Od kilku tygodni trwa wewnętrzna kontrola Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu w firmach informatycznych, które w latach 2020-2023 skorzystały z programu Poland. Business Harbour (PBH). Był to flagowy program wizowy rządu Mateusza Morawieckiego dla biznesu – informatyków i firm IT z Białorusi, którzy przez ponad trzy lata mogli przyjeżdżać do Polski wraz z całymi rodzinami dzięki specjalnym wizom. Program w 2021 r. został rozszerzony na Gruzję, Rosję, Ukrainę, Mołdawię i Armenię a od września 2022 r. objęto nimi firmy z branż strategicznych z całego świata. Pod koniec stycznia tego roku program Poland. Business Harbour MSZ ogłosił, że program został zawieszony „do czasu przyjęcia rozwiązań gwarantujących właściwą weryfikację firm i cudzoziemców będących jego beneficjentami”. Jak ujawniła w listopadzie 2023 r. „Rzeczpospolita” był to program widmo. Nikt bowiem nie interesował się co stało się z pracownikami, którym wydano specjalne wizy do Polski. Ilość wydanych wiz jest bowiem dziesięciokrotnie mniejsza niż cudzoziemców, którzy przyjechali do Polski.
Czytaj więcej
Nie wiadomo, gdzie jest 80 tys. specjalistów IT ze Wschodu, którzy dostali wizy na pracę w Polsce.
Oszałamiający rozmach w liczbie wydanych wiz
Okazuje się, że tylko obywatelom Białorusi Polska wydała aż 93 tys. 046 wiz PBH – wynika z odpowiedzi MSZ dla „Rz”. Szkopuł w tym, że do Polski od 2020 r. wjechało zaledwie ok. 15 tys. cudzoziemców posiadających wizę PBH wszystkich narodowości – podaje nam Komenda Główna Straży Granicznej. W w ubiegłym roku na wizie PBH polską granicę przekroczyło 2184 Białorusinów, 110 Rosjan, 12 Gruzinów oraz 114 cudzoziemców z pozostałych państw (m.in. i Indii, Iranu, Korei, Japonii, Azerbejdżanu).
Sprawę bada również sejmowa komisja śledcza ds. afery wizowej, na wniosek której dokumenty w tej sprawie z PAIH zabezpieczyło Centralne Biuro Antykorupcyjne. Informatyków próbuje zliczyć także Agencja, która odpowiadała za realizację programu.
„PAIH zależy na jak najszybszym i jak najszerszym wyjaśnieniu tej sprawy, agencja współpracuje z uprawnionymi do tego służbami, udziela wszelkich potrzebnych wyjaśnień oraz przekazuje wszelkie potrzebne służbom dokumenty. Dodatkowo nowe kierownictwo agencji zwróci się w tej sprawie do Najwyższej Izby Kontroli o przeprowadzenie kontroli doraźnej funkcjonowania Programu PBH w ramach ścieżki biznesowej obsługiwanej przez PAIH” – odpowiada na nasze pytania Marcin Graczyk, rzecznik Agencji.