Szczegółowy projekt przyszłorocznego budżetu nie został jeszcze opublikowany, ale wygląda na to, że powódź ma bardzo umiarkowany wpływ na podstawowe jego pozycje. I o ile nie zmienią się plany dotyczące tzw. funduszy pozabudżetowych, o tyle deficyt całego sektora finansów publicznych w 2025 r. ma wynieść tyle, ile wcześniej planowano, czyli 5,5 proc. PKB. Tymczasem Stanisław Gomułka, główny ekonomista BCC, obawiał się, że duże wydatki publiczne związane z powodzią na południu i zachodzie Polsk, zmuszą rząd do korekty w górę deficytu sektora finansów publicznych w tym i przyszłym roku do około 6 proc. PKB.
Dług przekroczy limit 60 proc. PKB
– W rezultacie wzrosłoby ryzyko przekroczenia w roku 2025 konstytucyjnego limitu dla długu wynoszącego 60 proc. PKB, liczonego według metodologii Eurostatu – ostrzegał Gomułka. Okazuje się jednak, że choć powódź nie zalała budżetu państwa, to ten limit ma zostać przekroczony już w 2026 roku!
Tak zakłada rząd w przyjętej również w sobotę strategii zarządzania długiem. „Prognozowana relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE, dług EDP) do PKB wyniesie 54,6 proc. w 2024 r. i 58,4 proc. w 2025 r., następnie wzrośnie do 61,3 proc. w 2027 r., a w 2028 r. obniży się do 61,2 proc. Wartość referencyjna relacji długu EDP do PKB na poziomie 60 proc. zostanie przekroczona w 2026 r.” – czytamy w rządowym komunikacie.
– Zmiany w budżecie na 2025 są stosunkowo niewielkie, podane liczby nie zmieniają zasadniczego obrazu budżetu na przyszły rok – komentuje dla „Rzeczpospolitej” Marcin Mrowiec, ekspert ekonomiczny Grant Thornton. – Bardziej istotne jest, że zbliżamy się, a nawet wprost zakładamy osiągnięcie poziomów alarmowych, jeśli chodzi o poziom długu – zaznacza.
„Możemy udawać, że długu jest znacznie mniej”
Trzeba tu dodać, że zgodnie z polskimi ustawami (a te dotyczą limitu zapisanego w konstytucji) dług publiczny można liczyć w pewnymi wyłączeniami i wyjątkami. W takim ujęciu tzw. państwowy dług publicznych (PDP) ma być znacznie niższy i wynosić 43,3 proc. PKB w 2024 r. i 47,1 proc. w 2025 r. W 2027 r. ma to być 48,6 proc. PKB, po czym spaść ma do 48,3 proc. PKB w 2028 r. – W horyzoncie strategii relacja państwowego długu publicznego do PKB pozostanie bezpiecznie poniżej progu ostrożnościowego 55 proc. PKB określonego w ustawie o finansach publicznych – zaznacza resort finansów.