Ars Electronica – wizje i żarty

W instalacji Verhaest grupa postaci - członków rodziny - zebrała się przy stole i próbuje dzielić się emocjami i refleksjami po samobójczej śmierci ojca. Jednak nie potrafią nawiązać porozumienia i komunikują się między sobą tylko zdawkowymi zdaniami, jakby pogrążając w „martwym czasie". Część bohaterów wygląda współcześnie, a część jest wystylizowana na postacie z obrazów starych mistrzów (w stylu Cranacha Starszego). Praca ta z jednej strony mówi o powierzchowności naszych współczesnych relacji, braku uwagi i niemożności autentycznego porozumienia, z drugiej o uniwersalnych problemach przemijania (podkreślanych malarskimi symbolami, np. trzepoczącymi skrzydłami motyla i pojawiającymi się innymi owadami, jak w niderlandzkich martwych naturach z owocami i kwiatami są znakiem vanitas). Jury przyznając Alex Verhaest Grand Prix Golden Nica w kategorii Animacja komputerowa doceniło w jej pracy połączenie współczesnej technologii, ponadczasowości przekazu i piękno obrazu.

A jednocześnie uhonorowało nagrodą Golden Nica początkującego austriackiego artystę Gabriela Radwana, który używając bardzo prostych środków, zrealizował poetycką rysunkowo-filmową animację „Inside& Between" (w kategorii u19 –Create Your World, przeznaczonej dla startujących młodych do lat 19), inspirowaną muzyką z albumu „The Wall" Pink Floyd. Powstające na naszych oczach grafitowe rysunki pokazują artystę pochłoniętego pracą i tak głęboko zanurzonego w świecie iluzji, że kompletnie zapomina o otaczającym świecie. Jednocześnie w Linzu w przestrzeni „Cyber Arts" można spotkać światowe sławy, np. Jeffreya Shawa, pioniera eksperymentów z cyfrowymi obrazami, uhonorowanego także nagrodą, który osobiście prezentuje tu ponad 130 swoich wizualnych prac.

Przestrzenna instalacja „Chijkinkutsu" Japończyka Nelo Akamtsu (Grand Prix w kategorii Digital Musics&Sound Art) tworzy szczególną przestrzeń medytacyjną. Pod ścianami dużej sali stoją na półkach różnej wielkości szklane naczynia wypełnione wodą, na powierzchni której dryfują metalowe igły do szycia. Autor wykorzystując zjawisko geomegnetyzmu (stosowanego także w smartfonach) wprawia je w ruch. Subtelne dźwięki poruszających się igieł na wodzie rezonują poprzez szkło i tworzą delikatną muzyczną kompozycję, przenoszącą nas w inny wymiar rzeczywistości

Dwaj amerykańscy twórcy Courtney Brown i Shariff Razzaque, startujący w tej samej kategorii stworzyli z kolei dźwiękową rzeźbę „Rawr! A Study of Sonic Sculls" ryczącą głosem dinozaura. Wykorzystując badania naukowe, artyści odtworzyli głowę dinozaura – dokładnie hadrosaura lambeosaurusa, który dorastał do 7-12 metrów i miał wyjątkowo dużą czaszkę. Model jego głowy potraktowali jako instrumentu muzyczny. Dźwięk inicjują sami zwiedzający dmuchając w rodzaj gwizdka, a budowa krtani i kości czaszki modelowego „dinozaura" wzmaga efekt, bez użycia sztucznych syntezatorów. Twórcy twierdzą, że nie tylko „odzyskali" głos wymarłego gatunku, ale również umożliwiają nam w tym eksperymencie spotęgowania wewnętrznych sił. Chętnych do udziału - nie brakuje.

Artystyczno-naukowe aspekty prac, pokazywanych na CyberArts, miewają też żartobliwą stronę, jak choćby „erotyczne zabawki" , przyspieszające wzrost roślin, demonstrowane przez międzynarodową grupę artystów Pei-Ying Lin, Spela Petric, Dimitriosa Stamatisa i Jasminę Weiss. Albo filiżanek Agnes Meyer Brandis, w których można zaparzyć herbatę, wykorzystując tajemnicze zjawiska.

Współczesna sztuka mediów ma wiele wymiarów, można w niej m.in. tworzyć interaktywne instalacje lub obiekty, filmy i animacje komputerowe, komponować muzykę elektroniczną. Zainteresowanych nią nie brakuje, chociaż najlepsze dzieła powstają, gdy nie chodzi tylko epatowanie nowymi zdobyczami nauki i technologii. Artysta bez wyobraźni własnej wizji nie istnieje.