E-alkohol to żyła złota dla odważnych. Nikt nie pyta o dowód osobisty

Lista niewiadomych

Handel alkoholem, w sprzedaży w sklepach stacjonarnych jest mocno uregulowany i monitorowany, sklep musi mieć licencję, sprzedać można tylko osobie pełnoletniej, za sprzedaż dzieciom – grozi odpowiedzialność karna. - Sprzedaż alkoholu nieletnim jest przestępstwem. Dlatego gdy kontrolerzy Inspekcji Handlowej zauważą, że nastąpiła sprzedaż osobie nieletniej, zawiadamiają prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – informuje biuro prasowe Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Tymczasem handel wódką czy piwem w internecie - odsłania całą listę niewiadomych. Nie znane są nie tylko wyniki sprzedaży, jak opisaliśmy wyżej, nie ma także przepisów regulujących sprzedaż tym kanałem, ale też żadna z instytucji nie może tego kanału kontrolować. By wybrać alkohol, wsadzić go do wirtualnego koszyka, wprowadzić adres, przeklikać się do płatności – nigdzie nie musimy pokazać swoich prawdziwych danych osobowych, dokumentu tożsamości. O ile wiadomo, gdzie i kto sprzedaje alkohol np. w Warszawie – tu działa 3386 placówek, w których prowadzona jest sprzedaż napojów alkoholowych na wynos. To ile firm sprzedaje w internecie? Czarna magia. UOKiK - nie wie, choć nadzorowana przez nich Inspekcja Handlowa fizyczne sklepy z alkoholem – kontroluje. Do e-sklepów czy też ich kanałów e-commerce – nie ma jednak dostępu.

Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA) – rozkłada ręce. - Nie wiemy, ile firm sprzedaje alkohol przez internet – przyznaje Kama Dąbrowska, zastępca dyrektora PARPA. Przyznaje, że wyroki sądów są niejednoznaczne, raz NSA, we wspomnianej już sprawie o sygnaturze II GSK 2034/18 przyznał prawo do takiej sprzedaży, ale inne wyroki wskazywały na brak możliwości sprzedaży przez internę, chodzi o wyrok NSA z dnia 14 kwietnia 2011 r. (sygn. II GSK 431/10) lub wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu (sygn..akt. III SA/Wr 519/13). Słowa urzędów wskazują na bezradność. - Sytuacja jest trudna, bo ustawa nie zakazuje bezpośrednio sprzedaży przez internet. Zakaz ten wynika w naszej opinii pośrednio z pozostałych przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w szczególności z art. 18, 18[1] i 18[4], które wyznaczając zamknięty katalog zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych oraz z art. 9[6], który określa katalog punktów sprzedaży napojów alkoholowych oraz sposobu organizacji sprzedaży w tych punktach. - Przepisy nie przewidują sprzedaży napojów alkoholowych za pośrednictwem środków komunikowania się na odległość, zatem wydawane są zezwolenia tylko i wyłącznie dla sklepów stacjonarnych – przyznaje Wojciech Staszewski, wicerzecznik prasowy Warszawy. 

– Gdy otrzymamy zgłoszenie o stosowaniu takiej formy sprzedaży w konkretnym punkcie sprzedaży, dla którego wydano zezwolenia, wszczynane jest postępowanie o cofnięcie zezwolenia – informuje Staszewski. To jedyna forma reakcji, jakiej doszukała się Rzeczpospolita, inne urzędy nie informują o jakiejkolwiek reakcji na handel w internecie.

Szansa dla małych, za duże ryzyko dla dużych

Co ciekawe jednak, choć na sprzedaż w sieci rzuciły się małe sklepy, duzi producenci wódek obawiają się uruchomienia sprzedaży w internecie. - My w PPS jesteśmy bardziej ostrożni i oczekujemy konkretnego przepisu prawnego, który sprzedaż alkoholu przez internet by sankcjonował, na określonych zasadach zabezpieczających uniemożliwienie dostępu osobom niepełnoletnim – mówi redakcji Witold Włodarczyk, prezes Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy (ZP PPS). To także ten związek od lat lobbuje za uruchomieniem sprzedaży w internecie, ale sam miał zbyt wiele wątpliwości, by z tej furtki, otworzonej przez NSA, skorzystać. - Wyroki sądów się zmieniają w zależności od konkretnej sprawy i nie należy – w naszej opinii – opierać na nich strategii biznesowej. Odpowiednie przepisy w tym zakresie są bardzo oczekiwane przez branżę – zwłaszcza przez małych przedsiębiorców – np. rzemieślnicze destylarnie – mówi Włodarczyk. Podobne opinie przekazali redakcji inni najwięksi gracze na polskim rynku wódek. W trosce o uniknięcie ryzyka dla marki, czekają na przepisy.

Wspomniany już wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygnaturze akt II GSK 2034/18, który uruchomił sprzedaż alkoholu w internecie, dotyczył cofnięcia decyzji zezwalającej na sprzedaż alkoholu w sklepie monopolowym, z uwagi na prowadzenie sprzedaży alkoholu (wina) przez internet. Właściciel sklepu odwołał się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które podtrzymało decyzję. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który jednak uznał, że „sprzedaż przez internet” to nie dodatkowe miejsce, ale forma komunikacji przedsiębiorcy z klientami, czyli jeden ze sposobów sprzedaży w obecnych realiach. Zgodził się z tą ścieżką rozumowania NSA. Ten sąd uznał, ze ustawodawca w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie uregulował w ogóle kwestii formy zawierania umowy i nie wpisał tam wprost zakazu działalności przez internet. Dlatego kancelarie pracujące dla branży alkoholowej uznają, że „w świetle wyroku NSA sprzedaż alkoholu przez Internet jest dopuszczalna, jeżeli stanowi dodatkowy sposób komunikacji z klientem, a alkohol jest wysyłany ze sklepu/punktu, który ma zezwolenie na sprzedaż alkoholu”, jak poinformowała pewna kancelaria swojego klienta z branży alkoholi mocnych..