Noc Muzeów. Uczelniana kolekcja mistrzów

Obecnie nie ma drugiego miejsca w Warszawie, gdzie można by ich prace zobaczyć równocześnie. Jak znalazły się w Muzeum ASP?

- To studenckie dzieła, których na wystawie jest dużo więcej – wyjaśnia Jola Gola, dyrektorka Muzeum ASP. – Pochodzą z wielu źródeł – między innymi z pierwszej Galerii ASP działającej od 1958 roku do czasu powołania obecnego muzeum, czyli 1985 roku. Z tamtego zbioru pochodzi np. dyplom Leona Tarasewicza z 1984 roku, prezentowany obecnie w holu Pałacu Czapskich. To był ostatni rocznik, który oddawał prace dyplomowe do uczelnianego archiwum. Profesorowie typowali najlepsze, więc i zdarzało się, że artyści nie chcieli się z nimi rozstać. I nie zawsze cieszyli się z tego wyróżnienia. Za to dziś cieszymy się z ich obecności w naszej kolekcji.

Muzeum ASP jest jednym z pierwszych powstałych przy uczelniach artystycznych w Polsce. A jednak niewielu miłośników sztuki wie o waszym istnieniu…

- Jesteśmy małą instytucją, dotychczas raczej wizytującą, bo aż do teraz bez prezentacji stałej kolekcji we własnych salach – opowiada Jola Gola. – To pierwszy nasz pokaz. W 2007 roku, w uczelnianej auli została pokazana ekspozycja pod sarkastycznym nieco tytułem „Muzeum ze strychu”, przypominając o naszym istnieniu. Głównie jednak wielokrotnie współpracowałyśmy z warszawską Zachętą”, pokazując tam wystawy dotyczące historii naszej uczelni: w 2004 „Powinność i bunt”, w 2012 „Sztuka wszędzie” oraz liczne monograficzne prezentacje profesorów naszej uczelni: mistrza malarstwa pejzażowego Rajmunda Ziemskiego, i tak dziś docenianego Oskara Hansena.

Czytaj więcej

Kultura

Nocy Muzeów moc

Noc Muzeów w Krakowie zaczyna się 13 maja w piątek, a w Warszawie i innych miastach 14 maja w sobotę.

Ostatnią była „Przestrzeń niewysłowiona” w 2018 roku prezentująca dorobek Jerzego Sołtana, Lecha Tomaszewskiego i Andrzeja J. Wróblewskiego - ludzi mających kluczowe znaczenie dla formującego się na przełomie lat 50. i 60. zawodu projektanta form przemysłowych.

W jaki sposób pozyskujecie obiekty do kolekcji?

- Różnie. Często ma to związek z historią samej uczelni. Najstarsze zbiory pochodzą np. z wystawy 80-lecia ASP z 1984 roku, kiedy jeszcze muzeum nie istniało. Organizował ją Wojciech Włodarczyk z Janiną Tarkowską i Lechem Tomaszewskim. Po jej zakończeniu w zbiorach uczelni pozostały w depozycie prace, rok później wcielone do nowopowstałego muzeum. Otrzymujemy też darowizny od profesorów, artystów związanych z uczelnią, często w momencie podejmowanej współpracy z danym artystą. Taką drogą trafiły do nas prace m.in. Jerzego Sołtana, Rajmunda Ziemskiego, Oskara Hansena.

Jak duża jest wasza kolekcja?

- Liczy około 17 tysięcy obiektów własnych plus depozyty. Najcenniejszym jest składający się z ponad stu obrazów zbiór Krzysztofa Musiała, w którym znajdują się ważne obrazy naszych wybitnych profesorów takich jak Artur Nacht Samborski, Jan Cybis, Jan Tarasin, Stefan Gierowski czy Wojciech Fangor. Niektóre z nich można zobaczyć na naszej wystawie.

Historia Muzeum ASP nie jest zbyt długa, więc i trudno przypuszczać, by znajdujące się w kolekcji prace pochodziły z odległych lat. Czy tak jest w istocie?

- Nie do końca. Warszawska ASP istnieje od 1904 roku, najstarsze w naszych zbiorach są przedwojenne plakaty i ceramika z lat 30. np. Julii Kotarbińskiej i Wandy Golakowskiej. O tym, jak są istotne i rzadkie świadczy, że wypożyczane były na wystawy przez Muzeum Narodowe w Krakowie. Podobnie wygląda sytuacja z projektami Pawilonu Polskiego w Paryżu na słynną wystawę w 1925 roku. Nikt ich poza nami nie posiada. Mamy też unikaty z późniejszego czasu – takim jest archiwum Zakładów Artystyczno-Badawczych działających przy ul. Myśliwieckiej, zlikwidowanych w 1987 roku. To szczególnie cenne projekty architektoniczne, konkurencyjne wobec środowiska Politechniki. Z tego zbioru pokazujemy na obecnej wystawie m.in projekt Dworca Śródmieście – prezentując jego oryginalny wygląd z 1963 roku. Chciałam w ten sposób przypomnieć, że warto o ten obiekt zadbać.

Czytaj więcej

Malarstwo

Rekordowy obraz polskiej artystki

„Portrait of a Lady (After Louis Leopold Boilly)” Ewy Juszkiewicz został sprzedany na aukcji charytatywnej Christie’s w Nowym Jorku za 1,56 mln dolarów.

Powiększacie zbiory o zakupy?

- Miały miejsce tylko w latach 80., kiedy istniał Państwowy Fundusz Zamówień Plastycznych, który przydzielał dotacje na zakupy i akceptował status naszego muzeum. Wtedy nabyliśmy kilka cennych dzieł pokazanych na wystawie, jak autoportret Henryka Berlewiego, relief Henryka Stażewskiego, czy projekt Pawilonu Polskiego w Paryżu z 1925. Niestety, w tej chwili nie możemy zabiegać o dotacje, bo mamy status muzeum prywatnego czyli powołanego przez Senat ASP w Warszawie. Więc nie jesteśmy ani muzeum państwowym ani miejskim, które mogą wnioskować do MKiDN o środki na zakupy do kolekcji.

Ponad 30 lat czekaliście na możliwość stałej prezentacji swojej kolekcji. Teraz będzie już łatwiej?

- Miejmy nadzieję. Gdy ASP starała się o grant europejski na rewitalizację budynku – istnienie muzeum i jego potrzeby były jednymi z istotnych argumentów na rzecz jego pozyskania. Po remoncie uczelni przeprowadzonym w ramach projektu Akademia Otwarta z dotacji z UE, muzeum otrzymało miejsce stałej kolekcji, a cały Pałac Czapskich stał się miejscem wystawienniczym. Planujemy raz do roku prezentować kolejne odsłony kolekcji. Zadania przed nami są wielkie, ale do ich realizacji tylko czteroosobowy zespół Muzeum ASP.