Rada gminy może w ramach przysługującego jej władztwa planistycznego wpływać na miejscową przedsiębiorczość, określając w planie lokalizację poszczególnych funkcji usługowych i produkcyjnych. Dotyczy to każdego rodzaju działalności gospodarczej, nie tylko tej poddanej szczególnej regulacji ustawowej (jak chociażby tzw. wielkopowierzchniowe obiekty handlowe). Korzystanie przez gminę z przysługującego jej władztwa limitowane jest jednak przez wiele czynników określonych w art. 1 ust. 2 i 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.), m.in. prawo własności. Z drugiej strony prawo to kształtowane jest przez ustalenia planu miejscowego (art. 6 ust. 1 u.p.z.p. i art. 140 k.c.), który jako akt o charakterze rzeczowym nadaje status prawny określonej nieruchomości (wyrok SN z 21 stycznia 2010 r., sygn. I CSK 210/09). Po wejściu w życie planu miejscowego możliwe jest kwestionowanie jego ustaleń, wymaga to jednak wykazania istotnego naruszenia zasad lub trybu sporządzania tego aktu prawa. Zgodzić się należy z wyrokiem WSA , że zróżnicowanie w planie miejscowym przeznaczenia terenów, nawet przy jednej ulicy czy sąsiadujących ze sobą, samo w sobie nie stanowi o naruszeniu zasady równości. Istotne są kryteria i motywy wprowadzenia takiego zróżnicowania.
Czytaj także: Nadzorowi podlega działalność gminna, a nie organów gminy
Na tle stanu faktycznego tego wyroku warto przypomnieć, że nabywanie nieruchomości objętej obowiązującym planem miejscowym wymaga przeprowadzenia badania due diligence również pod kątem wymogów i ograniczeń planu określających rodzaj działalności możliwej do prowadzenia na danym terenie. Z kolei prowadzenie działalności niezgodnej z funkcją terenu określoną w planie miejscowym daje podstawę do wdrożenia sankcji mających na celu doprowadzenie do stanu zgodności z prawem, w tym prawem miejscowym, i to nie tylko w przypadku realizacji zabudowy niezgodnej z planem.
(wyrok NSA z 15 lutego 2018 r., II OSK 1028/16 i powołane tam orzecznictwo).
Autor jest adwokatem i partnerem w Kancelarii ECh&W
