Tajne zarobki w Trybunale Konstytucyjnym

Ile zarabiają sędziowie Trybunału Konstytucyjnego? Tego się nie dowiemy - żaden z 15 sędziów nie podaje w oświadczeniu majątkowym swojego wynagrodzenia.

Publikacja: 06.01.2023 06:40

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska (na ekranie) podczas posiedzenia

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska (na ekranie) podczas posiedzenia

Foto: PAP/Paweł Supernak

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, podobnie jak sędziowie sądów powszechnych muszą wypełniać oświadczenie majątkowe i je ujawniać w internecie. Z 15 sędziów Trybunału pięciu wystąpiło do prezes Julii Przyłębskiej o utajnienie złożonego oświadczenia. „Uwzględniono wniosek o nadanie klauzuli tajności „zastrzeżone” dla oświadczenia o stanie majątkowym za rok 2021” Justyna Piskorskiego, Krystyny Pawłowicz, Michała Warcińskiego, Jarosława Wyrembiaka, Bartłomieja Sochańskiego. Swój majątek zastrzegła także prezes Przyłębska, jednak po publikacjach na temat kontrowersji na temat zakupu jej posiadłości pod Warszawą, zdecydowała się go odtajnić.  „Problem w tym, że ustawa o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego nie przewiduje możliwości utajnienia oświadczenia majątkowego sędziów TK. W art. 14 reguluje proces składania oświadczenia, a nawet stwierdza, że jego niezłożenie w terminie oznacza zrzeczenie się urzędu” - pisała na blogu rok temu Ewa Siedlecka, dziennikarka „Polityki”.

Trybunał zastosował pewnego rodzaju wybieg. Jak wyjaśnia TK na stronie, nadanie klauzuli tajności „zastrzeżone” dla oświadczeń majątkowych sędziów Trybunału wzięto z ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2072, ze zm.) w związku z art. 19 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1422), który dotyczy odesłania do przepisów dotyczących praw i obowiązków sędziów Sądu Najwyższego.

Czytaj więcej

Szóstka sędziów TK nie uznaje Julii Przyłębskiej za prezesa i chce wyboru nowego

Art. 19 mówi bowiem, że „W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do praw i obowiązków sędziów Trybunału stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące praw i obowiązków sędziów Sądu Najwyższego”. A ci mogą, na wniosek sędziego zastrzec swój majątek.

Ale nawet ci sędziowie TK, którzy publikują oświadczenie nie podają, ile zarabiają w Trybunale. Część sędziów w rubryce „inne dodatkowe dane o stanie majątkowym” gdzie powinna podać zarobki z wszystkich swoich aktywności zawodowych, wpisuje np. zgodnie z PIT-37 złożonym w urzędzie skarbowym lub wpisuje „nie dotyczy”. PIT w skarbówce jest poza kontrolą mediów i obywateli - nie dowiemy się więc ile sędziowie w Trybunale zarabiają.

Sędziom w pewnym sensie pozwala wymigiwać się z obowiązku wpisania zarobków archaiczny formularz. Punkt VII (ostatni), gdzie powinno się wpisać roczne wynagrodzenie osiągane w Trybunale mówi: „inne dodatkowe dane o stanie majątkowym”. W przypadku posłów czy ministrów rubryk w formularzu oświadczenia jest aż 11 a kluczowy punkt o zarobkach to punkt IX. Jest też inaczej opisany:” Inne dochody osiągane z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu”.

Czytaj więcej

Andrzej Duda o buncie w TK: Gospodarzem tej sprawy jest Trybunał

Dzięki temu np. Jarosław Kaczyński w ostatnim oświadczeniu podał aż trzy składniki: wynagrodzenie ze stosunku pracy w KPRM (208,4 tys. zł), emerytura (ponad 90 tys. zł) i dieta parlamentarna (ponad 5 tys. zł).

Obliczmy więc sami. Zasadnicze wynagrodzenie sędziów TK określa ustawa. Ustala się je, mnożąc podstawę - przeciętne wynagrodzenie w II kwartale roku poprzedniego, ogłaszane przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego  - przez mnożnik 5,0. Przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2022 r. wyniosło już 6156,25 zł a to oznacza, że sędzia Trybunału zarobił w tym roku 30,781,25 zł brutto na miesiąc.

To nie wszystko, jak pisał w 2019 r. portal TVN24, sędziowie, którzy mieszkają poza Warszawą, otrzymują też dodatek z tytułu rozłąki z rodziną, bezpłatne zakwaterowanie w Warszawie i zwrot kosztów przejazdu.  - Są też różnego rodzaju dodatki, nagrody np. jubileuszowe. Tego również się nie dowiemy z oświadczeń majątkowych - mówi Krzysztof Izdebski, prawnik, aktywista na rzecz transparentności życia publicznego. Jak podkreśla, ideą jawnych oświadczeń majątkowych jest podawanie stanu majątku oraz rocznych przychodów i dochodów. - Problemem jest brak unifikacji systemu oświadczeń majątkowych, których nadal jest kilkanaście. To banalnie proste, ale jak widać nie ma woli politycznej by to zmienić. Jednolitość wzoru pomogłaby CBA kontrolować majątek - wskazuje Izdebski. W 2017 r. Mariusz Kamiński, koordynator służb specjalnych stworzył projekt ustawy o jawności życia publicznego, którego celem było wzmocnienie przejrzystości państwa poprzez m.in. stworzenie jawnego rejestru umów cywilnoprawnych w sektorze publicznym, nowy wzór jawnych i jednakowych dla wszystkich zobowiązanych oświadczeń majątkowych . -  Projekt został wrzucony do kosza. I choć miał wady, miał też dobre pomysły jak ten ze stworzeniem w końcu jednego wzorca oświadczenia dla osób publicznych - przypomina ekspert.

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, podobnie jak sędziowie sądów powszechnych muszą wypełniać oświadczenie majątkowe i je ujawniać w internecie. Z 15 sędziów Trybunału pięciu wystąpiło do prezes Julii Przyłębskiej o utajnienie złożonego oświadczenia. „Uwzględniono wniosek o nadanie klauzuli tajności „zastrzeżone” dla oświadczenia o stanie majątkowym za rok 2021” Justyna Piskorskiego, Krystyny Pawłowicz, Michała Warcińskiego, Jarosława Wyrembiaka, Bartłomieja Sochańskiego. Swój majątek zastrzegła także prezes Przyłębska, jednak po publikacjach na temat kontrowersji na temat zakupu jej posiadłości pod Warszawą, zdecydowała się go odtajnić.  „Problem w tym, że ustawa o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego nie przewiduje możliwości utajnienia oświadczenia majątkowego sędziów TK. W art. 14 reguluje proces składania oświadczenia, a nawet stwierdza, że jego niezłożenie w terminie oznacza zrzeczenie się urzędu” - pisała na blogu rok temu Ewa Siedlecka, dziennikarka „Polityki”.

Pozostało 80% artykułu
Kraj
Podcast „Pałac Prezydencki”: Jak powstają zdjęcia, które przechodzą do historii?
Kraj
Polscy seniorzy: czują się młodziej niż wskazuje metryka, chętnie korzystają z Internetu i boją się biedy, wykluczenia i niedołężności
Kraj
Ruszył nabór wniosków o świadczenia z programu Aktywny rodzic.
Kraj
Kongres miejsc pamięci jenieckiej: dziedzictwo i strategie dla przyszłości
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Kraj
Poznaliśmy laureatów konkursu Dobry Wzór 2024