Osoba składająca wniosek o emeryturę w czerwcu otrzymuje niższe świadczenie niż ci, którzy wnieśli o to w pozostałych miesiącach. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, jest to nie do zaakceptowania z punktu widzenia konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego.
Zróżnicowanie zasad ustalania wysokości emerytury jest ściśle powiązane ze sposobem waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne i kapitału początkowego, stanowiących podstawę obliczenia emerytury. Złożenie wniosku o emeryturę (ustalenie jej wysokości) w czerwcu skutkuje niższym wymiarem emerytury w porównaniu z wnioskami złożonymi w pozostałych jedenastu miesiącach. W przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu danego roku, kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej nie podlega dodatkowym waloryzacjom kwartalnym, gdyż została już zwaloryzowana rocznie za poprzedni rok od dnia 1 czerwca roku, w którym został zgłoszony wniosek o emeryturę.
W odpowiedzi na pierwsze wystąpienie RPO resort pracy podzielił stanowisko Rzecznika o konieczności rozwiązania problemu korektą przepisów. W kolejnej odpowiedzi wskazano, że ostateczna decyzja w tej sprawie nie została jeszcze podjęta, ponieważ w dalszym ciągu poszukiwane jest rozwiązanie optymalne. Chodzi o likwidację negatywnych skutków przejścia na emeryturę w czerwcu, a zarazem - o neutralne znaczenie zmian dla osób przechodzących na emeryturę w pozostałych miesiącach.
W ostatniej odpowiedzi z 18 kwietnia 2019 r. wskazano, że Ministerstwo oczekuje na decyzje Zespołu ds. Programowania Prac Rządu w kwestii podjęcia prac legislacyjnych. Wskazano, że zainicjowano działania mające na celu zapewnienie ubezpieczonym rzetelnych informacji.
Rzecznik konsekwentnie podtrzymuje, że możliwa jest wykładnia pozwalająca, przy ustalaniu wysokości emerytury w czerwcu, na stosowanie regulacji odnoszącej się do pozostałych miesięcy II kwartału (kwiecień, maj). Z punktu widzenia konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego niemożliwe jest akceptowanie rozwiązania, które bez racjonalnego uzasadnienia prowadzi do obniżenia świadczeń emerytalnych.
