Owady wchodzą na talerze. Osiem gatunków insektów czeka na zezwolenie UE

W Polsce rynek rozwija się po cichu, eksperci mówią o szarej strefie owadów do spożycia dla ludzi. Wieści z Singapuru zwracają uwagę na branżę owadów, która jest traktowana jako obiecujące źródło białka, cenne i mniej obciążające środowisko niż produkcja zwierzęca.

Produkcja owadów to dwa odrębne sektory – na pasze dla zwierząt oraz dla ludzi. Polski producent owadów na pasze dla zwierząt wszedł dwa lata temu na rynek NewConnect, ale od tego czasu wymienił się cały zarząd, a sporą część pracowników przejął bułgarski konkurent.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Olej spożywczy w cysternach po chemikaliach. Afera w Chinach

Chińskie władze badają doniesienia mediów o przewożeniu oleju jadalnego w cysternach po chemikaliach bez czyszczenia zbiorników. Biuro komisji ds. bezpieczeństwa żywności obiecało surowo ukarać winnych.

Singapur sięga po świerszcze

Agencja Żywności Singapuru zatwierdziła 16 gatunków owadów jako żywność dla ludzi bądź zwierząt. Na talerze i do misek trafią świerszcze domowe, afrykańska szarańcza wędrowna, jedwabniki morwowe. Muszą jednak pochodzić z certyfikowanych hodowli, nie mogą być łapane w przyrodzie. Rynek czekał na tę decyzję od dwóch lat, bo tyle trwały konsultacje przepisów. Dopuszczono także import wszystkich owadów z listy.

Polska produkuje owady na pasze

Jedyny w Polsce producent owadów na pasze, spółka HiProMine, należała do europejskiej czołówki w branży produkcji owadów na pasze dla zwierząt. W lipcu 2022 r. weszła nawet na NewConnect, by pozyskać finansowanie na kolejne inwestycje. Rok później pozyskała 143 mln zł kredytu z BGK na budowę Centrum Genetycznego, które zostało uruchomione na początku roku. Pod koniec marca ruszył też nowy zakład w Karkoszowie.

Perspektywy wyglądają więc kwitnąco, ale jeden z byłych pracowników, z którym rozmawiała „Rzeczpospolita”, zauważa, że w ciągu ostatniego półtora odeszło z firmy wielu istotnych pracowników, od miesiąca jest też nowy prezes, a choć spółka się rozwija, to w tym roku akcje straciły ok. 30 proc. na wartości. Jej dzisiejsza wycena jest na poziomie zbliżonym do jej debiutu giełdowego.

Zmiana sposobu zarządzania spółką i wywołana tym wymiana kadry niechcący wzmocniły konkurencję, część zwolnionych pracowników została przejęta przez bułgarską spółkę Nasekomo. Do konkurencji Polaków w Europie zalicza się jeszcze francuski Ynsect oraz holenderski Protix.

Czytaj więcej

Przemysł spożywczy

Indykpol znowu zmieni właściciela. Po wyjściu z giełdy przejął go Drosed

Komisja Europejska zgodziła się, by jedną z największych firm drobiarskich w kraju przejął jej konkurent, firma Drosed, dziś należąca do francuskiej grupy LDC. Bruksela badała, czy przejęcie przez Francuzów polskiej spółki nie zagrozi konkurencji.

Na prośbę redakcji sytuację w spółce skomentował jej zarząd. – Firma HiProMine SA znajduje się w okresie intensywnego rozwoju ^– mówi prof. Damian Józefiak, jej współzałożyciel i członek zarządu. Zauważa, że nadal współpracuje z prof. Janem Mazurkiewiczem, kolejnym współzałożycielem, zaś „trzeci z członków ówczesnego zarządu zdecydował się na rozwój w ramach innych projektów”. – Rzeczywiście, niektórzy specjaliści rozpoczynający pracę w HiProMine również zdecydowali się na rozwój poza strukturami firmy, co jest zjawiskiem powszechnie występującym w wielu spółkach, jednocześnie od momentu debiutu zwiększyliśmy zatrudnienie ponaddziesięciokrotnie, pozyskując ekspertów z wielu dziedzin –odpowiedział Damian Józefiak. 

Szara strefa owadów

W Polsce można także kupić owady przeznaczone na żywność dla ludzi – mączniki jadalne, świerszcze, szarańczę, dowolnie, na słono, na słodko. Można dostać nawet… karmelowe lizaki z owadami czy chipsy. A jednak, zdaniem eksperta, większość tej żywności trafia na rynek w najlepszym razie dzięki naciąganiu przepisów albo kompletnie nielegalnie. Firma, by móc sprzedawać owady, musi uzyskać autoryzację w Europejskim Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Zezwolenie dostaje konkretna firma na dostarczanie na rynek konkretnych gatunków owadów.

– Owady mogą być wprowadzane po prostu bez zezwolenia. Na popularnych portalach aukcyjnych jest obecnych kilka marek, które na etykietach nie mają bezpośrednio odwołań do autoryzacji EFSA – mówi Jakub Urbaniak, były współzałożyciel HiProMine, dziś poza spółką. Jest jeszcze możliwość, że dochodzi do zjawiska „prania owadów”. – Ktoś kupuje niewielką ilość od legalnego producenta, a potem tych owadów w cudowny sposób przybywa – zauważa współzałożyciel HiProMine.