i zasoby zarządców najlepiej zorganizowanych lotnisk świata – wyjaśnia pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała.

W celu wyboru doradcy strategicznego w czerwcu rozpoczęły się w ramach dialogu konkurencyjnego rozmowy z lotniskami: Incheon w Seulu i Narita w Tokio. Rozmowy dotyczyły szczegółowych zagadnień, m.in. zakresu i warunków potencjalnej współpracy podczas etapu planowania i projektowania Portu Lotniczego Solidarność, który w pierwszym etapie będzie w stanie obsłużyć do 45 mln pasażerów i ma być dobrze skomunikowany z siecią kolejową, m.in. z planowaną linią dużych prędkości Warszawa–Łódź–Wrocław.

Porty lotnicze Incheon i Narita mają bogate doświadczenie w działalności doradczej w różnych częściach świata. Spółka zarządzająca portem w Seulu współuczestniczyła w realizacji inwestycji lotniskowych w ponad 20 miejscach świata, m.in. w Turcji, Indonezji i Kuwejcie. Przedstawiciele lotniska w Tokio brali udział w projektach tego typu, m.in. w Tajlandii, Wietnamie i na Filipinach. Incheon obsłużył w ubiegłym roku 71 mln pasażerów, natomiast Narita 44 mln w 2019 r. Obydwa porty lotnicze są też świetnie skomunikowane z miastami, w których są położone, dzięki połączeniom kolejowym, co w przypadku CPK ma również bardzo duże znaczenie.

– Do roli doradcy strategicznego CPK poszukujemy zarządcy globalnego hubu z doświadczeniem w projektach międzynarodowych związanych z planowaniem, budową i zarządzaniem dużym lotniskiem przesiadkowym, również w zakresie transportu cargo. Zakładamy, że wybór doradcy strategicznego i podpisanie umowy nastąpi na przełomie III i IV kw. tego roku. Na razie podpiszemy umowę na okres do trzech lat, czyli będzie dotyczyła etapów planowania i projektowania inwestycji lotniskowej – opisuje Mikołaj Wild, prezes spółki CPK. – W przyszłości doradca może zostać długoterminowym partnerem strategicznym. Takie zaangażowanie oznaczałoby zaś szeroko zakrojoną współpracę nie tylko na poziomie transferu wiedzy, ale też inwestycyjnym i gospodarczym. To właśnie dlatego rozmowy z potencjalnymi partnerami prowadzone są równolegle na dwóch poziomach: biznesowym i międzyrządowym – dodaje.

Chociaż orientacyjne położenie CPK jest już znane, to właśnie w trakcie tworzenia masterplanu zostanie określona bardziej szczegółowa lokalizacja obszaru inwestycji. Ma to nastąpić już w pierwszej połowie 2021 r. – Masterplan będzie podlegał odbiorom cząstkowym i będzie poddawany konsultacjom z samorządem. Zakładamy, że masterplan w wersji finalnej powinien być gotowy na początku 2022 r. – przewiduje Konrad Majszyk, rzecznik CPK.

Pierwsze linie kolejowe

Na początku czerwca spółka CPK przedstawiła już plan inwestycji kolejowych CPK na lata 2020–2034. Program inwestycyjny CPK zakłada budowę sieci nowych linii kolejowych, w tym kolei dużych prędkości, które połączą większość regionów Polski z Warszawą i planowanym CPK w czasie do 2,5 godz.

Prace przygotowawcze ruszają już w tym roku dla pięciu linii kolejowych o łącznej długości 563 km:

1. Warszawa–CPK–Łódź–Sieradz–Wrocław–Wałbrzych–granica z Czechami

2. Ostrołęka–Łomża

3. Trawniki–Krasnystaw–Zamość

4. Łętownia–Rzeszów

5. Chybie–Jastrzębie Zdrój–Godów–granica państwa

Inwestycje te będą przygotowywane w pierwszej kolejności, żeby rozpocząć roboty przed końcem 2023 r. Harmonogram zakłada, że wtedy powinny trwać: roboty ziemne i budowlane (w zakresie wybranych branż), prace nad usuwaniem kolizji z infrastrukturą podziemną i przygotowywanie terenu do robót zasadniczych.

Celem spółki CPK na najbliższe miesiące będzie przedstawienie dla wybranych linii rozwiązań technicznych, np. przeprowadzenie nowych linii kolejowych przez wytypowane obszary na estakadach lub w tunelach. W tym roku mają rozpocząć się pierwsze inwentaryzacje przyrodnicze, które będą stanowiły podstawę do wdrożenia procedury oceny oddziaływania inwestycji na środowisko.

– Niektóre duże miasta, takie jak Jastrzębie-Zdrój i Łomża, są dziś pozbawione połączeń kolejowych. Inwestycje kolejowe CPK, które zakładają walkę z wykluczeniem transportowym, są niepowtarzalną szansą na to, żeby przywrócić wreszcie kolej do wielu regionów w Polsce – mówi Piotr Malepszak, członek zarządu CPK ds. inwestycji kolejowych.

Na plan inwestycji kolejowych CPK składa się w sumie 12 tras kolejowych, w tym 10 tzw. szprych prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i CPK. Łącznie to 30 zadań inwestycyjnych i 1789 km nowych linii kolejowych, których inwestorem jest spółka CPK i które mają zostać zrealizowane do końca 2034 r.

CPK to gospodarcza lokomotywa

Koncepcja przygotowania i budowy Portu Lotniczego Solidarność przewiduje, że dzięki CPK powstanie łącznie prawie 150 tys. miejsc pracy, w tym ok. 40 tys. związanych bezpośrednio z funkcjonowaniem węzła przesiadkowego, a kolejne 110 tys. w ramach sektorów gospodarki powiązanych z portem, np. w branży logistycznej, turystycznej, hotelowej, deweloperskiej, handlu i usługach.

Branża lotniskowa jest dużym bodźcem dla rynku pracy. Według szacunków inwestora podczas budowy nowego terminalu na lotnisku Changi w Singapurze w szczytowym momencie zatrudnionych będzie ok. 20 tys. osób. Wraz z uruchomieniem lotniska Barajas w Madrycie przybyło aż 300 tys. miejsc pracy (bezpośrednio i w branżach powiązanych), a Port Lotniczy de Gaulle'a w Paryżu na tej samej zasadzie przyczynił się do utworzenia prawie 200 tys. miejsc pracy.

CPK a koronawirus

Paradoksalnie to właśnie trwająca na świecie pandemia Covid-19 przyczyni się do tego, że CPK będzie wyjątkowym, bo spełniającym najwyższe standardy sanitarno-epidemiologiczne, portem lotniczym w Europie.

Tzw. inwestycja greenfield, czyli planowana od podstaw, ma gigantyczną przewagę nad lotniskami, które powstawały dekady temu, kiedy nie myślano jeszcze dużo o zagrożeniach epidemiologicznych.

Program Wieloletni i szybsze wykupy ziemi

Program Wieloletni to kluczowy dokument, który określi zasady finansowania CPK w kolejnych latach.

– Program Wieloletni jest już na ostatnim etapie uzgodnień rządowych. Zakładamy, że w ciągu najbliższych tygodni zajmie się nim Rada Ministrów. Dokument zapewni finansowanie prac przygotowawczych dla inwestycji w nowe lotnisko przesiadkowe, nowe linie kolejowe i inwestycje komplementarne – zapowiada Mikołaj Wild. – W terminie około miesiąca po przyjęciu programu zaprezentujemy nasze rekomendacje zapisów w specustawie dotyczące mieszkańców.

Jednocześnie trwają prace nad nowelizacją ustawy o CPK, która umożliwi m.in. przyspieszenie wielu procedur, np. potrzebnych do wydania decyzji i uzyskiwania pozwoleń, oraz rozpoczęcie dobrowolnych wykupów gruntów pod budowę CPK już w IV kw. tego roku.

- Materiał powstał we współpracy z CPK