Według wyliczeń portalu Our World in Data do 26 sierpnia włącznie 33,3 proc. globalnej populacji przyjęło przynajmniej jedną dawkę szczepionki na Covid-19. W krajach o niskim dochodzie ten odsetek wynosi jednak zaledwie 1,4 proc.
Do tych nierówności w dostępie do szczepionek przyczyniły się m.in. niewystarczające globalne moce produkcyjne i niedobory surowców wykorzystywanych do produkcji tych preparatów, problemy logistyczne, brak środków do zakupu szczepionek przez część krajów, a także niechęć populacji do szczepienia się. – Są małe szanse na to, że ta przepaść szczepionkowa zostanie kiedykolwiek zasypana. COVAX, wspierany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) program wysyłki szczepionek do krajów rozwijających się, nie zdołał spełnić nawet bardzo umiarkowanych oczekiwań – uważa Demarais.
W ramach programu COVAX miało dojść w tym roku do dystrybucji 2 mld szczepionek dla krajów rozwijających się. Jak na razie dostarczono tylko 217 mln, z czego część do krajów rozwiniętych.
Wśród gospodarek wschodzących są jednak zarówno takie, w których programy szczepień są przeprowadzane szybko i sprawnie, jak i takie, w których nawet się nie rozpoczęły. Do pierwszej grupy należą choćby Mongolia i Węgry, gdzie w pełni zaszczepiono odpowiednio: 64 proc. i 58 proc. populacji. Polska z 49 proc. w pełni zaszczepionych niewiele odbiega od krajów o wiele bogatszych takich jak USA (52,5 proc.), Szwajcaria (51,5 proc.) czy Finlandia (48,2 proc.). Kiepsko się prezentują natomiast kraje takie jak Ukraina (7,7 proc.), Indie (10 proc.) czy Bangladesz (4,4 proc.).
Fed na horyzoncie
Problemem dla części gospodarek wschodzących jest nie tylko wolne tempo programów szczepień. Analitycy Nomury wskazują, że niebezpiecznym scenariuszem dla tej grupy może być połączenie spowolnienia gospodarczego w Chinach z zacieśnianiem polityki pieniężnej przez amerykański Fed.
„Uważamy, że fundamenty ekonomiczne w wielu gospodarkach wschodzących pogorszyły się przez ostatni rok i prawdopodobnie pogorszą się również w roku następnym, co zwiększa ryzyko kryzysów finansów w czasie, gdy stopy procentowe będą rosły" – piszą eksperci Nomury. Stworzyli listę 10 rynków, które mogą być najbardziej wrażliwe na na ograniczanie skupu aktywów przez Fed. Na liście tej znalazły się: Brazylia, Chile, Filipiny, Indonezja, Kolumbia, Peru, RPA, Rumunia, Turcja i Węgry.