Gospodarka powróciła do poziomu z 2019 roku

Komisja Europejska przedstawiła w środę najnowszą prognozę gospodarczą dla UE. Jest ona lepsza od poprzedniej, co wynika przede wszystkim z faktu, że państwa członkowskie szczepią szybciej, niż przewidywano jeszcze kilka miesięcy temu, a w związku z tym szybciej też znoszą ograniczenia pandemiczne. Szyki może częściowo pokrzyżować wariant delta, czyli bardzo zakaźna i coraz bardziej dominująca odmiana koronawirusa. Ale wszystko zależy od tego, czy rządy w UE, gdzie jednak coraz większa część populacji jest zaszczepiona, będą na ekspansję delty reagować przywracaniem ograniczeń. – Na razie nie widzimy takich tendencji – powiedział Paolo Gentiloni, unijny komisarz ds. gospodarczych. Najnowsze wskaźnik zaszczepienia dla UE to 62 proc. dorosłych przynajmniej jedną dawką i 45 proc. w pełni zaszczepionych.

Czytaj także: Prognozy EBOR: Polska będzie liderem ożywienia

Polski średniak

Bruksela przewiduje, że unijne PKB wzrośnie w tym roku o 4,8 proc. To o 0,6 pkt proc. więcej, niż wynosiła poprzednia prognoza przedstawiona w maju. Polska ma rosnąć w tempie identycznym z unijną średnią – 4,8 proc., a w 2021 roku nieco szybciej, bo o 5,2 proc. (dla UE wskaźnik ten ma wynieść 4,5 proc.). – W Polsce inwestycje prywatne pozostaną dynamiczne dzięki lepszym nastrojom biznesowym, inwestycjom planowanym w kontekście unijnego Funduszu Odbudowy oraz niskim kosztom finansowania zewnętrznego – powiedział komisarz.

Nasz kraj przez lata był w czołówce unijnej, jeśli chodzi o wzrost gospodarczy, ale to nie oddaje prawdziwego obrazu sytuacji, bo przed nami jest kilka państw, które doświadczyły w 2020 roku głębokiej recesji i automatycznie odbicie jest u nich bardziej dynamiczne – np. Hiszpania czy Francja. W Polsce PKB zmniejszyło się w 2020 roku o 2,7 proc., co jest wynikiem relatywnie bardzo dobrym. Mniejszą recesję miały tylko Litwa i Luksemburg, a identyczną jak Polska – Dania. Na tym tle zdecydowanie wyróżnia się Irlandia, która okazała się prawdziwą zieloną wyspą tego kryzysu i jako jedyna nie doświadczyła spadku PKB w 2020 roku, a i tak w 2021 roku ma rozwijać się w imponującym tempie 7,2 proc. Jeśli podsumować dane za 2020 rok i prognozę na 2021 rok, to okazuje się, że Polska byłaby pod względem dynamiki gospodarczej na 5. miejscu – za Irlandią, Luksemburgiem, Rumunią i Litwą. W sumie 13 państw UE ma na koniec roku przekroczyć poziom PKB z końca 2019 roku, czyli odrobić straty spowodowane pandemią. Reszta będzie ciągle na minusie, najgłębszym południe Europy, czyli Hiszpania, Włochy, Grecja, Portugalia i Chorwacja.

Czytaj także: Odzyskaliśmy kuloodporność

Ceny straszą

Polska gorzej się prezentuje, jeśli chodzi o prognozy inflacyjne. Wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ma u nas wynieść w tym roku 4,2 proc., co oznacza 2. miejsce w UE. Gorsze są tylko Węgry ze wzrostem cen na poziomie 4,4 proc. Rok później inflacja będzie nieco niższa, ale wciąż Polska z drugim wynikiem w UE – 3,1 proc. Średnio w UE inflacja w tym roku wyniesie 2,2 proc., a w 2022 roku – 1,6 proc. – Rosnące ceny energii i surowców, wąskie gardła produkcyjne spowodowane niedoborem niektórych komponentów wejściowych i surowców oraz ograniczenia mocy produkcyjnych w obliczu rosnącego popytu zarówno w kraju, jak i za granicą wywrą w tym roku presję na wzrost cen konsumpcyjnych – wyjaśniał komisarz Gentiloni.

Wszystkie dane dotyczące aktywności gospodarczej w II kwartale wskazują na zdecydowane przyspieszenie. – Działalność przemysłowa UE mogłaby być jeszcze silniejsza, gdyby nie wystąpiły pewne zakłócenia łańcucha dostaw, w szczególności z powodu niedoborów półprzewodników w sektorze motoryzacyjnym – mówił komisarz. Pozytywne informacje płyną również z zagranicy. Po słabym wzroście w I kwartale globalna aktywność gospodarcza nabrała rozpędu w II kwartale i przewiduje się, że światowy PKB wzrośnie o 5,9 proc. w 2021 r. i o 4,2 proc. w 2022 roku.

Komisja Europejska liczy, że już w tym roku zobaczymy wpływ unijnego Funduszu Odbudowy gospodarki po pandemii na tempo wzrostu PKB. Opiewa on na 750 mld euro. Pierwsze pieniądze mogą zacząć płynąć już w lecie do tych krajów, którym KE zatwierdziła już krajowe plany odbudowy. Na razie jest to 14 państw członkowskich. Decyzja Komisji musi być jeszcze potwierdzona przez unijną Radę, co dla części z tych państw powinno nastąpić jeszcze w tym miesiącu.

Wśród zatwierdzonych planów nie ma polskiego, bo nasz KPO ciągle jest przedmiotem dyskusji. Polska jako jedno z czterech państw – poza nami jeszcze Rumunia, Szwecja i Finlandia – poprosiła o przedłużenie czasu oceny z dwóch do trzech miesięcy, co oznacza, że termin dla Komisji upływa na początku sierpnia. Nieoficjalnie polskie źródła liczą, że KE może zatwierdzić nasz KPO nawet w pierwszej połowie lipca. Ale biorąc pod uwagę konieczność wydania decyzji przez unijną Radę i kilkutygodniową przerwę wakacyjną w jej spotkaniach, to pierwsze pieniądze pojawiłyby się na przełomie sierpnia i września. – Nie widzimy złej woli KE opóźniania tego momentu, to jest biurokratyczna praca, która wymaga czasu – mówi nasz polski rozmówca.

Polsce przysługują blisko 23 mld euro dotacji. Mamy też prawo do pożyczek w wysokości do 6,8 proc. naszego PKB. Na razie wystąpiliśmy o 12,1 mld euro, czyli ok. jednej trzeciej z przysługującego nam limitu.