Powrót strat wojennych do Muzeum Zamkowego w Malborku

Witraż wraca do Malborka dzięki prywatnemu właścicielowi, który przed laty kupił go na warszawskim Kole (jak tam trafiła, nie wiadomo), a gdy usłyszał, że może pochodzić z Zamku, sam zadeklarował, że chce go przekazać Zamkowi w darze. Muzeum Zamkowe w Malborku przeprowadziło prace pozwalające zabytek zidentyfikować, a Departament Restytucji Dóbr Kultury MKiDN dołożył starań, by powrót dzieła sfinalizować.

Witraż z gwiazdą wrócił do Malborka

XIX -wieczna ornamentowa kwatera witrażowa w kształcie kwadratu z sześcioramienną gwiazda w centrum i motywem czwórliścia została zamówiona przez Zarząd Odbudowy Zamku w Malborku wraz z innymi kwaterami w 1884 roku. Należała do całej serii zamówionych witraży w Królewskim Instytucie Witrażownictwa w Charlottenburgu pod Berlinem.

Czytaj więcej

Historia Polski

Kierunek: Malbork

15 lipca 1410 roku to data niezwykła w historii Europy. Ta największa bitwa średniowiecza była ogromnym zwycięstwem polskiego rycerstwa, choć nasi litewscy sąsiedzi są przekonani, że bez ich udziału polskie chorągwie uległyby zakonnej potędze. Wynik tego starcia zmieniał rangę Królestwa Polskiego na arenie międzynarodowej i kończył długi okres bezsilnych sporów z zakonem przy arbitrażu papieskim.

Jego pierwotna lokalizacja to okno w ścianie północnej kościoła zamkowego w Malborku, pierwsze od strony zachodniej. Ale potem XIX-wieczne witraże w zamkowym kościele zastąpiono średniowiecznymi . A zdemontowane XIX-wieczne przekazano do kościoła św. Jana w Malborku. Odkryto tam niedawno drugą identyczną kwaterę w oknie, jak ta obecnie powracająca, co badaczom znacznie ułatwiło udowodnienie, że obie pochodzą z Zamku.

Prawdopodobnie jedna z kwater nie zmieściła się wówczas do żadnego z okien św. Jana i została w warsztacie wykonującym usługę.

Jest to trzecia kwatera witrażowa, która wróciła do Malborka w ostatnim czasie . W ubiegłym roku Muzeum Zamkowe w Malborku odzyskało dwie inne XIX-wieczne kwatery – z przedstawieniem Proroka Mojżesza oraz motywem ornamentalnym – również wykonane w Charlottenburgu dla kościoła Najświętszej Marii Panny na Zamku Wysokim w Malborku. Wszystkie trafiły do kolekcji witraży.

Odzyskana teraz kwatera wymaga konserwacji, przejdzie ją w przyszłym roku.

Skrzydło gotyckiego ołtarza

Z kolei drewniane skrzydło ołtarzowe z dawnego kościoła NMP jest zabytkiem gotyckim z około 1500 roku. Ołtarz wykonano do kaplicy w Ingeln w Dolnej Saksonii. W 1893 roku oba skrzydła ołtarza zostały zakupione do zamku w Malborku, do wnętrza kościoła NMP.

Gotyckie skrzydło ołtarzowe

Foto: Materiały prasowe

W górnym rzędzie figury przedstawiają św. Annę Samotrzeć, św. Wawrzyńca i św. Barbarę; w dolnym św. Marię Magdalenę, św. Katarzynę i biskupa. Tło za postaciami jest złote, a rama czerwona.

Po wojnie, w 1945, zabezpieczający zabytek konserwatorzy przewieźli go prawdopodobnie do Muzeum Miejskiego w Gdańsku, a stamtąd w nieznanych okolicznościach trafił do Kościoła św. Trójcy, skąd teraz powraca . Jego identyfikacja była stosunkowa prosta, bo w Malborku zachowały się zdjęcia archiwalne i kilka towarzyszących nastawie rzeźbiarskich figur.

Czytaj więcej

Archiwum

Atrakcyjni Krzyżacy

Mazurskie samorządy chcą lepiej wyeksponować pozostałości dawnych zakonnych warowni.

Aleksandra Siuciak, kierownik biblioteki Muzeum Zamkowego w Malborku, zajmująca się także projektem „Straty” mówi „Rzeczpospolitej” – Przed II wojna na Zamku było kilkadziesiąt obiektów zabytkowych: malarstwo, rzeźba, metalowe przedmioty, dwa ogromne księgozbiory, największe w Prusach Wschodnich i Zachodnich, z czego dotychczas odzyskaliśmy jakieś 20-30 procent. Część pochodzi od osób prywatnych, bo Zamek w Malborku zaraz po wojnie nie był dobrze chroniony. A te, które zabezpieczono, niejednokrotnie wywieziono do innych muzeów, m.in .trafiły do Muzeum Narodowego i Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. Jednak wiele z nich ciągle czeka na odkrycie. Projekt poszukiwania strat prowadzimy we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Kultury. Identyfikujemy je i wpisujemy do bazy strat wojennych MKiDN.

Otwarcie zabytkowych budynków gospodarczych na Przedzamczu

Dziś w Muzeum Zamkowego w Malborku odbędzie się także uroczystość otwarcia zabytkowych budynków gospodarczych na Przedzamczu Zamku po zakończeniu projektu przebudowy ze środków Programu Kultura (MF EOG) i budżetu państwa. W tej przestrzeni, odbudowanej z ruin w ciągu ostatnich trzech lat, ulokowano pracownie konserwatorskie, bibliotekę, archiwum, pracownię digitalizacji, Centrum Badań nad Dziedzictwem Pokrzyżackim, pracownie kulturalno-edukacyjne.