Jak zwalczyć polaryzację wśród Polaków? Wawrzyniec Smoczyński: W dialogu

Warto spotkać kogoś spoza bańki – mówi Wawrzyniec Smoczyński, prezes Fundacji Nowej Wspólnoty.

Publikacja: 23.02.2024 03:00

Wawrzyniec Smoczyński

Wawrzyniec Smoczyński

Foto: PAP, Bartłomiej Zborowski

Czym jest projekt „Polska Rozmawia”?

To jest projekt, w którym zapraszamy ludzi z całej Polski, by porozmawiali online z osobą o odmiennych poglądach. Do wczoraj na takie rozmowy jeden na jeden zapisało się już tysiąc osób. My jako Fundacja przekonujemy, że warto spotkać kogoś spoza własnej bańki. Że przyczynia się to do obniżenia polaryzacji, napięcia na tle światopoglądowym. I że to ciekawe i interesujące porozmawiać z kimś, kto myśli inaczej niż ja.

Dlaczego to rozmowy online?

Ze względów bezpieczeństwa proponujemy, aby te rozmowy były zdalne. My zapraszamy do wzięcia udziału w tym projekcie i dobieramy w pary osoby o odmiennych poglądach – samo spotkanie jest już w gestii uczestników.

Czytaj więcej

Zaorać przeciwnika politycznego – jak polityka tożsamości zmienia zasady gry

To pierwsza edycja tego projektu?

Pierwsza, która dotyczy poglądów na tematy krajowe. W edycjach, które miały miejsce w innych krajach, wzięło już udział blisko 300 tysięcy osób. Wyniki są ciekawe, również na poziomie międzyludzkim – uczestnicy byli zaskoczeni, jak ciekawe i inspirujące są te rozmowy. Ten projekt daje nadzieję na wyjście z głębokich podziałów, które są plagą różnych krajów.

Polaryzacja to temat uniwersalny. Co będzie efektem tego projektu? Będą relacje z tych rozmów?

Tak. Fundacja, którą kieruję, zajmuje się szukaniem różnych sposobów na przełamywanie polaryzacji. To nasz czwarty projekt. Nie będziemy jako Fundacja obecni przy tych rozmowach, natomiast przeprowadzimy badanie ewaluacyjne i wywiady pogłębione z osobami, które wzięły w nich udział. Powstanie raport, który nam powie, o czym uczestnicy projektu rozmawiali, jakie to było dla nich doświadczenie, jak przebiegły te rozmowy – czy były fajne, trudne – i co można z tego wynieść dla innych programów o być może większej skali.

Tematy rozmów proponuje Fundacja?

Niczego nie chcemy narzucać. Część osób będzie rozmawiać na tematy, o które pytamy przy rejestracji do udziału w projekcie. Jeśli ktoś chce zapisać się na rozmowę, to może to zrobić poprzez stronę PolskaRozmawia.pl. Wystarczy wypełnić krótką ankietę o poglądach, zajmuje to półtorej minuty. Pytania dotyczą różnych rzeczy: m.in. migracji, Kościoła, dumy z polskości, aborcji. Na podstawie odpowiedzi algorytm dobiera nam osobę, która na te same kwestie odpowiedziała inaczej niż my. Gdy uczestnik zostanie z kimś połączony, dostanie informację o tym, gdzie były różnice zdań. To jest punkt wyjścia do rozmów.

Można zapytać szerzej, z czego pana zdaniem wynika ta polaryzacja?

Moim zdaniem są trzy główne powody. Pierwszy, specyficzny dla Polski, to dziedzictwo transformacji 1989 roku. Komunizm skończył się 35 lat temu, ale my w pewien sposób dziedziczymy między pokoleniami poczucie, czy nasza rodzina, nasze środowisko, miasto rodzinne zyskało na przemianach 1989 roku, czy też na nich straciło. To jedno źródło polaryzacji. Drugie jest nasilone w całej Europie: to poczucie życia w ciągłym kryzysie. Od ponad dekady mamy kaskadę różnych kryzysów: gospodarczych, migracyjnych, politycznych, klimatycznych i militarnych – wojna w Ukrainie. Trzecie źródło ma charakter globalny: to media społecznościowe. One są istotne jako ten czynnik, który rozkręcił podziały – podlał te narastające różnice silnymi emocjami. To jest koktajl, który odpowiada za polaryzację. Podziały będą – pytanie, jak sobie z nimi radzimy. Niestety z góry idzie zły przykład. To politycy znormalizowali agresję, traktowanie ludzi bez szacunku, wyostrzanie różnic. To przeniosło się do życia społecznego i rodzinnego – polaryzację mamy też w domach. „Polska Rozmawia” to przykład, który idzie od dołu. Uczestnicząc w projekcie, pokazujemy sobie nawzajem, że potrafimy ze sobą rozmawiać.

Czym jest projekt „Polska Rozmawia”?

To jest projekt, w którym zapraszamy ludzi z całej Polski, by porozmawiali online z osobą o odmiennych poglądach. Do wczoraj na takie rozmowy jeden na jeden zapisało się już tysiąc osób. My jako Fundacja przekonujemy, że warto spotkać kogoś spoza własnej bańki. Że przyczynia się to do obniżenia polaryzacji, napięcia na tle światopoglądowym. I że to ciekawe i interesujące porozmawiać z kimś, kto myśli inaczej niż ja.

Pozostało 87% artykułu
Społeczeństwo
Co 16. dziecko, które rodzi się w Polsce, jest cudzoziemcem. Chodzi o komfort życia?
Społeczeństwo
Niemcy: Polka i jej syn z zarzutami za przemyt migrantów
Społeczeństwo
Młody kierowca upilnuje 17-latka na drodze? Wątpliwe, sam lubi przycisnąć gaz
Społeczeństwo
Czy oprawcy z KL Dachau wciąż żyją? IPN zakończył śledztwo
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Społeczeństwo
Załamanie pogody: W tych miejscach dziś i jutro spadnie śnieg. IMGW ostrzega