W obliczu pogorszenia naszego otoczenia strategicznego, powrotu wojny w Europie, głowy państw i szefowie rządów państw członkowskich Unii Europejskiej przyjęli w marcu 2022 r. „Strategiczny kompas” – pierwszą białą księgę dotyczącą europejskiej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. W świetle obecnej sytuacji we wschodnim sąsiedztwie UE szczególnie zasadne jest przyjęcie tak użytecznego dokumentu, który ponadto może być stosowany od razu. Jest to kolejny konkretny krok w kierunku wzmocnienia polityki bezpieczeństwa i obrony UE, potwierdzający ambicję naszych przywódców, by UE była zdolna do działania wszędzie tam, gdzie to konieczne.
Europejska spójność
Dziś, z okazji Dnia Europy, chcemy złożyć hołd ogromnemu wspólnemu wysiłkowi, który sprawił, że przyjęcie tego dokumentu stało się możliwe. „Strategiczny kompas” jest bowiem wynikiem prac prowadzonych od 2020 roku. Przyjęcie go jest nie tylko uwieńczeniem intensywnych konsultacji, ale przede wszystkim punktem wyjścia dla transformacji europejskiego bezpieczeństwa i obrony, do której państwa członkowskie zobowiązały się publicznie i na najwyższym szczeblu.
Kompas wyposaża UE w prawdziwą mapę drogową na następne dziesięć lat, określającą konkretne działania, które należy podjąć
Opiera się ona przede wszystkim na wspólnej analizie zagrożeń i słabych punktów, z którymi mierzą się Europejczycy. Ten krok, bezprecedensowy w historii Unii, przyczynia się do powstania wspólnej kultury strategicznej i wzmocnienia spójności europejskiej, której znaczenie pokazała wojna w Ukrainie.
W rezultacie „Kompas...” proponuje jasne kierunki strategiczne połączone z nowymi inicjatywami mającymi na celu wzmocnienie zdolności operacyjnych i przemysłowych nas, Europejczyków. Celem jest obrona naszych europejskich interesów i swobody działania wszędzie tam, gdzie to konieczne: na morzach i oceanach, w przestrzeni powietrznej, w egzosferze, w cyberprzestrzeni, w przestrzeni informacyjnej. Jest on dostosowany do aktualnego kontekstu powrotu polityki siłowej, osłabienia ram wielostronnych i architektury bezpieczeństwa. Podkreślono w nim, że niesprowokowana i nieuzasadniona agresja militarna Rosji na Ukrainę oraz inne wrogie działania sprawiają, że stanowi ona bezpośrednie i długoterminowe zagrożenie dla bezpieczeństwa Europy. Przypomina, że Chiny są dla Europejczyków zarówno partnerem do współpracy w pewnych obszarach, jak i konkurentem gospodarczym oraz rywalem systemowym.
